तस्बिरहरू
*****
काठमाडौंको टुँडिखेलमा विविध कार्यक्रम आयोजना गरी १६औं गणतन्त्र दिवस मनाइएको छ । नेपाली जनताको लामो बलिदान र संघर्षको उपलब्धिका रूपमा डेढ दशकदेखि यो दिवस मनाइने गरिएको छ । राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलको समुपस्थितिमा काठमाडौंको टुँडिखेलस्थित सैनिक मञ्चमा गणतन्त्र मूल समारोह समितिद्वारा आजै बिहान विशेष समारोह आयोजना गरी गणतन्त्र दिवस भव्य रुपमा मनाइएको हो ।
*****
रुकुमकोटमा साढे तीनतले एउटा घरका दुइटा सटर घ्यार्रर गर्दै हरेक बिहान १० बजेअघि नै खुलिसक्छन् । ती कुनै पसलका सटर होइनन्, न त कुनै बिक्री कक्ष वा ग्यारेजका । यहाँ रुकुमपूर्वको जिल्ला अदालत छ ।
*****
कैलालीको टीकापुर घटनामा दोषी ठहर भएका पूर्वसांसद रेशम चौधरी रिहा भएका छन् । मन्त्रिपरिषद्को यही जेठ १२ र १४ गतेको सिफारिसअनुसार राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले आममाफी दिएसँगै उनी सोमबार रिहा भएका हुन् ।
आज बजेट
*****
सरकारले आगामी आर्थिक वर्षको बजेट सोमबार संसद्को संयुक्त बैठकबाट सार्वजनिक गर्दै छ । ‘उच्चपदस्थसहित सबैको गैरकानुनी सम्पत्तिलाई छानबिनको दायरामा ल्याउने’ घोषणा र प्रणाली विकास गर्ने योजना प्रस्तुत गर्दै अर्थमन्त्रीका रूपमा प्रकाशशरण महतले पहिलो बजेट पेस गर्दै छन् ।
प्रधानमन्त्री दाहालको भारत भ्रमण
*****
तेस्रो पटक प्रधानमन्त्री भएका माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल चौथो भारत भ्रमणको तयारीमा छन् । प्रधानमन्त्रीका रूपमा सन् २००८ मा पहिलो पटक भारत भ्रमण गर्दा उनी संसद्को सबैभन्दा ठूलो दल माओवादीका अध्यक्ष थिए । अहिले पनि उनी माओवादीको अध्यक्ष नै छन् तर उनको दल तेस्रो स्थानमा छ ।
सम्पादकीय
*****
देशमा गणतन्त्र स्थापना भएको आज १५ वर्ष पुगेको छ । दुई सय ४० वर्षदेखि जरो गाडेको राजतन्त्र ढलेको दिन हो यो । चरण–चरणको कठिन संघर्षपछि जननिर्वाचित संविधानसभाले २०६५ जेठ १५ मा नेपाललाई संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र घोषणा गरेपछि देशैभर उल्लासको शिलान्यास भएको थियो ।
आर्थिक सर्वेक्षण ०७९/८०
*****
सरकारले सार्वजनिक संस्थानमा हरेक वर्ष लगानी बढाए पनि नाफा भने घट्दै गएको छ । एक वर्षमा ५० अर्ब ८७ करोडभन्दा बढी लगानी थपिँदा संस्थानको खुद नाफा भने ९४.१५ प्रतिशतले घटेको छ । ०७७/७८ मा २६ अर्ब ३५ करोड खुद नाफा कमाएका संस्थानले ०७८/७९ मा १ अर्ब ५४ करोड मात्रै नाफा कमाउन सकेका छन् ।
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको जेठ १७ देखि हुने चारदिने भारत भ्रमणमा जम्बो टोली हुने भएको छ । भ्रमण टोलीको औपचारिक सूचीमा सरकारी र निजी क्षेत्रका गरी ८८ जनाको नाम समेटिएको छ । केही सदस्य थपघट हुने सम्भावना रहेको परराष्ट्र मन्त्रालयले जनाएको छ ।
अर्जुन साउद र किशोर महतोलाई समेट्दै नेपालले विश्वकप क्रिकेट छनोटका लागि १६ सदस्यीय अन्तिम टोली घोषणा गरेको छ । विश्वकप छनोट जुन १८ देखि जुलाई ९ सम्म जिम्बावेमा आयोजना हुँदै छ ।
सरकारले स्वास्थ्य बिमा बोर्डले स्वास्थ्य संस्थालाई गर्दै आएको भुक्तानी प्रणालीलाई पुनरावलोकन गरी बोर्डलाई नियमनकारी संस्थाका रूपमा मात्र सीमित गर्न सुझाएको छ ।
काठमाडौं किकर्स फुटबल एकेडेमीले जर्मनीको म्युनिकस्थित मामेन्डर्फमा फिन्च्त जुनियर फुटबलको ५४ औं संस्करण ‘भीआर बैंक कप २०२३’ को दोस्रो दिन टीएसभी गेर्नलिन्डेनलाई १–० ले पराजित गरेको छ । किकर्सले प्रतियोगिताको पाँचौं खेलमा आएर पहिलो जित हात पारेको हो ।
देशको कुल जनसंख्यामध्ये पाँच प्रतिशतमा अझै पनि बिजुलीको पहुँच पुगेको छैन । ०७९/८० को आर्थिक सर्वेक्षणअनुसार ०७९ फागुनसम्म (वैकल्पिक ऊर्जासहित) ९५.० प्रतिशत जनसंख्यामा विद्युत् पहुँच पुगेको छ ।
विश्वास गर्न पनि गाह्रो छ, नेपाली घरेलु फुटबलका दुई ठूला हस्ती मनाङ मर्स्याङ्दी र थ्रीस्टारलाई रेलिगेसनको तनाव हुनेछ भनेर । सहिद स्मारक लिग ‘ए’ डिभिजनको कथा यही हो । आइतबार यिनै दुई क्लब भिडे । मनाङ विजयी रह्यो । यसले उसलाई केही राहत भएको छ ।
नेपाल एमेच्योर ओपन गल्फ प्रतियोगिता सोमबारदेखि गोकर्ण फरेस्ट गल्फ रिसोर्टमा सुरु हुँदै छ । नेपाल गल्फ संघले नेपाल पर्यटन बोर्डसँग मिलेर आयोजना गर्न लागेको प्रतियोगितामा नेपालसहित बंगलादेश, भुटान, भारत, पाकिस्तानका खेलाडीहरूले प्रतिस्पर्धा गर्दै छन् ।
आश्चर्यजनक रूपमा इंग्लिस प्रिमियर लिग जितेको सात वर्षपछि लेस्टर आइतबार रेलिगेसनमा परेको छ । एभरटनले भने इंग्लिस फुटबलको माथिल्लो डिभिजनमा आफ्नो ६९ वर्षको बसाई लम्ब्याउन बर्नमाउथलाई १–० ले पराजित गर्न सफल रह्यो ।