चाम्लिङ राई भाषाको पहिलो बालगीत ‘फोप्ती’ (कोपिला) सार्वजनिक भएको छ । तिलक चाम्लिङको रचना, दीपेश राईको संगीत रहेको गीतलाई बालगायिका निहारिका राईले गाएकी छन् ।
विश्वलाई आफ्नो मुठीमा राख्न सक्ने मानिसले आफ्नै शरीरलाई कसरी लिएका छन् ? के मानिसले शरीरको सौन्दर्यलाई बुझेका छन् ? सामाजिक रीतिरिवाजमा बाँधिएर हामीले शरीरलाई कति निषेधित बनाएका छौं त ? यिनै प्रश्नहरूको एकमुष्ट जवाफ पाटनढोका चाकुपाटस्थित एम क्युब ग्यालरीमा जारी ‘न्युड आर्ट सो’ ले दिएको छ ।
जनजीवन सामान्य बन्दै गएसँगै रंगकर्मीले नाटकघरको ढोका खोलेर रंगमञ्चको पर्दा उघार्न थालेका छन् । स्थानीय प्रशासनले निषेधाज्ञा हटाएपछि रंगकर्मीको सक्रियता सुरु भएको हो । टेकुस्थित कौसी थिएटरले आगामी शुक्रबारदेखि ‘हरेक बबाल कुरा’ मञ्चन गर्दै छ । एक साता मञ्चन गरिने उक्त नाटकलाई रंगकर्मी आकांक्षा कार्कीले निर्देशन गरेकी हुन् ।
कोरोनाकालमा मानवीय गतिविधि घट्दा वन बढे । चराचुरुंगी रमाए । अनपेक्षित रूपमा मान्छे घरघरमै खुम्चिए । मान्छे घरमा खुम्चिनुले प्रकृतिको चक्रमा केही न केही प्रभाव अवश्य पर्यो । खोप सहज हुँदै जाँदा जनजीवन विस्तारै सहजीकरण भइरहेको छ । त्यो कस्तो असर हो जसले हामीलाई घर घरमा खुम्च्यायो भनेर केलाउनुपरे इशान परियारको चित्र हेरे पुग्छ ।
भोजपुरको चखेवा भन्ज्याङका वनपाखा र मेलापातमा गुन्गुनाइरहन्थे । मौका मिलेमा चाडपर्वको छेको पारेर साथीसंगी बसेर लोकलहरीमा मायाप्रेमदेखि दुःख र पीडाका कथाहरू गीतैमार्फत पोख्थे २४ वर्षीय सेन्मिखा राई । पाखापखेराका वनमा गुन्जिने उनका भाकाले अब फराकिलो आयाम पाएको छ ।
लाजिम्पाटस्थित अरुपण आर्ट ग्यालरीमा यतिबेला ‘माई आर्ट जर्नी–२०७८’ शीर्षकमा चित्रकला प्रदर्शनी भइरहेको छ । यो प्रदर्शनीमा पुग्नेहरूले नौलो कुरा थाहा पाउँछन् । त्यो के हो भने कला साधकहरू रहरलाई कुण्ठा बनाएर बस्न सक्दैनन् । यसको पुष्टि चार दशकपछि रीता खनालले गरेको यो प्रदर्शनीले गरेको छ ।
कलाकारले सामान्यत: एउटा चित्र तयार गर्न कति समय खर्च गर्लान् ? एक दिन, एक हप्ता, एक महिना या एक वर्ष ? झट्ट सुन्दा अपत्यारिलो लाग्न सक्ला । कलाकार लोक चित्रकारले १६ वर्ष लगाएर तयार पारेको एउटा चित्र प्रदर्शनीमा राखेका छन् ।
सोलुखुम्बुको किरात खालिङ राई जातिको मुन्धुम केन्द्रित ‘खालिङ वास’ वृत्तचित्र सार्वजनिक गरिएको छ । यसमा समुदायमा विद्यमान खालिङ भाषा, मौलिक भेषभूषा र संस्कार संस्कृति समेटिएका छन् ।
ललितकलाका आधुनिक प्रयोगवादी कलाकार उत्तम नेपालीको निधन भएको छ । ८५ वर्षीय नेपालीको त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा बुधबार निधन भएको हो । केही वर्षदेखि मुटुको रोगसँग लडिरहेका उनलाई श्वासप्रश्वासमा पनि समस्या थियो ।
