कोरोना भाइरसको सन्त्रास र लकडाउनकैबीच रुपन्देहीका कलाकार चित्र कार्यशालामा सरिक भएका छन् । नेपाल व्यवसायिक कलाकार संघको स्थापना दिवस तथा रजत महोत्सवको अवसर पारेर संघमा आवद्ध कलाकारले कार्यशाला गरेका हुन् ।
कोरोना भाइरसको सन्त्रास र लकडाउनले विश्व ठप्प छ । तर, सर्जकहरुले यसलाई अवसरको रुपमा लिएर सिर्जना गरिरहेका छन् । चित्रकार विक्रम तरामु मगरले लकडाउबीचमा निकै चित्र र मूर्ति बनाए । ‘लकडाउनले घरभित्र थुनिएको अनुभूति नै छैन,’ उनले भने, ‘शान्त र मनोरम वातावरण छ । निरन्तर कला र सिर्जना खुलेको छ ।’
रंगमञ्चमा पर्दा खुल्न र बन्द हुनु स्वाभाविक हो । पर्दा खुल्दा र बन्द हुँदा पात्रहरु चलायमान हुन्थे । ती पात्रहरुको गतिमा उनीहरुको आम्दानी पनि जोडिएको थियो । कोरोना भाइरसको त्रासले यतिबेला रंगमञ्चमा कालो पर्दा खसेको छ । पात्रहरु पनि चलायमान छैनन् अर्थात् लकडाउनमा छन् । रंगमञ्चको आम्दानी पनि ‘लक्ड’ छ ।
लकडाउन दुई महिना पूरा हुनै लाग्दा अधिकांश चित्रकारहरू सिर्जनामै व्यस्त छन् । चित्रकार तथा कला समीक्षक मुकेश मल्लले आधा दर्जन हाराहारी चित्र कोरिसके । लेखन–अनुसन्धान पनि सँगसँगै जारी छ । चित्र कोर्न छोडिसकेकाहरूले पनि अहिले सिर्जना गरिरहेको उनको अनुभव छ ।
लोकबाजा संरक्षण र संवर्द्धनका क्षेत्रमा अढाई दशकयता लागिपर्दै आएका रामप्रसाद कँडेललाई जापानको प्रतिष्ठित निक्केई एसिया पुरस्कार प्रदान गरिने भएको छ । झन्डै ३० लाख रुपैयाँको यो पुरस्कारलाई कला–संस्कृति र सम्पदा क्षेत्रमा प्रदान गरिने विशिष्ट सम्मानका रूपमा लिइन्छ ।
घरभित्र नै क्वारेन्टाइनमा बस्नु, बेला–बेलामा साबुनपानीले हात धुनु, बाहिर निस्कनै परे मास्क प्रयोग गर्नु जस्ता क्रियाकलाप अहिले आम मानिसको दैनिकी बनेको छ । लकडाउनले घरभित्रै सुरक्षित बसेको भए पनि कोरोनाको मानसिक त्रासले सबैलाई गाँजेको अवस्था छ । यस्तै परिस्थिति गुजारिरहेका चित्रकारहरूको पछिल्ला कलाकृतिमा कोरोना प्रभाव देखिन्छ।
‘लकडाउन’को समयमा थिएटर मल–कीर्तिपुर रंगमञ्च र थिएटर सेन्टर फर चिल्ड्रेन (टिसिसी नेपाल)ले भर्चुअल ‘रंगमञ्च महोत्सव’ आयोजना गर्ने भएको छ । कोरोना भाइरस (कोभिड-१९) को संक्रमणको जोखिमका कारण दर्शक घरभित्र लकडाउन छन् ।
विद्यार्थी राजनीतिबाट सुरु भएको पूर्णबहादुर घर्तीमगरको राजनीतिक यात्रा प्रदेश पाँचको सभामुखसम्म पुगेको छ । जनतामाझ भने संस्कृतिकर्मीका रूपमा परिचित छन् । हालैको दिन प्रदेशसभाको स्थापना दिवस कार्यक्रममा उनको भिन्न छवि देखियो । संगीतमय बनेको कार्यक्रममा सभामुख घर्तीमगर सँगसँगै बगे ।
महाराजगन्जको व्यस्त सडकबाट थोरै भित्र पसेपछि भेटिन्छ– गाउँ सम्झाउने एउटा पीपल चौतारा । छेवैमा छ चिटिक्कको टुसाल पार्क । कोलाहल र प्रदूषण बिर्सेर मानिस घाम तापिरहेका हुन्छन् ।
४० वर्षअघिको डायरीका च्यातिन लागेका पाना । ७३ वर्षीय शिवशंकर थापा मगर चस्माको सहाराले अक्षर जेनतेन चिन्दै छन् । थापाका दिन अचेल त्यही डायरीसँग बित्छन् । डायरीमा १ सय ५० बढी गीत छन् । ती गीतहरू ३० र ४० को दशकमा लेखिएका हुन् ।
