नेपालमा कोरोना निको हुनेको संख्या एक लाख नाघिसकेको छ । तीमध्ये कतिपयले सोध्ने साझा प्रश्न हो– ‘के म फेरि संक्रमित हुनेछु ?’ वास्तवमा यो प्रश्न संक्रमणमुक्त भइसकेकाको मात्र होइन, अरूको पनि चासोको विषय बनिरहेको छ ।
मानिस जन्मेदेखि मृत्युपर्यन्त विभिन्न संस्कृति र परम्परामा अनुबन्धित भएर जीवन निर्वाह गर्छन् । बाँचुन्जेल जति काम र उत्तरदायित्त्व निर्वाह गर्छन्, तीमध्ये धेरैजसो व्यक्ति आफ्नो सहज मृत्युको इच्छा गर्नुका साथै मृत्युपश्चात् ‘मेरो अन्तिम संस्कार यसरी गरिदिनू’, ‘मेरो नाममा यस्तो गरिदिनू’ भनेर आफ्नो इच्छा र चाहना पनि व्यक्त गर्ने गर्छन् ।
वैज्ञानिक बेन्जामिन फ़्रेंकलिनेले धागोको सट्टा तार प्रयोग गरिएको चंगा उडाउँदा महसुस गरिएको विद्युतीय झड्का र झिल्का कै कारण विद्युतबाट प्रकाश निकाल्न सकिन्छ भन्ने तथ्य सन् १७५९ मा पत्ता लगाए ।
चीनमा सेप्टेम्बरदेखि नयाँ शैक्षिक सत्र सुरू हुँदाका प्रारम्भिक कक्षाहरू सरसफाइसम्बन्धी थिए । कोभिड-१९ महामारीपछि चीनका विभिन्न प्रान्तमा नयाँ सेमेस्टर प्रारम्भ हुँदा विश्वविद्यालय, माध्यामिक, प्राथमिक र शिशु कक्षामा सहभागी ३० करोड शिक्षक तथा विद्यार्थी फेरि कक्षा कोठामा फर्किँदाको ध्यानाकर्षक पाठ नै महामारी रोकथामको विषय बन्यो ।
बूढा डाक्टर चार हप्तादेखि अनशनमा थिए । जीर्ण शरीर धरापमा परेपछि तीन हप्ता अघि अस्पताल ल्याइएका । सास फेर्न गाह्रो हुन थालेको थियो । बीचबीचमा बेहोश हुन्थे, तर माग पूरा नभएसम्म अनशन छोड्न तयार थिएनन् ।
हाल काठमाडौंमा कोरोना संक्रमित हुनेको ग्राफ बढ्दो छ, सायद उत्कर्षतिर गइरहेको हुनुपर्दछ । तर अधिकांश संक्रमितलाई कहाँबाट कोरोना सरेको थियो भनेर सम्झना हुने गरेको भने पाइँदैन । यसैलाई कोरोनाको 'अदृश्य प्रसारण' भन्न खोजिएको हो ।
अप्रत्याशित संवादहरूमा बस्नुको आफ्नै उत्तेजना र चुनौती हुन्छन् । मलाई भर्खरै एउटा त्यस्तै संवादमा बस्ने संजोग मिल्यो । असोज ११, २०७७ को साँझ गैरआवासीय नेपाली संघ अथवा एनआरएनएको भाषा साहित्य विभागबाट साहित्यिक प्रवाहअन्तर्गत मसँग नेपाली डायास्पोराको साहित्यिक पक्ष विषयमा संवाद गर्ने प्रस्ताव आयो । म झस्किएँ ।
फाटेका लुगामा, नांगै खुट्टा दरवारसामु फुटपाथमा हिंडिरहेका, ख्याउटे अनुहार र जीउडालका चार जना मानिसलाई देखेर महाराजले आफ्ना प्रिय मन्त्रीलाई सोधनी गरे, ‘यी को हुन्, मन्त्री ?’
छोडिदिउँ उनका केही मागमा राजनीति घुसेको–घुसाइएका कुरा । बिर्सिदिउँ उनलाई 'एक्ला बृहस्पति' झैं झुठा ठहर्याइन लागिएको कुरा । उनी ढीट, कठोर, 'कुरा नबुझ्ने', अनि कसै कसैले भनेझैं 'पागल' नै पनि भए होलान् (तिनका लागि) । अहिलेलाई यी सब कुरालाई पनि थाती नै राखौं । तर, एकपटक छातीमा हात राखेर सोचौं त, 'हामीलाई नचाहिने पात्र नै हुन् त डा.गोविन्द केसी ?'
