सरकारले लिने नीति र त्यसको आधारमा तय गरिने वार्षिक बजेट निर्माणको चटारो चलिरहेका बेला कोशी प्रदेशमा भने राजनीतिक संकटको बादल मडारिइरहेको छ । सरकारको सुनिश्चतता हुँदो हो त बुधबार प्रदेश सरकारको नीति तथा कार्यक्रम आउने थियो ।
नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापाले आगामी निर्वाचनमा कुनै पनि दलसँग गठबन्धन नगर्ने बताएका छन् । उनले सरकारमा जाने र टिकाउने नाममा गरिने गठबन्धनबाट पार्टी दलदलमा फसेको भन्दै त्यस्तो गल्ती नदोहोर्याउने बताए ।
सरकारले सन् २०३० सम्म बालश्रम अन्त्य गर्ने लक्ष्य लिए पनि लक्ष्यअनुरूप नीति, कार्यनीति र कार्यक्रमहरू भने भइरहेका छैनन् । सरोकारवालाहरूले सरकारले बालश्रम अन्त्यका लागि उद्देश्य निर्धारण गरेअनुरूप प्रभावकारी नीति र कार्यक्रम ल्याउनुपर्ने माग गरेका छन् ।
बुधबार काठमाडौँ गोकर्णेश्वर नगरपालिकाको वडा नं ९ मा अवस्थित एक गुम्बामा ४ जना बालबालिकामा दादुरा संक्रमण पुष्टि भयो । २ वर्षअघि पनि ललितपुरको भैँसेपाटी र काठमाडौँको कागेश्वरीमा दादुरा फैलिएको थियो ।शंकास्पद सबैलाई आइसोलेसनमा राखिएको र समुदायमा फैलिन नपाएको परिवार कल्याण महाशाखाले जनाएको छ । त्यहाँ रहेका अधिकांशले एउटा पनि दादुराको खोप नलगाएको पाइएको छ ।
८१ मेगावाटको बुढीगण्डकी प्रोक जलविद्युत् आयोजना क्षेत्रमा माछा नै नपाइएको वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन प्रतिवेदनमा छ । वन तथा वातावरण मन्त्रालयले आफ्नो वेबसाइटमा राखेको आयोजनाको वातवरणीय प्रभाव मूल्यांकन प्रतिवेदन (ईआईए)मा माछा नै नपाइएको उल्लेख छ ।
संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासनमन्त्री अमनलाल मोदीले कुनबेला कसको पद जाने भन्ने टुंगो नभएको बताएका छन् । आफूलाई मन्त्रीबाट फिर्ता बोलाउनेबारे कुनै जानकारी प्रधानमन्त्री तथा पार्टी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालबाट नभएको पनि मोदीको भनाइ थियो ।
संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासनमन्त्री अमनलाल मोदीले संघीय निजामती सेवा ऐन लेखनको काम सकिएको बताएका छन् । उनले बिहीबार मन्त्रालयमा आयोजित पत्रकार भेटघाटमा मन्त्रालयले संघीय निजामती सेवा ऐन लेखिसकेको जानकारी दिएका हुन् ।
संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासनमन्त्री अमनलाल मोदीले आफू र आफ्नो कारणले संघीय निजामती सेवा ऐन निर्माण नरोकिएको बताएका छन् । ऐनका प्रावधानका विषयमा उठेका कैयन् विवाद मिलाएरु आफूले मन्त्री भएको अढाई महिनामा विधेयकलाई सहमतिका लागि अर्थ र कानुन मन्त्रालयमा पठाएको जानकारी दिँदै उनले अरु मन्त्रालयका विषयमा आफूले बोल्न नमिल्ने बताए।
नेपाली कांग्रेसका सांसद राजु थापाले संसदीय क्षेत्र पूर्वाधार विकास कार्यक्रमको रकम दुरुपयोग नहुने बताएका छन् । उनले सांसदको व्यक्तिगत प्रयोजनका लागि सरकारले उक्त रकम विनियोजन नगरेको बताए ।
प्रतिनिधिसभामा नेपाली कांग्रेसको सचेतकमा सुशीला थिङ मनोनीत भएकी छन् । सभापति एवं प्रतिनिधिसभा संसदीय दलका नेता शेरबहादुर देउवाले बुधबार सांसद थिङलाई प्रतिनिधिसभामा पार्टीको सचेतकमा मनोनयन गरेका हुन् ।
विश्वराज पाण्डे १० वर्षको हुँदा यहाँको आर्दश स्कुलको कक्षा ३ मा भर्ना भए । कुरो २००३ सालको हो । ८६ वर्षीय पाण्डे उबेलाको आफनो विद्यालय जीवन सम्झँदै भन्छन्,‘बिहान सुकिलोमुकिलो भएर स्कुल गइन्थो, बेलुका धुलाम्मे भएर फर्कंदा घरकालाई पनि चिन्न गाह्रो हुन्थ्यो ।’
कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापाले अबका चुनावमा अरू सबै दल मिलेर आए पनि कांग्रेसले अन्य कुनै पनि दलसँग गठबन्धन नगर्ने बताएका छन् । उनले चुनावमा गठबन्धन नगर्ने विषयमा पार्टीले नीति महाधिवेशनबाट प्रस्ट नीति लिनुपर्ने बताए ।
नेपाल समाजवादी पार्टीका अध्यक्ष बाबुराम भट्टराईले आफूले २०७२ सालमा हतारमा पार्टी घोषणा गरेर गल्ती गरेको स्वीकार गरेका छन् । बुधबारदेखि बसेको केन्द्रीय समिति बैठकमा अध्यक्ष भट्टराईले नयाँ संविधान जारी भइसकेपछि पाँच ‘स’लाई मूल वैचारिक-राजनीतिक आधार बनाएर नयाँ शक्ति निर्माणको देशव्यापी अभियान प्रारम्भ भएको र पार्टी घोषणा भएको स्मरण गर्दै त्यसबेला हतारमा पार्टी घोषणा गर्नु गल्ती भएको स्वीकार गरेका छन् ।
निर्वाचन आयोगले जिल्ला निर्वाचन कार्यालय खारेज गर्ने सरकारको निर्णयबारे शुक्रबार सर्वदलीय छलफल गर्ने भएको छ । संविधानविपरीत जिल्ला निर्वाचन कार्यालय खारेज गर्ने सरकारी निर्णयका सम्बन्धमा आयोगले संसद्भित्र र बाहिरका सबै दलसँग छलफल गर्न लागेको हो ।
प्रमुख प्रतिपक्षी नेकपा (एमाले)का सांसद रघुजी पन्तले बजेट प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल र अर्थमन्त्री प्रकाशशरण महतको गृहजिल्लामा केन्द्रित भएको भन्दै आलोचना गरेका छन् । त्यसरी खन्याउने क्रममा कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाको निर्वाचन क्षेत्र डडेलधुरा पनि परेको बताए ।
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीका अध्यक्ष राजेन्द्र लिङ्देनले विद्युतीय सवारी साधनहरूको भन्सार पूर्ण रुपमा निःशुल्क गर्नुपर्ने बताएका छन् । बिहीबारको प्रतिनिधिसभा बैठकमा आगामी आर्थिक वर्षको बजेटमाथिको छलफलमा सहभागी हुँदै लिङ्देनले विद्युतीय सवारी साधनको भन्सार पूर्ण रुपमा निःशुल्क गर्नुपर्ने बताएका हुन् ।
सरकारको नेतृत्व गरिरहेको नेकपा माओवादी केन्द्रका सांसद पूर्णबहादुर घर्तीले आगामी आर्थिक वर्षका लागि ल्याएको बजेटले संवैधानिक व्यवस्थालाई सम्बोधन गर्ने लक्ष्य नराखेको भन्दै आलोचना गरेका छन् । उनले बजेट केन्द्रीकृत मानसिकताबाट आएकाले संघीयता कार्यान्वयनमा पनि योगदान नपुग्ने बताए ।
सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री रेखा शर्माले प्रविधिको सही प्रयोग गर्न नसक्दा साइबर अपराधका घटना बढेको बताएका छन् । बिहीबार ललितपुरमा आयोजित नेपाल मोबाइल व्यवसायी महासंघको दोस्रो साधारण सभालाई सम्बोधन गर्दै उनले प्राविधिक शिक्षाको आवश्यकता रहेको पनि बताइन् ।
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछानेले नागरिकता विधेयक प्रमाणीकरणको प्रक्रियामा असन्तुष्टि जनाएका छन् । उनले राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले नागरिकता विधेयक प्रमाणीकरण गर्दा गलत प्रक्रिया अपनाएको बताए ।
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति र सांसद रवि लामिछानेले संसदीय मर्यादामा आँच आउने गरी भएको बहसका लागि माफी मागेका छन् । प्रतिनिधिसभाको बिहीबारको बैठकमा आगामी आर्थिक वर्षको बजेटमाथि छलफलमा सहभागी हुने क्रममा लामिछानेले संसदीय मर्यादाको ख्याल गर्न सबैलाई आग्रह गरेका हुन् ।
नेकपा (एमाले)का सांसद पृथ्वीसुब्बा गुरुङले बजेटले गलत बाटो हिँड्न खोजेको बताएका छन् । उनले नारा र निबन्धमा राम्रो बजेट भएपनि सही मार्ग समात्न नसकेको धारणा राखेका हुन् ।
नेपाली कांग्रेसका सांसद प्रदीप पौडेलले बढ्दो तापक्रमबाट बच्नका लागि सरकारले तात्कालिक र दीर्घकालीन रूपमा के योजना बनाइरहेको छ भनेर प्रश्न गरेका छन् । उनले विश्वव्यापी रूपमा तापक्रम बढिरहेको अवस्थामा सरकारले त्यसबाट पर्ने प्रभावबाट जोगिन कदम चाल्नुपर्ने बताएका छन् ।
राउटे समुदायका ज्येष्ठ सदस्य कर्णबहादुर शाहीको निधन भएको छ । लोपोन्मुख फिरन्ते राउटे समुदायका कर्णबहादुर शाहीको मंगलबार बेलुका निधन भएको प्रहरीले जानकारी दिएको छ । कर्णबहादुर पछिल्लो समय भैरवी गाउँपालिका-८ दारेघाटमा बस्दै आएका थिए ।
कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापाले नेपाली भूमि लिपुलेक र लिम्पियाधुरा भारतले छोड्नु पर्ने र बंगलादेश जाने बाटो दिनुपर्ने बताएका छन् । ‘लिम्पियाधुरा, लिपुलेक नेपालले साट्ने लगायतका विकल्पमा सोचेर आफ्नो पोजिसन कमजोर पार्ने कुनै कारण छैन,’ विराटनगरमा पत्रकारसँगको कुराकानीमा बिहीबार उनले भने, ‘नेपाल भूपरिवेष्ठित देश भएकाले बंगलादेश जाने बाटो पाउने अन्तर्राष्ट्रिय अधिकार कसैले हनन गर्न पाउँदैन ।’
द्वन्द्वकालमा भएका यौन अपराधको अभिलेख कहाँ छ ? ‘त्यो हाम्रो सम्झनामा मात्रै छ,’ सेनाको सामूहिक बलात्कारमा परेकी एक पीडित भन्छिन्, ‘इज्जत जाला, घरपरिवारले थाहा पाउलान् र बाँच्न समस्या पर्ला भनेर हामीले कसैलाई भनेनौं । राज्यले त्यसको फाइदा लिएर हामीलाई पीडितका रूपमै चिनेन ।’
एकाबिहानै बालबालिकाहरू एकअर्कालाई ब्युँझाउँछन् । केहीबेरमै नजिकै रहेको मन्दिरमा प्रार्थना गर्न पुग्छन् । अनि प्रार्थनापछि सुरु हुन्छ उनीहरूको दिन । रौतहटको गरुडा–४ स्थित वंशीराम जयसवाल अनाथालयको दैनिकी हो यो ।
जातीय छुवाछूत तथा उन्मूलन दिवसको अवसरमा जेठ २१ गते नेपाल टेलिकमका मोबाइल नम्बरमा ‘मान्छे मान्छे एउटै हो नि फरक किन भो’ बोलको गीत ‘रिङ ब्याक टोन’ का रूपमा दिनभर बजाइयो । प्रतिनिधिसभाको बुधबारको बैठकमा राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीकी सांसद अनिशा नेपालीले त्यसरी रिङ ब्याक टोन बजाएर जातीय भेदभाव र छुवाछूत अन्त्य नहुने धारणा राखिन् । छुवाछूत अन्त्यका लागि सदनबाट ठोस निर्णय गर्नुपर्ने उनको माग थियो ।
तीनै तहको निर्वाचनमा २०७४ मा भन्दा कमजोर परिणाम ल्याए पनि माओवादीले यतिबेला संघ, दुई प्रदेश र १ सय २६ स्थानीय सरकार (पालिका) को नेतृत्व गरेको छ । संघ र प्रदेश सरकार निर्माणमा उसको हैसियत निर्णायक छ । अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रधानमन्त्री, वाग्मतीमा शालिकराम जम्कट्टेल र कर्णालीमा राजकुमार शर्मा मुख्यमन्त्री छन् ।
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको भारत भ्रमणका क्रममा थप दुई जलविद्युत् परियोजनामा हस्ताक्षर भएसँगै नेपालका सात ठूला परियोजना भारतीय कम्पनीका हातमा पुगेका छन् । यी आयोजनाबाट ४ हजार ६ सय ३९ मेगावाट विद्युत् उत्पादनको लक्ष्य छ । लगानी अन्य मुलुकको भएमा विद्युत् खरिद नगर्ने निर्देशिका ल्याएको भारतले नेपाली जलस्रोतमा करिब–करिब एकाधिकार जमाउन लागेको छ ।
