बुधबार मध्यान्ह काठमाडौं महानगरपालिकाले आधा दर्जनभन्दा धेरै कर्मचारी लगाएर रत्नपार्कको आकाशे पुलमा बनाइएको मुरल कला मेटेको खबर सार्वजनिक भयो । कोभिड फ्रन्टलाइनमा खटिएका सुरक्षाकर्मी, स्वास्थ्यकर्मी, संचारकर्मी र सरसफाईमा खटिएकाहरुको सम्मानमा बनाइएको मुरल कला मेट्न महानगरपालिकाले देखाएको हतारो कुनै नौलो थिएन ।
ठीक तीन महिनाअघि सम्पन्न पत्रकार महासंघको केन्द्रीय कार्यसमीतिको चुनाव सम्झन्छु । दलित सचिव पदमा समावेशी कोटाबाट उम्मेदवारी दिएकी थिएँ । पत्रकारितामा एक दसक नाघेको अनुभव छ । त्यसमा पनि एक कार्यकाल केन्द्रीय सदस्य भएर काम गरेकी थिएँ ।
छिन्चु, जाजरकोट सडक खण्डको बोटेचौर, दमार छेउमा बगेको उर्लंदो भेरी नदी किनार । सुर्खेत गुर्भाकोट नगरपालिका–९ दमारमा सडक छेउ जग्गामा बसेका ४६ घरधुरी राउटे समुदायका टहरा । पुराना काला कपडाले छोपेका टहरा वर्षात्ले भिजेपछि सबै राउटे परिवार बाहिर बसेर गिलो भात र सागको झोल खाँदै ।
क्वान्टस एयरको ७४७ बोइङ लस एन्जलसबाट अमेरिकाकै क्यालिफोर्नियास्थित मोजावे मरुभूमिमा रहेको आफ्नो चिहान (ग्रेभ यार्ड) मा उत्रियो । यो विमान यहाँको सुख्खा मौसम, तातो हावा र खुला आकाशमा सधैंको लागि अन्तिम विश्राम लिने तर्खरमा थियो । विमानका पाइलट सिङलेटनले पाइलट ह्याट झुकाए । शरीर थोरै निहुराएर बिदाइ गरे 'अब तिम्रो माग कसैले गर्ने छैन । तिम्रै स्वामित्वकर्ताले पनि गर्ने छैनन् । मेरो विश्वासिलो पुरानो साथी ७४७ तिमीलाई हार्दिक श्रद्धाञ्जली ! तिम्रो चिरशान्तिको कामना ।'
कोरोनाको वितण्डाले देश थला परेको छ । एकातिर प्रशस्त मात्रामा प्राणवायु नपाएर कतिपय मानिसहरू जीवनसँग हार्दै मृत्युवरण गरेका छन् । केही भने तिनैका मृत्यलाई पर धकेल्न आफ्नो भोकप्यास, घर परिवार सबै बिर्सेर रातदिन नभनी निरन्तर खटिरहेका छन् । ती स्वास्थ्यकर्मी हुन्।
म त ‘होमलेस’ नागरिक हुँ । मेरो कुनै देश छैन । सन् १९४८ मा यहुदीहरु मेरो घरमा आए र हजुरबुवालाई दुई दिनको लागि घर खाली गरेर अन्यत्रै जानु भन्ने आदेश दिए । त्यसपछि त्यो घरमा कहिलै फर्कन दिएनन्’, पूर्व प्यालेस्टिनी नागरिक तथा इन्जिनियर मोहम्मदले भने ।
‘कुनै पनि नेताले जनतासमक्ष गरेका वाचाहरू पूरा गरेर देखाउनुपर्छ’ भन्ने चिनियाँ मान्यता छ। यसबारेमा भन्ने हो भने नेपालमा पनि यस्तै मान्यता छ, ‘गरेका वाचा निभाउनुपर्छ।’ सहकर्मी ललितासँग राजनीतिक वाचामा अडिग रहने नेतृत्वको चरित्रका विषयमा एउटा छायांकन चल्दै थियो।
सामाजिक सञ्जाल ट्वीटरमा अहिले ‘स्पेस’ भन्ने फिचर लोकप्रिय छ। चिने/नचिनेका मानिसहरू एकै ठाउँमा भेला भएर विचार आदानप्रदान गर्न पाइने भएकाले कतिपय विचारोत्तेजक कुराहरू पनि सुन्न सकिन्छ। जब यो पंक्तिकारको प्रवेश हुन्छ, चिनजानका साथीहरूले ‘चाइनिज भाइरस’ भनेर स्वागत गर्छन् ।
‘माफ गर्नुहोला, तपाइँको बिरामी राख्ने बेड छैन’, स्वास्थ्यकर्मीको धर्मअनुसार यस्तो तीतो जवाफ फर्काउन मिल्दैन । तर, परिस्थिति यस्तै छ, नचाहँदा–नचाहँदै पनि रुखो बोल्नुपर्ने । आँखा वरिपरि अनिद्राका कारण काला धर्सै–धर्सा छन् ।
