प्रारम्भिक बालविकास केन्द्रलाई मन्टेसोरी मोडलमा सञ्चालन गर्ने गरी बुटवल उपमहानगरले पाँचवर्षे शैक्षिक योजना सार्वजनिक गरेको छ । बालबालिकालाई खेल्दै सिक्दै शैक्षिक अभ्यासमा लाग्ने बानी पार्न भन्दै नगरभित्रका सबै विद्यालयका बालविकास केन्द्रलाई मन्टेसोरी मोडलमा लैजान लागेको हो ।
बुटवल–गोरुसिंगे–लुम्बिनी १ सय ३२ केभी प्रसारण लाइन विस्तारमा समस्या देखिएको छ । विद्युत् विस्तारका लागि जग्गा प्राप्ति र रुट विवादले काम हुन सकेको छैन । निर्माणाधीन गौतम बुद्ध क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल, बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनी, भैरहवा–लुम्बिनी औद्योगिक करिडोरलगायतमा विद्युत् विस्तार र स्तरोन्नतिका लागि चार वर्षअघि आयोजना सुरु भएको थियो । १ अर्ब २० करोड लागतको आयोजना तीन वर्षमा सक्ने लक्ष्य हो ।
रैनादेवी छहरा–७, बल्ढेङगढीका इन्द्रबहादुर खड्काले गहते स्वास्थ्य चौकीमा सिटामोल र टिन्कर आयोडिन नपाएर फर्किनु पर्यो । टाउको दुख्ने, ज्वरो आउने भएपछि स्वास्थ्य चौकी जाँदा सिटामोल नपाएको उनले गुनासो गरे । छिमेकीको हात काटेपछि स्वास्थ्य चौकी लैजाँदा टिन्चर नपाएपछि सालझण्डी पुर्याउनु परेको उनले बताए । ‘गाउँमा स्वास्थ्य चौकी छ तर गाउँलेले सुविधा पाइएको छैन,’ उनले दुःखेसो गरे, ‘हामीलाई जहिले पनि स्वास्थ्यकै समस्या रहेको छ । कसैले ध्यान नदिएजस्तै भयो ।’
विद्यालय केन्द्रित राजनीतिक गतिविधि गर्न नहुने बहस चलिरहेका बेला यहाँ व्यवस्थापन समितिको निर्वाचनमा तडकभडक देखिएको छ । विद्यालय व्यवस्थापन समितिको पदाधिकारी बन्न नेकपा र कांग्रेस कार्यकर्ताबीच प्रतिस्पर्धा नै चल्यो । दलले गाउँमा पकड देखाउन स्थानीय तहको निर्वाचनमा झै भड्किलो शैली अपनाए । पछिल्लोपल्ट मधुवन नगरपालिका–४, ढोढरीस्थित नेपाल राष्ट्रिय नमुना मावि व्यवस्थापन समितिको निर्वाचनमा यस्तै दृश्य देखियो ।
महिला शौचालय नजिकै स्तनपान कक्ष छ । शौचालयको दुर्गन्धले उक्त कक्षमा केहीबेर बिताउन सकस हुने गरेको छ । कुर्सी र बालबालिका राख्ने उचित स्थानसमेत छैन । स्तनपान गराउन गाह्रो भएपछि नेपालगन्ज उपमहानगरपालिकाको उक्त कक्ष प्रयोगविहीन छ । महिला कर्मचारी तीनतले भवनको छतमा पुगेर बच्चालाई स्तनपान गराउन बाध्य छन् ।
कांग्रेस केन्द्रीय नेताहरुले सरकारले जनमतको कदर गर्न नसकेको आरोप लगाएका छन् । गिरिजाप्रसाद कोइराला फाउण्डेसनले सोमबार घोराहीमा आयोजना गरेको ‘शान्ति प्रक्रियामा कोइरालाको योगदान’ विषयक विचार गोष्ठीमा सहभागी नेताहरुले सरकार विभिन्न दलदलमा फसेको बताए ।
पूर्व सभामुख कृष्णबहादुर महरा सोमबार गृहजिल्ला आएका छन् । संसद् सचिवालयकी कर्मचारीमाथि बलात्कार प्रयास मुद्दामा अदालतबाट सफाई पाएपछि पहिलोपटक घर आएका हुन् । उक्त मुद्दाका कारण मतदातामा रहेको अन्योल मेट्न र आफ्नो समस्या सुनाउन जिल्ला आएको उनले बताए ।
सालझण्डीको दुर्गा मन्दिरमा पूजाआजाका बेला बाजा बजाएर भजन गाउने परम्परा थियो । रमाइलो हुन्थ्यो । तर, बाजा बजाउने अग्रज ‘परियार दाइ’को मृत्युपछि पूजा खल्लो हुन थाल्यो । स्थानीयले बाजाको अभाव महसुस गरे ।
प्रदेश ५ सरकारले गत वर्ष जिल्लाका विभिन्न क्षेत्रमा स्मार्ट गाउँ घोषणा गरेको थियो । भूमे गाउँपालिका–१, लुकुमलाई स्मार्ट भेडा पालन र सिस्ने–८ को पाटागाउँ र झिमखोलालाई सुन्तला स्मार्ट कृषि गाउँ घोषणा गरियो ।
दाङको घोराही–१३, शुभबिहानीकी पवित्रा वादी २५ वर्षअघि दैलेखबाट यहाँ झरेकी हुन् । आउँदा आमा पनि सँगै थिइन् । यहाँ आएपछि अर्जुन विकसँग माया बस्यो । करिब १० वर्ष सँगसँगै बसे ।
काँचो इँटा बनाउने र सुकाउने क्रम एकसाथ भइरहेका बेला भएको वर्षात्ले यहाँका इँटा उद्योगमा क्षति पुगेको छ । सुकाउन राखिएका इँटा शनिबार बिहान परेको पानीले गलेर नष्ट भएका हुन् । यस वर्ष पटक–पटक भएको वर्षात्ले इँटाको उत्पादनर कारोबारमा कमी आएको तथा आगामी दिनमा इँटाको अभाव हुन सक्ने व्यवसायीहरू बताउँछन् ।
