नेपाल भित्रिनुअघि विषादी भए/नभएको जाँच गर्ने संयन्त्रलाई छल्दै भारतीय तरकारी तथा फलफूल निर्बाध आयात हुने गरेका छन् । भारतीय ढुवानीकर्ताहरूले नेपाली भन्सारमा सामान आइपुग्नुअघि नै त्यसको विषादी जाँचपास गरेको प्रमाणपत्र बनाएर त्यसैका आधारमा नाकाबाट छुटाउने गरेको कान्तिपुरको खोजका क्रममा फेला परेको हो ।
प्रत्येक दिन बिहानदेखि साँझसम्म सीमावर्ती भारतको सुनौली बजारमा किनमेल गर्न जाने नेपाली उपभोक्ताको ताँती लाग्थ्यो । टाढा–टाढादेखि आएका नेपाली उपभोक्ताले रोजेको सामान बिक्री गर्न यहाँका व्यापारीलाई भ्याइनभ्याई हुन्थ्यो । अहिले सुनौली बजार सुनसान छ । पसल खुलेका छन् । तर ग्राहक छैनन् । कारोबार नभएपछि यहाँका व्यापारी छटपटाउन थालेका छन् ।
लगातारको कटान रोक्न सीमा क्षेत्रको एक गाउँमा स्थानीयले सामान्य तटबन्धसहितको चौतारो बनाउने योजना बुने । रूपन्देहीको दक्षिणी मर्चवारी गाउँपालिका–७ बगौलीस्थित स्टाक टोलमा यो काम गर्न पालिकाले बजेट पनि निकासा गर्यो । अघिल्लो महिना काम पनि सुरु गरियो । तर भारतीय पक्षको अवरोधपछि एक महिनादेखि त्यहाँ काम ठप्प छ ।
भारी वर्षासँगै आएको बाढीले भैरहवा–परासी औद्योगिक करिडोरका दुई ठूला उद्योग डुबानमा परेका छन् । वर्षाले आसपासका नदीमा बाढी बढेमा अन्य उद्योग पनि डुबानमा पर्ने खतरा बढेको छ । त्यस क्षेत्र जमिनको सतह कम उचाइमा भएकाले डुबानमा पर्ने गर्छ ।
चुनढुंगा खानी सञ्चालन र ढुवानीमा सरकारी सहजीकरण नहँुदा सिमेन्टको कच्चा पदार्थ क्लिंकरमा आत्मनिर्भर बनिसकेको नेपालले फेरि आयात सुरु गर्नुपरेको छ । परनिर्भरतासँगै सिमेन्ट महँगो हुने भए पनि यसको असर लगानीकर्तादेखि उपभोक्तासम्मलाई पर्ने भएको छ । लकडाउन खुकुलो भएसँगै उद्योग सञ्चालनमा आएका छन् ।
गत चैतमा घर बिदामा आएका भारतीय सेनामा कार्यरत रूपन्देहीका एक युवा लकडाउनले यतै रोकिएका थिए । अहिले भारतमा लकडाउन खुकुलो भएर सार्वजनिक सवारीसाधन चल्न थालेपछि उनीहरूलाई फिर्ता बोलाइएको छ । ‘म गएपछि अर्को साथी बिदा बस्न पाउँछन्,’ उनले भने, ‘अहिले पल्टनले बोलाएको छ, सुनौलीबाट लिन पल्टनकै गाडी आउने कुरा छ ।’
मुलुकमा लामो समय गरिएको लकडाउनले किसान एकपछि अर्को समस्यामा परिरहेका छन् । रोपाइँ सुरु गर्ने बेलामा रासायनिक मलका लागि भौंतारिन बाध्य छन् । बजारमा कृषि औजार, इन्धन तथा बीउबिजन नपाइएका बेला डीएपी र युरिया मल अभावले उनीहरूलाई थप चिन्तित तुल्याएको छ ।
घर फर्किने क्रममा बुधबार बिहान भारतको सुनौलीमा मृत्यु भएका नेपाली युवक कोरोना संक्रमित भएको पुष्टि भएको छ । भारतको मुम्बइमा रोजगारी गरी घर फर्केका नवलपरासीको सुस्ता गाउँपालिकास्थित कुडिया (साविक कुडिया गाविस–८) का ३५ वर्षीय ती नागरिकको बुधबार बिहान दशगजा सिमाना नजिकै बसिरहेको बेला अचानक मृत्यु भएको थियो ।
घर फर्कंदै गएका एक नेपाली युवकको बुधबार बिहान भारतको सुनौलीमा मृत्यु भएको छ । उनी भारतको मुम्बइमा रोजगारी गरी घर फर्केका थिए । उनको मृत्युको कारण खुलेको छैन ।
प्रक्रियागत रूपमा नेपाल जाने कुनै पनि सामान र गाडीलाई बिनाकारण अवरोध गरिनु कानुनी अपराध भएको जनाउँदै भारत–नेपाल मैत्री समाज गोरखपुर भारतले यस घटनाको छानबिन गरी दोषीमाथि अविलम्ब कारबाहीको माग गरेको छ । संस्थाका अध्यक्ष अनिलकुमार गुप्तले भारतका प्रधानमन्त्री, केन्द्रीय गृहमन्त्री, अतिरिक्त पुलिस महानिर्देशक गोरखपुर भारत र नेपालको अर्थ मन्त्रालयका महानिर्देशकसमक्ष शुक्रबार ज्ञापनपत्र पठाउँदै यस घटनाको छानबिन र दोषीमाथि कारबाहीको माग गरेका हुन् ।
