विभिन्न कालखण्डमा उतारचढावबीच गुज्रेका प्रधानमन्त्री एवं माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल र कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा पुनः नजिक हुने आधारको खोजीमा छन् ।
संघीय संसद् सचिवालयले कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवालाई प्रमुख विपक्षी दल नेताका रूपमा सम्बोधन गर्दै पत्र लेखेको पाइएको छ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाललाई गत पुस २६ मा विश्वासको मत दिएपछि कांग्रेसको विपक्षी दलको हैसियतबारे कानुनी र नैतिक प्रश्न उठिरहेका बेला संघीय संसद् सचिवालयले पठाएको पत्र सोमबार सार्वजनिक भएको हो ।
राष्ट्रिय सहमतिका आधारमा शक्ति बाँडफाँटमा सहमति नभएपछि संसद्को ठूलो दल कांग्रेस विपक्षी गठबन्धन बनाउने कसरतमा जुटेको छ । बिहीबार हुने सभामुख निर्वाचनमा उम्मेदवारी दिएर कांग्रेसले राष्ट्रपति निर्वाचनलाई प्रभावित गर्न खोजेको छ । राष्ट्रपति निर्वाचनसम्म सत्तारूढ माओवादीकै समर्थन जुटाउने कांग्रेसको रणनीति छ ।
राष्ट्रपति, उपराष्ट्रपति, सभामुख र उपसभामुख पदमा कांग्रेससहितका दलबीच साझेदारी गर्ने प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको प्रस्तावको एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले प्रतिवाद गरेका छन् ।
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले सत्ता सहकार्यमा कांग्रेसलाई समेत जोड्ने पहल सुरु गरेका छन् । प्रधानमन्त्री पद गुमाएको कांग्रेसले राष्ट्रपतिमा अपेक्षा गरेको छ भने आफूलाई विश्वासको मत दिएका दलहरूको सरोकारलाई ‘सम्मान’ गर्न दाहालले मंगलबार सर्वदलीय बैठक गर्दै छन्, प्रधानमन्त्रीको पहलप्रति प्रमुख साझेदार एमाले भने असहज छ ।
संसद्को ठूलो दलको हैसियतले सरकारको नेतृत्व दाबी गर्नु कांग्रेसका लागि प्राकृतिक र स्वाभाविक थियो तर आफ्नै नेतृत्वको गठबन्धन जोगाउन नसकेर सत्ताबाहिर पुगेपछि कांग्रेसको सुरक्षित स्थान प्रमुख प्रतिपक्ष थियो । तर, प्रमुख प्रतिपक्षीय हैसियतसमेत गुमाउने गरी कांग्रेसले किन पुष्पकमल दाहाल नेतृत्वको सरकारलाई विश्वासको मत दियो ?
पुष्पकमल दाहाल नेतृत्वको सरकारलाई विश्वासको मत दिन कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा ‘सकारात्मक’ बनेका छन् । यस विषयलाई लिएर कांग्रेसभित्र तीव्र विवाद भइरहेकै बेला प्रधानमन्त्री दाहालसँग सोमबार साँझसमेत भेट गरी देउवाले ‘बचन’ दिएका हुन् ।
आफ्नै नेतृत्वको गठबन्धन जोगाउन नसकेर एकाएक सत्ताबाट विमुख बन्न पुगेको कांग्रेसलाई प्रमुख प्रतिपक्षको बेन्चमा बस्ने निर्णय लिन धौधौ भएको छ । कांग्रेसले प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाललाई विश्वासको मत दिने निर्णय गर्यो भने कानुनी रूपमा प्रतिनिधिसभा प्रमुख प्रतिपक्षविहीन हुनेछ, शक्ति सन्तुलनका लागि कायम गरिएको व्यवस्थाका कारण संवैधानिक संरचना पनि कमजोर हुने जोखिम बढ्नेछ ।
गैरवामपन्थी ध्रुवीकरणबाट तत्काल सत्ता फर्काउने सम्भावना नदेखिएपछि कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाले प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाललाई विश्वासको मत दिएर माओवादीसँग सत्ता समीकरणको सम्भावना जीवित राख्ने संकेत गरेका छन् । कुनै पनि बेला एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसँग दाहालको खटपट हुने आकलनसहित देउवाले विश्वासको मत दिने विषयमा पार्टीभित्र परामर्श थालेका छन् ।
प्रधानमन्त्रीमा पुष्पकमल दाहाललाई समर्थन गरेको जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) ले सरकारमा सहभागी हुने/नहुने निर्णय अझै गर्न सकेको छैन । पार्टीभित्र नेताहरूका फरक–फरक धारणा रहेका कारण जसपा निर्णयमा पुग्न नसकेको हो ।