‘संघीयता कार्यान्वयनका समस्यामा केन्द्रित हुन सकेनौं’ : अध्यक्ष पाण्डे
काठमाडौँ — संविधानले व्यवस्था गरेको नियम तीनै तहको सरकारले अक्षरशः पालना गर्न सके मात्र संघीयता संस्थागत हुने गाउँपालिका राष्ट्रिय महासंघकी अध्यक्ष लक्ष्मी पाण्डेले बताएकी छन् । कान्तिपुर मिडिया ग्रुपद्वारा शनिबार भैरहवामा आयोजित 'लुम्बिनीको सामर्थ्य' कार्यक्रममा 'संघीयता संस्थागत गर्ने समय' विषयमाथि बोल्दै उनले यसलाई संस्थागत गर्नका लागि मूल कानुन कार्यान्वयनको दिशातिर सबै लाग्नुपर्ने बताइन् ।
‘स्थानीय तहको तर्फबाट राज्य संरचनाको जुन बाँडफाँट छ, त्यसले सबैलाई आ-आफ्नो अधिकार क्षेत्रभित्र काम गर्ने वातावरण खुला गरेको छ,’ उनले भनिन्, ‘हामी त्यो बाटोमा इमानदारीपूर्वक अगाडि बढ्यौं भने न स्थानीय तह कमजोर बनाउने न प्रदेश सरकार कमजोर बनाउने न कि संघीय सरकार नै कमजोर हुन्छ ।’ यसमा कहिँ न कहिँ नमिलेको महसुस स्थानीय तहलाई भएको उनको भनाइ थियो ।
उनले भनिन्, ‘तीन तहको बजेट विनियोजन गर्ने कुरामा हामीलाई आश्चर्य लागिरहेको छ, जेठ १५ गते संघीय सरकारले बजेट ल्याउँछ, असार १ गते प्रदेश र असार १० गते स्थानीय तहले बजेट ल्याउँछ, स्थानीय तहले यसलाई अध्ययन गरिरहेको हुन्छ ।’ सबै बजेट हिजोको केन्द्रीकृत सरकारको मानसिकताबाट विनियोजन भएको भन्दै साना टुक्रे योजनामा सिमित भएको देखिएको उनले बताइन् ।
‘यो संघीयताको मर्मतअनुसार होइन, यसले कसैलाई पनि सफल बनाउँदैन,’ उनले भनिन्, ‘सिंगो मुलुकको संघीयतालाई संस्थागत गर्नका लागि जुन किसिमको संस्थागत विकास गर्नुपर्ने हो, त्यही हिसाबले बजेट विनियोजन हुनुपर्छ ।’ त्यहीअनुसार निर्माण भएको संरचनालाई अक्षरशः हामीले पालना गर्नुपर्ने उनले बताइन् । ‘हामी तीन तहको सरकारले आ-आफ्नो दायराभित्र रहेर काम गर्न अघि बढे बजेटको कुरा नहुने भन्दै उनले समस्यामा केन्द्रित हुन नसकेकोमा चिन्ता व्यक्त गरिन् ।
