पहाडी जिल्ला जोड्ने सडक धमाधम

सडकले पाल्पाको रामपुरबाट, अर्घाखाँची सदरमुकाम सन्धिखर्क हुँदै प्यूठान, रोल्पा र सल्यानको कपुरकोट जोड्नेछ । जीवराज आश्रित–कृष्णसेन इच्छुक नाम दिइएको रामपुर–कपुरकोट सडक प्रदेशको गौरवको आयोजना हो । २०७५ बाट निर्माण सुरु भएको सडकको लागि प्रदेशको भौतिक पूर्वाधार विकास मन्त्रालयले चालु आर्थिक वर्षमा साढे १४ करोड बजेट विनियोजन गरेको छ । ३ सय किमिमध्ये पाल्पामा १ सय १२, अर्घाखाँचीमा ७८, प्यूठानमा ६७, रोल्पामा ३५ र सल्यानको सीमादेखि कपुरकोटसम्म ८ किमि पर्छ ।

सडक निर्माणसँगै कालोपत्रको काम पनि भइरहेको मन्त्रालयअन्तर्गतको यातायात पूर्वाधार निर्देशनालयका निर्देशक भीमार्जुन पाण्डेले बताए । सडकलाई चार खण्डमा बाँडेर काम भइरहेको छ । जसमध्ये रोल्पा क्षेत्रमा विवादले ठेक्का प्रक्रियामा छ भने अरू जिल्लामा काम तीव्र गतिमा अघि बढेको छ । सन्धिखर्क–पकले–चुजाठाँटी १८ किमि दूरीको काम अन्तिम चरणमा छ । बाटो निर्माणसँगै कालोपत्रको कामसमेत भइरहेको उनले बताए ।

‘शक्तिपीठ, मठमन्दिर, ऐतिहासिक धरोहर र पहाडी सुन्दरतालाई जोड्ने प्रदेशको महत्वपूर्ण सडक हो । रामपुर–कपुरकोटले पहाडी जिल्लाका पूर्व–पश्चिम जोड्छ र उत्तर–दक्षिणका सडकले तराईसँग जोडिन्छ,’ पाण्डेले भने । कपुरबाट उक्त सडक भएर बुटवल आउजाउ गर्न दूरी छोटो पर्छ । सिंगो प्रदेशलाई एउटै सडकले जोड्ने उनले बताए । रामपुरदेखि कपुरकोटसम्म धार्मिक तथा ऐतिहासिक पर्यटकीय गन्तव्य पर्छन् । पाल्पामा रामपुरसहित तीनगिरे, अर्घाखाँचीमा संस्कृत व्याकरणको उद्गम स्थल पाणिनि तपोभूमि, सन्धिखर्क बजार, प्यूठानको स्वर्गद्वारी, रोल्पाको होलेरी र सल्यानको कपुरकोट महत्वपूर्ण ऐतिहासिक गन्तव्य हुन् । पाल्पाको रामपुरबाट बुटवलसहित तराई जोडिन्छ ।

सडक बनेसँगै पहाडी भेगका उत्पादन प्रवर्द्धन, धार्मिक, सांस्कृतिक गतिविधि देखाएर पर्यटकलाई तीर्थस्थलको दर्शनसँगै सांस्कृतिक मनोरञ्जन गराइने लक्ष्य रहेको प्रदेश सांसद रामजीप्रसाद घिमिरेले बताए । यो सडकले पहाडी जिल्ला हिल स्टेसन बन्ने र पर्यटन प्रवर्द्धनसँगै कृषि उत्पादनको पनि बजारीकरणमा सहज हुने अपेक्षा गरिएको छ । सल्यानको कपुरकोटको आलुसहित तरकारी अब पहाडी जिल्ला हुँदै सहजै तराई पुग्नेछ ।

५ पहाडी जिल्लाको उत्पादित कृषि उपज तराईका जिल्ला हुँदै काठमाडौंसम्म पुर्‍याउने लक्ष्य रहेको घिमिरेले बताए । ‘सडकले बजारीकरणमा सहज भएपछि कृषि उत्पादनबाट बेरोजगार युवा स्वरोजगार उन्मुख बन्नेछन्,’ घिमिरेले भने, ‘पहाडका डाँडाकाँडामा फलेको स्वादिलो तरकारी, मसलाबालीसहित अन्न गाडीबाटै तराई पुग्नेछ । यसबाट पहाडबाट तराईमा बढ्दो बसाइँसराइलाई रोक्न मद्दत गर्छ ।’

पाल्पामा रामपुर फाँट, अर्घाखाँची खिदिम दुर्गाफाँट, सन्धिखर्क फाँट र खिल्जी असुरकोटका फाँट पर्छन् । प्यूठानको बिजुवार फाँटसहित रोल्पा पहाडी खेतीयोग्य बस्ती पर्छन् । सल्यानको कपुरकोट कृषि उत्पादन र पशुपालन राम्रो सम्भावनाको क्षेत्र हो । रामपुर–कपुरकोट सडक यात्राको हिसाबले भन्दा पर्यटन प्रवर्द्धन र कृषि उपज उत्पादनमा वृद्धि ल्याउने र बजारीकरण गरी बेरोजगार युवालाई कृषि तथा पर्यटन उद्यमबाट स्वरोजगार बनाउने उद्देश्यले सडक निर्माणको अवधारणा रहेको बताइन्छ ।

आर्थिक गतिविधिका हिसाबले रामपुर–कपुरकोट सडको बेग्लै महत्व रहेको उद्योग वाणिज्य महासंघका पूर्वकेन्द्रीय सदस्य कृष्णप्रसाद श्रेष्ठले बताए । ‘अन्तरजिल्ला आउजाउ बढ्नेछ । उत्पादन आयात निर्यातले गाउँमै आर्थिक गतिविधि बढ्नेछन् । अग्ला डाँडामा पर्यटक बसाल्न होमस्टे र होटल निर्माण हुन्छन् । पर्यटन र कृषि उपजबाट गाउँका डाँडामै धेरै युवालाई रोजगार तथा स्वरोजगार बन्न सहयोग पुग्नेछ,’ उनले भने ।