हिन्दी भाषाको अन्तर्राष्ट्रिय प्रयोगबारे बहस

हिन्दी मञ्च नेपालका राष्ट्रिय अध्यक्ष एवं नेकपा एमालेका सांसद मंगलप्रसाद गुप्ताले अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमा हिन्दी भाषाको प्रयोग बढ्नु नेपालीहरूका लागि पनि सुखद्‍ रहेको बताए । 'व्यवहारिक रुपमा हिन्दी भाषाले हामीलाई पनि फाइदा नै हुन्छ । भाषा आफैंमा खराब हुन सक्दैन । यसले त हाम्रो भावनालाई सहज रुपमा व्यक्त गर्न सघाउँछ । हिन्दी भाषाको अन्तर्राष्ट्रिय प्रयोगले संसारभर रहेका नेपालीभाषीलाई पनि रोजगारी र व्यवसायका लागि लाभ मिल्ने उनको भनाइ थियो ।

अध्यक्ष गुप्ताले संयुक्त राष्ट्रसंघका तत्कालीन महासचिव बानकी मुनसँगको भेटको क्रममा यसका लागि आफूले पहल गरेको पनि बताएका थिए । नेपालमा पनि हिन्दी मातृभाषा रहेको समुदाय ठूलो संख्यामा रहेको भन्दै नेता गुप्ताले यसको प्रयोगले नेपालीलाई अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमा आफ्ना कुरा व्यक्त गर्न सहज हुने बताए ।

'नेपाली भाषालाई समृद्ध बनाउँदै विश्व समुदायमा हिन्दी भाषाको प्रयोग बढाउन सकियो भने व्यवहारिक रुपमा त्यो हाम्रो हितमा छ । नेपालकै इतिहास हेर्ने हो भने इतिहासमा भारतीय र नेपाली नेताहरूबीच जति पनि संवाद र सम्झौता भए हिन्दी भाषामा भएका थिए । अहिले अन्तर्राष्ट्रिय भाषा अंग्रेजी भए पनि नेपाल र भारतका नेताहरुबीच हिन्दी भाषामै सहज रुपमा संवाद हुने गर्छ,' अध्यक्ष गुप्ताले भने ।

यस्तै त्रिभुवन विश्वाविद्यालय हिन्दी भाषा विभागकी प्रमुख सन्जिता वर्माले शिक्षा तथा पठनपाठनको स्तरमा हिन्दी भाषाको प्रयोग गर्दा यो जीवनोपयोगी हुने बताएकी थिइन् । उनले हिन्दी भाषा र साहित्यलाई राजनीतिक तहबाट गलत रुपमा व्याख्या गरिएकोमा असन्तुष्टि व्यक्त गरेकी थिइन् । 'पहिले हिन्दी भाषाको प्रयोग सहज रुपमा हुने गर्थ्यो । तर यसलाई गलत भनेर व्याख्या गर्न थालियो । भाषा आफैंमा खराब हुँदैन यसको सिकाइले हामीलाई आफ्ना कुरा व्यक्त गर्न सजिलो बनाउँछ,' वर्माले भनिन् ।

गोष्ठीमा एमालेका सांसद सेराज फारुकी र अमृता अग्रहरी, भारतीय दूतावासका सूचना तथा संस्कृति विभागका प्रमुख सत्येन्द्र दहीया, सत्य निरुपण तथा मेलमिलाप आयोगकी पूर्वआयुक्त मञ्चला झा, राजेन्द्र रौनियार लगायतले पनि हिन्दी भाषा साहित्यबारे आफ्ना विचार व्यक्त गरेका थिए ।