सुश्री आमा सुन्दरी
१.
मैले आफ्नो सौन्दर्यमा त्यतिखेरै
पाएकी हुँ निखार
जब गुराँसजस्तो निख्खर
मेरो प्रेमको नासो
संगीत भएर ओर्लियो सुनौलो धरतीमा ।
उसले मच्चाएको थियो
एउटा खतरनाक भूकम्प मेरो शरीरभित्र
जब धरती चिहाउन गरिरहेको थियो ऊ संघर्ष
निस्कँदा निमेषभर ऊ शान्त थियो ध्यानमग्न बुद्धजस्तै
र, छिनमै उसले मच्चाएको कोकोहोलो
कुनै निपुण संगीतकारले दिएको
संगीतजस्तै सुमधुर थियो ।
ऊ जन्मिएपछि नै
नित्य उसकै आँखामा हेर्न थालेकी हुँ
मैले आफ्नो अनुहार ।
फक्रेको सूर्यमुखीझैं
मैले आफूलाई संसार सुन्दरी पाएको
त्यतिखेरै हो
जब सम्पूर्ण फूलबारीझैं
भएँ म सम्पूर्ण नारी ।
२.
केवल एउटा ताज पहिरिँदा
अर्बौं मानिसहरुले भन्न थाले मलाई
संसार–सुन्दरी
तिनीहरुलाई थाहा थिएन–
धेरैअघि नै म भइसकेकी थिएँ
सम्पूर्ण सुन्दरी
जसको सामु यो ताज थियो निष्तेज–निष्तेज ।
जब खोलिदिएँ
मैले एउटा शान्त र सुन्दर सत्य
कि म गर्वोन्नत आमा हुँ
संसार आश्चर्यचकित भयो तब
मानौं भर्खरै एउटा महाभूकम्प गयो
बलात्कार माफ र प्रेम पाप हुने
यो झिलीमिली अन्धकारमा
मुनाफाखोरहरू एक्कासि राख्न थाले पुर्पुरोमा हात
बन्द भयो प्रेम र बलात्कारबीच भेदहरुजस्तो
निरन्तर गुन्जिरहेको संगीत
मानौं यो संसार एउटा भव्य चिहानघारी हो
जहाँ ज्युँदा आवाजहरूको हुन्छ अन्त्येष्टि
र, एक्कासि खोसियो
संसार–सुन्दरीको मेरो ताज ।
सृष्टिको बगैंचामा एउटा अर्को फूल फुलेको
खबर दिँदा
विश्व–सुन्दरीबाट एकाएक
म कसरी कुरुप भएँ, महाजन ?
वसन्तको बतासमा झुल्ने हरियालीजस्तो
यो मुलायम मातृत्वको मूल्यमा
त्याग्न सक्छु म संसारको जुनसुकै ताज ।
म नदीझैं बगूँ वा पहराझैं गीत गाऊँ
म चराझैं उडूँ वा आफ्नै रफ्तारमा दौडूँ
म अप्सराझैं नाचूँ वा भिक्षुणी भई बाँचूँ
म कसैलाई प्यार गरुँ वा अस्वीकार गरुँ
म कसैसँग सुतूँ वा उसैसँग उठूँ
म अक्षत कन्या बसूँ वा अविवाहित आमा बनूँ
हो, मेरै मर्जी
मनमग्न छु,
म स्वाधीन छु ।
३.
आन्दोलनमा उठ्ने ज्युँदा हातहरुजस्तो
मेरो मातृत्व यदि कसुर हो भने
संसारमा जुनसुकै कुनाका
जुनसुकै प्राणी किन ओर्लिन्छन् धरतीमा
आमाकै देह र चित्तको अंश भएर ?
एकपल्ट आमाको आँखाको ऐनामा
आफ्नै आँखालाई नियालेर हेर !
हेर, अझै राम्ररी हेर !
मुहारका अवयवलाई हेर
प्याजजस्तो मनको पत्रपत्र केलाएर
चेतनाका आँखाले हेर
बैंसको लहरमा बगिरहेको देहको वासनालाई
एकछिन बिसाएर हेर
पातमा हरियाली मिसिएझैं
तिम्रो देह र चित्तको कुन–कुनामा
मिसिएको छैन आमाको अंश ?
बायाँतिर छातीको ढुकढुकीलाई
स्पर्श गरेर हेर
देहका हरेक अंगलाई हृदयका आँखाले
नियालेर हेर ।
(मिस वर्ल्ड–१९७४ हेलेन मोर्गनको जीवन–प्रसंगबाट प्रेरित, जसको ताज अविवाहित आमा भएको खुलेपछि खोसिएको थियो ।)
प्रकाशित : फाल्गुन २२, २०७७ १३:५५