डडेलधुरामा विमानस्थल : स्थान छनोट, निर्माण ४ वर्षमा

‘साविक समैजी गाविसको पुइलेकदेखि वयलडाँडासम्मको १२ सय मिटरभन्दा लामो डाँडा विमानस्थलका लागि उपयुक्त हुने देखिएको छ,’ प्राधिकरणको अध्ययन टोलीका सदस्य इन्जिनियर नरेश शिवाकोटीले भने, ‘आधा दर्जन स्थलमा अध्ययन गरिएको थियो ।’

भू–बनोट, ल्यान्डिङ र टेकअफको दृष्टिले पनि यसै स्थानमा विमानस्थल बनाउन उपयुक्त रहेको शिवाकोटीको भनाइ छ । ‘जमिन र ड्रोनबाट आवश्यक नापजाँच गरिएको हो,’ उनले भने, ‘१२ सयदेखि १७ सय मिटरसम्मको मैदानी भाग पहाडी जिल्लामा पाउन मुश्किल छ ।’ यसअघि सम्भाव्यता अध्ययन भएको भागेश्वर गाउँपालिकाको बिरादेव, अमरगढी नगरपालिकाको भेटा, दह, गन्यापधुरा गाउँपालिकाको सकायल क्षेत्र र नवदुर्गाको डाँडावनमा प्रारम्भिक अध्ययनका क्रममै धेरै समस्या देखिएको प्राविधिक टोलीले बताएको छ । यी क्षेत्रमा ट्वीनअटर विमान मात्र उड्नसक्ने टोलीको निष्कर्ष छ ।

तीन दशकदेखि अध्ययन

विमानस्थल निर्माण गर्न पहिलोपटक पञ्चायतकालमा सम्भाव्यता अध्ययन गरिएको थियो । उक्त समय डडेलधुरा–बैतडी राजमार्ग नजिकैको डकले डाँडा सम्याउने काम पनि भयो । तर, प्राविधिक दृष्टिकोणले उपयुक्त नभएको भन्दै केही समयपछि निर्माण रोकियो । ०४६ पछि विमानस्थल बनाउने योजनाअनुरुप सुरु भएको कामसमेत बन्द भयो ।

त्यसपछिका सरकारले पटक–पटक विभिन्न ठाउँमा सम्भाव्यता अध्ययन गरे पनि बन्न सकेन । यद्यपि चुनावी मुद्दाका रुपमा विमानस्थल निर्माणको कुरा उठिरह्यो । अध्ययन गर्न टोली आए, गए । चुनाव सकिएसँगै यस विषयमा सोधखोज नै हुन सकेन । पछिल्ला ६ वर्षमा डडेलधुरामा विमानस्थल निर्माणका लागि ४ पटक सम्भाव्यता अध्ययन भएको छ । ठोस निर्णय भने हुन सकेको छैन ।

ईआईए एक वर्षभित्रै

हाल प्राधिकरणको टोलीले उपयुक्त मानेको स्थान सदरमुकामदेखि १२ किलोमिटरको दूरीमा छ । यहाँ पहिले सामुदायिक वनको जग्गा थियो । अहिले वन क्षेत्रभित्र नपर्ने स्थानीय धनबहादुर साउँदले जानकारी दिए । मन्त्रालयस्तरमा सहमतिका लागि आवश्यक प्रक्रिया अगाडि बढाउन केही समय लाग्ने र इआइए गर्न एक वर्ष लाग्ने प्राविधिक टोलीको भनाइ छ । इन्जिनियर शिवाकोटीले भने, ‘गत आइतबार गरेको अध्ययनको पूर्ण निष्कर्ष आउन ३ महिनाभन्दा बढी समय लाग्नसक्छ ।’ मन्त्रालयको स्वीकृतिपछि लगातार काम अघि बढ्यो भने ४ वर्षमा विमानस्थल निर्माण हुनसक्ने उनले बताए ।

सुदूर पहाडको केन्द्रका रुपमा रहेकोडडेलधुरामा विमानस्थल निर्माण हुन सके यहाँको पर्यटकीय विकासले गति लिने टोलीसँगै सम्भाव्यता अध्ययनमा संलग्न नेकपा नेता डा. तारा जोशी बताउँछन् । उनले भने, ‘पछिल्लो समय गरिएको अध्ययन र सर्भेपछि विमानस्थल निर्माण हुनसक्ने धेरै सम्भावना छ ।’

विभागीय मन्त्रीसँग पनि यस विषयमा पटक–पटक छलफल भइसकेको उनले जानकारी दिए । अध्ययनमा संलग्न प्राविधिकहरूले धनगढी, नेपालगन्जजस्ता तराईका विमानस्थलमा मौसमका कारण विमान उड्‌न नसक्ने अवस्थामा पनि यो विमानस्थल सुदूरलाई बाह्रै महिना हवाई सेवासँग जोड्न महत्वपूर्ण हुनसक्ने बताएका छन् ।