पढाइसँगै सीपले बनायो आत्मनिर्भर

उमेश दृष्टिविहिन छन् । सुनिता शारीरीक रुपमा अशक्त । उमेश जन्मजात दृष्टिविहीन हुन् । सुनिता भने १ वर्षको उमेरमा खुट्टामा समस्या भएपछि अशक्त बन्न पुगिन् । आर्थीक रुपमा सक्षम हुनुपर्छ भन्ने मान्यता राख्ने यी दम्पतीले गत वर्षदेखि हाङमाबुङ टेलर्स संचालन गर्दै आएका छन् । महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पसको मुल गेट अगाडी उनीहरूको टेलर छ । त्यहाँ महिला पुरुषका सबै प्रकारका कपडा सिलाउने गरिन्छ ।

आजको समयमा समेत अपांगता भएका व्यक्तिलाई समाजले हेयको भावले हेर्ने गरेको यथावत छ । त्यसैले उनीहरू भने समाजमा अरुको साहारामा नबाची आफ्नो बलबुतामा केही गर्न चाहन्छन् । उमेश महेन्द्र क्याम्पसमा स्नातकोत्तर प्रथम वर्षमा र सुनीता स्नातक तेस्रो वर्षमा अध्यनरत छन् । इच्छा शक्तिलाई व्यवहारमा बदल्ने हो भने अपांगले सबलांग सरह केही गर्न सक्छन् भन्ने उनीहरूको बुझाई छ ।

‘शारीरीक रुपमा केही अप्ठ्यारा भएपनी मनमा इच्छा भए गर्न नसकिने भन्ने केही छैन ।’ सुनीता भन्छिन्, ‘मेरो श्रीमान संसार देख्न सक्नुहुन्न । म शारीरीक रुपमा अशक्त छु । तर पनि हामीले हरेस खाएका छैनौ ।’ पढाइलाई निरन्तरता दिने उनीहरूको योजना छ । पढाई खर्च जुटाउनका लागि टेलर्स संचालन गर्न परेको उनको भनाई छ । भोजपुरमा कक्षा १२ को परीक्षा साएर सुनिता धरान झरिन् ।

अपांग पुन स्थापना केन्द्रमा बस्दै दुई वर्षसम्म सिलाईकटाई तालीम सिकिन् । त्यही केन्द्रमा बस्दा उमेश र सुनीताको प्रेम बसेको थियो । केही वर्षको प्रेमसम्बधलाई उनीहरूले विवाहमा परिणत गरे । उमेश पनी सुनीताको साथ पाएपछी जिवनमा अघि बढ्न अझ सहज भएको बताउछन् । पढाई खर्च जुटाउनका लागि टेलर्स संचालन गर्ने योजना बन्यो । आफ्ना नातागोता साथै समाजसेवीहरूको सहयोग र १२ हजार रुपैया ऋण काढेर टेलर सञ्चालनमा आएको हो । हाल टेलर्सको कमाईबाट उनीहरूको घर चलेको छ । पढाइ खर्च जुटेको छ । उमेशले भने, ‘अपांगता भएकाहरूलाई सरकारले छात्रवृत्ति उपलब्ध गराईदिए शिक्षाबाट वन्चित हुनु पर्ने थिएन । तर बाध्यतावश पढाइ खर्चका लागि अन्य पेसा गर्न परेको छ ।’

उमेशले शिक्षा शास्त्रमा स्नातक पुरा गरेका छन् । उनीसंग शिक्षकको लाईसेन्स समेत छ । वर्षौ देखी शिक्षक आयोग खुल्न नसक्दा शिक्षक भएर काम गर्ने उनको सपना अधुरो रहेको छ । दृष्टिविहीन भएकै कारण कुनैपनि क्षेत्रमा रोजगार नपाएको उनको गुनासो छ । सुनीता भने पढाईसंगै सिलाईकटाईलाई निरन्तरता दिन चाहन्छीन् । अपांगता भएकालाई रोजगार पाउन मुस्किल हुने भएकाले टेर्लसलाई व्यवसायीक रुपमा अगाडी बढाउने उनी बताउँछीन् । सरकारको तर्फबाट अपागं भएकाहरूलाई आवश्यक प्रक्रिया पुरा गरी ऋण उपलब्ध गराईदिए व्यवसाय संचालन गर्न सहज हुने दुई दम्पतीको बुझाई छ ।