यहाँ सञ्चालित एक कार्यक्रममा सहभागीले सशस्त्र द्वन्द्वका तीता अनुभव सुनाउँदै थिए । गलामा रुद्राक्षको माला लगाएकी पार्वती खड्का (नाम परिवर्तन) ले सुन्न सकिनन् । उनको शरीर थर्थर काँपेको थियो । डरले आत्तिएको मन शान्त पार्न उनी गलाको रुद्राक्षको माला मन्त्रसहित जप्न थालिन् ।
दसैं आउन थाल्यो कि गन्धर्वका सारंगी धुनले गाउँघर खुब गुन्जिन्थे । दुर्गा जनाउने भन्दै नवरात्रिमा त गन्धर्वको भीड नै लाग्थ्यो । मानिसहरू पनि यसलाई सहज रूपमा लिन्थे । दसैंमा घरघर पुगेर मालश्री धुन निकाल्नु र दसैंका गीत गाउनु गन्धर्वहरूको पेसा र अधिकार नै ठानिन्थ्यो ।
विद्युत् विस्तारमा ठेकेदारको अटेरी, राजनीतीकरण, कानुनी झमेला र अड्चनले गर्दा बाँकेको राप्तीसोनारी गाउँपालिकाको साविकको बैजापुर ३, ४ एवं नरैनापुर गाउँपालिका ४ मा विद्युत् विस्तार सुरु हुन सकेको छैन । विद्युतीकरण गर्न ठेकेदार उष्मा एन्ड गौरी पार्वती जेभीले २०६९ चैत २१ मा सम्झौता गरे पनि काम अलपत्र परेको छ ।
झुत्रे ढाका टोपी । काँधमा पसिना पुछ्ने रुमाल । सुन्निएर जिलजिल बनेका खुट्टाका औंला । सुर्खेतका ५५ वर्षीय मनबहादुर पुन मगरलाई खुट्टाको घाउको दुखाइभन्दा भोकले बढी पीडा दिएको छ । उनी हरेक दिन बिहानै कामको खोजीमा नेपालगन्जको रामलीला मैदान पुग्छन् । घण्टौं कुर्छन् ।
नरैनापुर गाउँपालिका–५ मटैयाका करियाती धोबीले असारमा रोपेका धानमा यतिबेला बाला लागिसक्नुपर्ने थियो । तर यस वर्ष उनलाई प्रकृतिले साथ दिएन । पानीको अभावमा बाला लाग्न नपाउँदै खेतमै धान सुक्न थाल्यो । अहिले उनले त्यही धान काटेर भैंसीलाई घाँस बनाउँदै आएका छन् ।
होमस्टे व्यवसायमा सम्भावना देखेपछि बैजनाथ गाउँपालिकास्थित गाभर भ्यालीका गंगादत्त जैसीले बैंकबाट २० लाख रुपैयाँ ऋण निकालेर लगानी गरे । व्यवसाय फस्टाइरहेको थियो । आम्दानी भएपछि ऋण चुक्ता गर्न सहज थियो । ५ लाख रुपैयाँ बुझाउन बाँकी थियो । आन्तरिक र बाह्य पर्यटक आउँथे । स्वागत सत्कारमा परिवार व्यस्त हुन्थे ।
साहित्यिक कार्यक्रममा सुन्ने र सुनाउनेको जमात जुटाउनै मुस्किल । तोकिएको समयमा न अतिथि सबै आइपुग्ने न त सहभागी । बल्लतल्ल जुटेका स्रोता–दर्शक पनि आसन ग्रहण, माला–खादा, स्वागत र अतिथिका भाषण आउँदा दिक्क मान्थे । कोरोना महाव्याधिले त्यस्ता कार्यक्रममा दिक्क मान्नेलाई विकल्प दिएको छ ।
चित्र कोर्न बेलैमा नसिकेकी भए १९ वर्षीया आयुष्मा ढकालले कोरोना कहरमा सहजै दिन कटाउन मुस्किल पर्थ्यो । एसईई पास भई नयाँ कक्षामा जानुको उत्साह खुम्च्याएर राख्नुपर्ने बाध्यता एकातिर छ भने अर्कोतिर संक्रमणबाट सुरक्षित रहन घरभित्रै सीमित हुन परेको छ । तर मन भने चञ्चल छ । भावना सलबलाइरहन्छन् । हिजोआज उकुसमुकुस पोख्न उनलाई क्यानभासले साथ दिएको छ ।
विद्यालय बन्द हुँदा कोपिला पुनमगर (नाम परिवर्तन) फुर्सदिली भइन् । राप्ती सोनारी गाउँपालिका–५ की उनको १० कक्षामा भर्ना हुने रहर कोरोना महामारीको चपेटामा पर्यो । किताब पढ्ने बानी छुट्यो । स्कुल जाने समयमा घरायसी काममा सघाउनु र बस्तुभाउ चराउनु उनको दिनचर्या बन्यो ।
भेरी अस्पतालका दुई जना चिकित्सकलाई कोरोना पुष्टि भएको छ । सोमबार स्वास्थ्यकर्मीमा गरिएको परीक्षणमा भेरी अस्पतालको प्रयोगशालाले उनीहरुको कोरोना पुष्टि गरेको हो ।
