फित्ते चप्पल । शिरमा ढाका छोपी र फाटेको दौरा । प्रेमबहादुर रानाक्षत्री पाँच दशकअघि जन्मथलो सुर्खेत छाडेर तराई झर्दा यस्तै हुलियामा थिए । राजा महेन्द्रले बाँके र बर्दियामा पुनर्वास बसाउने योजना ल्याएको उनले आफन्तबाट सुनेपछि भर्खरै जंगल फाँडेर थातबास राख्ने हेतुले एकसरो लुगामा परिवारलाई थाहै नदिई बाँके आएका थिए ।
साँझ–बिहानको छाक जुटाउन समस्या भएपछि लालाबाला चटक्क छाडेर धन कमाउन घर छाड्ने धेरै छन् । तिनैमध्येकी एक हुन्, कमला तामाङ (नाम परिवर्तन) । ‘कमाइ गर्ने श्रीमान् गाउँ डुलेर समय कटाउँछन्,’ उनले भनिन्, ‘उल्टै रक्सी खाएर कुटपिट गर्छन् ।’
प्रधानमन्त्री कप महिला राष्ट्रिय क्रिकेट प्रतियोगिता सुरु भएको दिन ममता थापाको मन दाङको लमही मैदान पुगेको थियो । उनको तन भने ११ दिनकी छोरीको साथमा थियो । छोरी समाउँदै न्वारनको कर्मकाण्डमा व्यस्त रहिन् । बिहे भएको ५ दिनमै उनी सिंगापुरको हनिमुन योजना छोडेर क्रिकेट खेल्न धनगढी पुगेको सम्झिन्छन् ।
बाँकेको भेरी अस्पतालकी नर्सिङ निरीक्षक सन्जु रिजाल खजुरास्थित कोरोना विशेष अस्पतालमा काम गर्दा २२ दिन परिवारबाट टाढिइन् । कोरोनाका कारण आफन्त त्रसित थिए । उनी हिम्मत जुटाएर संक्रमितको सेवामा लागेकी थिइन् । स्वास्थ्यकर्मीको आत्मबल बढाउन सरकारले प्रोत्साहन (जोखिम) भत्ता दिने कुराले हौसला बढेको थियो तर अहिले उनी ठीक उल्टो अनुभूति गर्दै छन् ।
कोभिड–१९ को महामारीबाट हरेक क्षेत्र उम्कन सकेको छैन, खेलकुद कसरी अछुतो रहोस् ! तर ठप्प रहेको घरेलु खेलकुद गतिविधिलाई ‘छैटौं नेपालगन्ज म्याराथन’ ले चिरेको छ । आठ महिनायता ‘नजरबन्द’ मा परेको नेपाली खेलकुदले यो प्रतियोगितासँगै ब्युँतिने प्रयास गरेको हो । ग्रामीणस्तरमा फाट्टफुट्ट खेल प्रतियोगिता आयोजना भए पनि राष्ट्रियस्तरमा कोभिड–१९ भएयताको यो पहिलो प्रमुख घरेलु प्रतियोगिता हो ।
तीन दिनअघि मात्रै दार्चुलाकी शकुन्तला ठगुन्नाले छैटौं नेपालगन्ज म्याराथन हुने खबर पाइन् । त्यो पनि छिमेकी दिदीले सुनाएकी थिइन् । प्रशिक्षणविना उनी प्रतियोगितामा सहभागी हुन नेपालगन्ज आइपुगेकी छन् । ‘खेल्न नपाएर उदास थिएँ,’ उनले सुनाइन्, ‘जित्नेभन्दा पनि खेल्न पाउनुमै उत्साह बढेको छ ।’
रुमालले टपक्क बाँधेको स्याउको पेटी काखीमा थियो । एक हातमा झोला र अर्काले सानी नानी डोर्याएकी थिइन् । उनको ध्यान स्याउको पेटीमा केन्द्रित थियो । उक्त पेटीमा तिहारका परिकारहरू सेलरोटी, फिनी रोटी र झिनिया थिए ।
खेलको उद्देश्य प्रतियोगिता गर्नु मात्रै नभई स्थानीय क्षेत्रमा पर्यटनमा टेवा दिने, समुदायमा खेलप्रति सक्दो उत्साह जगाउने र खेलकुदको प्रवर्द्धन गराउनु पनि हो ।
खेलकुदको सहर मानिने नेपालगन्जमा कोरोना कहरबीच आठ महिनादेखि खेलगतिविधि ठप्प छ । खेलाडी फुर्ससिला भएका छन् । घरमै बसेर दिन बिताउने उनीहरूको दिनचर्या छ । लामो समयपछि नेपालगन्जमा कोरोना संक्रमणको चुनौती खेप्दै नेपालगन्ज म्याराथन हुने भएको छ ।
कोरोना संक्रमणले व्यवसायमा निराशा छाएका बेला यहाँका होमस्टे व्यवसायीलाई भने आन्तरिक पर्यटकले खुसी दिन थालेका छन् । कोरोनाका कारण लकडाउन भएदेखि सुनसान होमस्टेमा दसैं पर्व सुरु भएलगत्तै आन्तरिक पर्यटकको चहलपहल बढ्दो छ । निराशा फालेर होमस्टे सञ्चालक पनि पर्यटक लोभ्याउन सिर्जनात्मक संरचना बनाउन कस्सिएका छन् ।
