स्वास्थ्यकर्मीले दसैंमा पनि पाएनन् भत्ता
काठमाडौँ — कोभिडको दोस्रो लहरमा ज्यानै जोखिममा राखेर खटिनेमध्ये काभ्रेका एक चिकित्सक पनि थिए । कोभिडका बिरामीको उपचार गर्दा उनी आफैं पनि संक्रमित भए । राष्ट्रिय ट्रमा सेन्टरले कोभिड बिरामीको चाप थेग्नै नसकेपछि वैशाखमा उनलाई करारमा नियुक्ति दिएको थियो । उनी हाल वीरको कोभिड युनिफाइड अस्पतालमा कार्यरत छन् । उनले साउनयताको तलब फूलपातीको बेलुकी मात्रै पाए ।
उनीजस्तै ट्रमाले नियुक्ति दिएका २७ जनाले तलब पाउन दुई साता धर्ना बस्नुपरेको थियो । तैपनि कोभिड भत्ता अहिलेसम्म पाएका छैनन् । भत्ता मासिक तलबको ५० प्रतिशत पाउने व्यवस्था छ । ट्रमाले वैशाखमा मासिक ४४ हजार रुपैयाँ तलब दिने सर्तमा २० जना चिकित्सक, ३२ हजार तलब दिने गरी ५ जना रेडियोग्राफर र २ जना बायोमेडिकल टेक्निसियन करारमा नियुक्त गरेको थियो ।
‘सुरुमा वीरमा तलब ढिला आउँछ भनेर त्यसै बसियो । बुझ्दा ट्रमाले नियुक्ति दिएकाले उतैबाट दिन्छ भनियो,’ ती चिकित्सकले भने, ‘ट्रमा भने मन्त्रालयले दिने भन्दै पन्छियो ।’ काम गरेको तलब पाउन पनि आफैं चिठी लिएर दौडिनुपरेको उनले गुनासो गरे । ‘दुईपटक त मन्त्रालय नै धाएँ । वीरका प्रमुखसहित पटकपटक बैठक बसियो,’ उनले भने, ‘तर, आश्वासनबाहेक केही पाइएन ।’ अस्पतालले गराएको कोभिड स्वास्थ्य बिमाबापत पाउनुपर्ने एक लाख रुपैयाँसमेत नपाएको उनको भनाइ छ । समयमा तलब भत्ता नपाउँदा घर खर्चसमेत चलाउन समस्या पर्ने गरेको चिकित्सकको गुनासो छ । पर्वतका अर्का एक चिकित्सक लाजिम्पाटमा भाडामा बस्छन् ।
स्वास्थ्य मन्त्रालय, वीर र ट्रमाको लापरबाहीले समयमा तलब पाउन नसकेको उनले बताए । ‘कर्मचारी नियुक्ति गरेपछि तलब भत्ता दिन किन आनाकानी गर्नुपर्यो ?’ उनले भने, ‘यसबारेमा सरकार गम्भीर हुनुपर्छ ।’ वैशाखमा नियुक्ति पाएका उनीहरूले असारसम्म भने ट्रमाबाट तलब बुझेका थिए । साउनबाट ट्रमाले कोभिडको चाप कम भएको भन्दै कोरोनाबाहेकका बिरामी मात्र उपचार गर्न थाल्यो । त्यसपछि करारमा लिएका स्वास्थ्यकर्मी वीरको कोभिड युनिफाइड अस्पतालमा खटाउँदा समस्या सुरु भएको हो ।
वीरका प्रमुख डा.भूपेन्द्रकुमार बस्नेतले नियुक्ति ट्रमाबाट भए पनि वीरले नै तलब भत्ता दिने व्यवस्था मिलाएको बताए । ‘भत्ता पनि चाँडै दिन्छौं,’ उनले भने । वीरले कोभिडमा काम गर्न चिकित्सक, स्टार्फ नर्स, ल्याब टेक्निसियन, प्राविधिक, बायोमेडिकल टेक्निसियन, सहायक कम्प्युटर अपरेटर, सुरक्षागार्ड, सफाइकर्मी, लिफ्ट एसिस्टेन्ट गरी ४३७ जना करारमा नियुक्ति गरेका थियो । यीबाहेक त्यहाँ बायोमेडिकल इन्जिनियर र कार्यालय सहयोगी पनि कार्यरत छन् । उनीहरूले समेत भत्ता पाएका छैनन् ।
शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पताल टेकुले आन्तरिक स्रोतबाट भदौसम्म तलब खुवाए पनि नियुक्ति पाएदेखिको कोभिड भत्ता भने खुवाउन सकेको छैन । भत्ता पाउनकै लागि धर्ना बस्नुपर्ने अवस्था आएको अस्पतालमा कार्यरत स्वास्थ्यकर्मी बताउँछन् । अस्पतालले कोभिड बिरामी उपचारका लागि चिकित्सक, स्टार्फ नर्स, पारामेडिकल, रेडियोलोजी, ल्याब टेक्निसियन, इमर्जेन्सी स्टाफसमेत ४४ जना नियुक्त गरेको थियो । अस्पतालका सूचना अधिकारी नवराज गौतमले भत्ता दिने प्रयासमा रहेको बताए ।
कान्ति बाल अस्पतालमा भने यस आर्थिक वर्षको कार्यक्रममै करारमा कार्यरत कर्मचारीको बजेटसमेत व्यवस्था भएर आएकाले तलब खुवाउन समस्या नभएको अस्पतालका निर्देशक प्राडा अजित रायमाझीले बताए ।
सफाइ कर्मचारीले पनि पाएनन्
त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा ठेकेदारमार्फत काम गरिरहेका ४ सय ३० जना सफाइकर्मीले दसैंमा तलब, चाडपर्व खर्च, कोभिड भत्तालगायत सेवा सुविधा पाएनन् । दसैं सुरु हुन दुई साताअघिदेखि आन्दोलन गरे तापनि उनीहरूले ठेकेदार र अस्पताल प्रशासनबाट आश्वासनमात्र पाए । नुवाकोटका ८८ वर्षीय ज्येष्ठ नागरिक शेरबहादुर प्याकुरेलसमेत धर्नामा बसे । अस्पतालका निर्देशकलाई समेत भेटेर ध्यानाकर्षण गराए । तर, केही सीप चलेन ।
९ वर्षदेखि सफाइकर्मीका रूपमा कार्यरत रामेछापकी इन्दिरा पाण्डेले ठेकेदारको ज्यादती गरेको बताइन् । ‘अस्पताल प्रशासनलाई भन्दा ठेकेदारमार्फत खटेको हुनाले अस्पतालसँग सरोकार नभएको भनी पन्छिन्छन् । मुख्य ठेकेदार कहिल्यै सम्पर्कमा आउँदैनन्,’ उनले भनिन्, ‘सुपरभाइजरले भने कहिलै समस्या समाधान गर्न पहल गरेनन् ।’
ठेकेदारले यसअघि पनि कहिल्यै समयमा तलब नदिएको उनको गुनासो छ । ६५ वर्षीय चन्द्रबहादुर खड्काले गत वर्ष आफूलाई ठेकेदारले खाली चेक दिएर झुक्याएको बताए । उनीहरू नेपाल बन्धन सेक्युरिटी सर्भिसमार्फत करारमा नियुक्ति भएका हुन् । ठेकेदारले प्रत्येक सफाइकर्मीलाई चाडपर्व खर्चबापत ९ हजार ३ सय र तलबबापत ६ हजार गरेर १५ हजार ३ सय रुपैयाँ दिन बाँकी छ । यसबाहेक उनीहरूले श्रम ऐनअनुसार पाउनुपर्ने उपदान मासिक ७ सय ८१, सामाजिक सुरक्षा कोष योगदानको एक हजार ६ सय रुपैयाँ नियुक्तिदेखि पाउन सकेका छैनन् । त्यस्तै, घर बिदा, बिरामी बिदा (वार्षिक १२ दिनको पारिश्रमिक) पनि नपाएको गुनासो छ । अस्पतालमा खटिने क्रममा कोभिड भएका १०७ जनाले बिमाबापतको रकम पनि अहिलेसम्म पाएका छैनन् ।
सफाइकर्मीको ठेक्का लगाउन नसकेपछि अस्पतालले अर्को व्यवस्था नभएसम्मका लागि चार करोड रुपैयाँमा नेपाल बन्धनसँगको सम्झौता थप गरेको थियो । त्रिवि शिक्षण अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक प्राडा दिनेश काफ्लेले अस्पतालले उपदान दिने गरी प्रक्रिया अगाडी बढिसकेको बताए । ‘ठेकेदारले समयमा हाजिरी नबुझाउँदा चाडपर्व खर्च दिन ढिलाइ भएको हो । त्यसै दिँदा महालेखाले बेरुजु देखाउँछ,’ उनले भने ।
अन्य सेवा सुविधा भने ठेकेदार कम्पनीले दिनुपर्ने उनको भनाइ छ । ठेकेदार कम्पनी नेपाल बन्धनका सुपरभाइजर सुवास श्रेष्ठले अस्पतालको प्राविधिक त्रुटिका कारण चाडपर्व खर्च दिन नसकेको दाबी गरे । ‘डिजिटल हाजिरी दिन अस्पतालका टेक्निसियनहरूले ढिलाइ गरे,’ उनले भने । अन्य सेवा सुविधाको हकमा भने उनले केही प्रतिक्रिया दिन चाहेनन् ।
प्रकाशित : कार्तिक ६, २०७८ ०८:०१
