शिरमा फेटा बाँधेका ललितपुर थेच्वका १८ वर्षीय रितेश महर्जनको काँध, कुम, हात र टाउकोमा दियो राखेर ब्रह्माको प्रतीकका रूपमा अगाडि बढिरहेका देखिन्छन् । थेच्वकै २५ वर्षीय सवीर महर्जन विष्णुको अवतरमा छन् । धोती लगाएका उनले बोकेको छ्वालीभित्रका घैटोबाट सहस्र जलधारा बगिरहेको छ । महेश्वरको प्रतीकमा देखिएका श्रीजल महर्जनले जसीः (खड्कुलो) मा बसेर शंख फुक्दै जल छर्किरहेका छन् ।
सहिद धर्मभक्त मानव अंग प्रत्यारोपण केन्द्र (एचओटीसी) ले अंगदानसम्बन्धी व्यवस्था सवारी चालक अनुमति पत्र (लाइसेन्स) मा गर्न यातायात व्यवस्था विभागलाई पत्राचार गरेको ४ वर्ष बितिसक्दा पनि लागू हुन सकेको छैन । एचओटीसीका अनुसार लाइसेन्समा अंगदान गर्न सक्ने कानुनी व्यवस्था गर्न सवारी तथा यातायात ऐन २०४९ संशोधन गर्नुपर्छ ।
दुवै मिर्गौलामा खराबी देखिएपछि चार वर्षदेखि डायलासिस गराउँदै आएकी तार्केश्वर नगरपालिका–७ मनमैंजुकी २६ वर्षीया सुश्रिता थापामगरले यतिबेला नयाँ जीवन पाएकी छन् । मस्तिष्क मृत्यु (ब्रेन डेथ) भएका व्यक्तिको मिर्गौला पाएपछि उनलाई ठूलो राहत मिलेको हो । रोगले च्याप्दा उनका बुवा श्रीकृष्ण बितिसकेका थिए ।
राष्ट्रिय ट्रमा सेन्टरमा एक महिनाअघि दुर्घटनामा परेका युवकको ‘ब्रेन डेथ’ (मस्तिष्क मृत्यु) भयो । परिवारले मृतकको शरीरका अन्य अंग झिक्न अस्पताललाई अनुमति दिए । तर अंग प्रत्यारोपण गर्ने काम सफल भएन । सफल नहुनुका पछाडि मेडिकल कारण थिएन, जनशक्तिको अभाव भएको पनि हैन ।
हनुमानढोका दरबार क्षेत्रमा १९९० सालअघिसम्म तीनतले सत्तल थियो । नब्बे सालको भूकम्पले सत्तल भत्किएपछि त्यो पुनर्निर्माण हुन सकेन । विशाल मूर्ति कालभैरवको पश्चिमपट्टि साढे २ दुई रोपनी जमिनमा २०१५ सालमा प्रहरी भवन बन्यो । २०७२ सालको भूकम्पपछि हनुमानढोका दरबार क्षेत्रमा रहेको जिल्ला प्रहरी परिसर कार्यालय टेकुमा सारियो ।
सरकारसँग लिएको ऋण र ब्याज गरी करिब २ अर्ब रुपैयाँ तिर्न नसकिरहेको नेपाल औषधि लिमिटेडले कर्मचारीको तलब भत्ताका लागि थप ऋण लिने प्रक्रिया अघि बढाएको छ । उद्योगले अर्थ मन्त्रालयबाट २५ करोड रुपैयाँ ऋण लिन लागेको हो । अर्थ मन्त्रालयले ऋण दिनेबारे छलफल भइरहेको तर निर्णय नभइसकेको जनाएको छ ।
च्यवनप्रास पकाउने तामाका भाँडा धूलोले छपक्कै छोपिएका छन् । लस्करै राखिएका ती भाँडामा अहिले खिया लाग्न थालिसकेको छ । च्यवनप्रास पकाउन प्रयोग गरिने भट्टीमा ताल्चा झुन्डिएको छ । सिलाजित बनाउने खड्कुलो अस्तव्यस्त ढंगले छोडिएको छ । झट्ट हेर्दा लाग्छ– कुनै कवाडीखाना हो । तर, होइन– यो त मुलुककै पुरानो धरोहर एवं झन्डै ४ सय वर्ष पहिले स्थापना भएको सिंहदरबार वैद्यखाना हो । राजा प्रताप मल्लका पालामा यसको स्थापना भएको थियो ।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयको जिम्मेवारी सम्हालेकै दिन २१ वैशाखमा मन्त्री मोहनबहादुर बस्नेतले चार निर्णयमा सही गरे । निर्णय थिए– डेंगी नियन्त्रण गर्ने, स्वास्थ्य बिमा कार्यक्रमलाई विस्तार गर्दै व्यवस्थित, प्रभावकारी र विश्वसनीय बनाउने, प्रदेश तथा स्थानीय तहमा साधन, स्रोत, स्वास्थ्य उपकरण र सेवासुविधासहित चिकित्सकलाई अधिकतम परिचालन गर्ने र अस्पतालका साधन (औजार उपकरण) को अत्यधिक उपयोग भए, नभएको अनुगमन गरी मन्त्रीसमक्ष प्रतिवेदन पेस गर्न अनुगमन समिति गठन गर्ने ।’
विश्वका विभिन्न मुलुकसँगै छिमेकी भारत र चीनमा समेत कोरोना संक्रमण बढिरहेका बेला नेपालमा भने इमर्जेन्सी परीक्षणका लागि समेत पीसीआर र एन्टिजेन किट छैनन् । पछिल्लो समय भारतका विभिन्न क्षेत्रबाट घर फर्किने ९ जना नेपाली र सहिद शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालमा ७ जनामा कोरोना संक्रमण देखिएको छ । अहिले बढ्दो संक्रमणलाई मध्यनजर गरेर सरकारले भारतबाट नेपाल प्रवेश बिन्दुका सम्पूर्ण १४ वटा हेल्थ डेक्समा निगरानी थालेको छ ।
बढ्दो सहरीकरण र जीवनशैलीका कारण पछिल्लो समय सहरी क्षेत्रमा बसोबास गर्ने मानिसलाई स्वास्थ्यको चिन्ताले पिरोल्न थालेको छ । जसका कारण स्वास्थ्यको ख्याल राख्ने धेरैले साइकल चढ्न थालेका छन् । अझ वातावरणको चिन्ता गर्नेका लागि त झन् साइकल उत्तम विकल्प हो ।