प्रशान्त माली

ललितपुरको दक्षिणी भेग देवीचौर क्षेत्रमा राष्ट्रिय वन मासेर भइरहेको अवैध उत्खनन रोक्न नियामक निकाय उदासीन देखिएका छन् । खानी तथा भूगर्भ विभागले गत भदौमा अनुगमन गरेर अवैध ढुंगा उत्खनन तथा सार्वजनिक जग्गामा सञ्चालित क्रसर उद्योग बन्द गर्न स्थानीय पालिकासहितका निकायलाई पत्राचार गरेको थियो । तर, विभागले पत्राचार गरेको दुई महिना बितिसक्दा पनि हालसम्म उत्खनन रोकिएको छैन ।

सिंगो सहर लक्ष्मी पूजाको रौनकमा मस्त भइरहँदा गत कात्तिक २६ मा मोरङको उर्लाबारी नगरपालिका–७ बरगाछीका दीपक कार्कीको घरमा राति अचानक आगो लाग्यो । आगो निभाउन गएका चार प्रहरीसहित २८ सर्वसाधारण घाइते भए । यो घटना यतिमै सीमित भएन । जब घाइतेलाई थप उपचारका निम्ति काठमाडौं लैजान खोज्दा बिर्तामोडस्थित बीएन्डसी अस्पतालले आनाकानी गर्‍यो, समस्या झनै पेचिलो बन्यो । 

ललितपुर थेच्वका रोशन माली र हिरोज माली हस्तकलाकर्मी हुन् । नवदुर्गा नाच लोप हुनबाट बचाउन दुवै जना अहिले गुठीमा सक्रिय छन् । कुमारी र ब्रह्मायणी देवता बनाइएका व्यक्तिको सहयोगीको भूमिका निर्वाह गर्न गएको वर्षदेखि आफूहरू सक्रिय भएको १९ वर्षीय यी युवाले बताए ।

मुलुककै जेठो अस्पताल वीरमा ‘एक्स–रे फिल्म’ अभावका कारण दुई दिनदेखि बहिरंग सेवा (ओपीडी) को सिटीस्क्यान ठप्प छ । सर्जिकल भवनमा भने आवश्यकताभन्दा सानो एक्स–रे फिल्मबाट सिटीस्क्यान हुने गरेको छ । त्यो पनि सीमित मात्रामा छ । सिटीस्क्यान र एमआरआईका लागि १४ इन्च लम्बाइ र १६ इन्च चौडाइको फिल्म चाहिन्छ । तर, अहिले १० इन्च लम्बाइ र १२ इन्च चौडाइको फिल्मले काम भइरहेको हो ।

चिकित्सा विज्ञान राष्ट्रिय प्रतिष्ठान वीरले अस्पतालमा करारमा कार्यरत डाक्टर, नर्स, ल्याब टेक्निसियन, बायो मेडिकल इन्जिनियर, रेडियोग्राफर, इलेक्ट्रिसियनलगायत गरेर २ सय २१ जना स्वास्थ्यकर्मीलाई सेवाबाट हटाएको छ ।

ॐ हस्पिटल एन्ड रिसर्च सेन्टर चाबहिलमा विपन्न, असहाय, बेवारिस बिरामीको निःशुल्क उपचारका लागि शय्या छुट्याएको कोठामा ताला लगाइएको छ । तर, अस्पतालले २०७९ साउन २६ मा ६५ हजार ८ सय ९९ अमेरिकी डलर पर्ने इको कार्डियोग्राफी मेसिन भन्सार छुटमा ल्याएको थियो । काठमाडौं महानगरपालिकाले मापदण्डबमोजिम कुल शय्याको १० प्रतिशत विपन्न, असहाय र बेवारिसका लागि निःशुल्क नगरेको भन्दै एक महिनाअघि अस्पतालको फोहोर संकलनमा समेत रोक लगाएको थियो ।

ॐ हस्पिटल एन्ड रिसर्च सेन्टर चाबहिलमा विपन्न, असहाय, बेवारिस बिरामीको निःशुल्क उपचारका लागि शय्या छुट्याएको कोठामा ताला लगाइएको छ । तर, अस्पतालले २०७९ साउन २६ मा ६५ हजार ८ सय ९९ अमेरिकी डलर पर्ने इको कार्डियोग्राफी मेसिन भन्सार छुटमा ल्याएको थियो ।

अग्रपंक्तिमा स्याल राजा त्यसपछि ब्रह्मा, सरस्वती, जलदेवता र कुमारको भेषमा केही युवा क्रमशः कुचोले बाटो बढार्दै, कपडा बिछ्याउँदै, जल छर्कंदै र असर्फी राख्दै अगाडि बढेका देखिन्छन् । तीन जना युवा छन्, अग्नि, वायु र इन्द्र देवताको भेषमा ।

वीर अस्पतालमा उपचार गराउन पुगेकी रामेछाप उमाकुण्डकी ७१ वर्षीया हस्तमाया सुनुवारलाई गत फागुनमा भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालमा रेफर गरियो । त्यहाँ रेडियोथेरापी गराउन सुरुमा मिति नै पाइनन्, बल्लतल्ल ६ महिनापछि भदौमा पालो आयो । तर, मेसिन बिग्रिएकाले उनको उपचार हुन सकेको छैन ।

पाटनका ७० वर्षीय मोतीकाजी शाक्य ढाडको हड्डीको क्यान्सरका बिरामी हुन् । उनी दुई वर्षदेखि औषधि सेवन गर्दै आइरहेका छन् । प्रत्येक जाँचमा औषधिबाहेक कम्तीमा तीन हजार रुपैयाँ खर्च हुन्छ ।