बढ्यो संक्रमण, बढेन अक्सिजन

प्रदेश २ को गजेन्द्रनारायण सिंह अस्पतालमा प्लान्ट राख्न टेन्डर भइसक्यो तर उपकरण राख्ने ठाउँ छैन । प्लान्टका लागि भवन निर्माण अन्तिम अवस्थामा पुगेको मेडिकल सुपरिन्टेन्डेन्ट रञ्जित झाले बताए । वाग्मती प्रदेशको रामेछाप अस्पतालमा पनि भवन अभावमा प्लान्ट राख्न सकिएको छैन । सरकारले असार महिनाभित्रै प्लान्ट सञ्चालनमा ल्याउन अस्पताललाई ७५ लाख विनियोजन गरेको थियो ।

ललितपुरको पाटन अस्पतालमा स्वास्थ्य मन्त्रालय र ललितपुर महानगरपालिकाले बजेट विनियोजन गरे पनि अक्सिजन प्लान्ट जडान हुने टुंगो छैन । पुरानो निकालेर नयाँ प्लान्ट जडान गर्नुपर्ने भएकाले समय लागेको अस्पतालका निर्देशक डा. रवि शाक्यले बताए । यहाँ मन्त्रालय र महानगरको ३ करोड बजेटमा प्लान्ट जडान हुँदै छ ।

अर्थ मन्त्रालयले जेठ ४ मा स्वास्थ्य मन्त्रालयलाई पत्र लेखेर अक्सिजन प्लान्ट विस्तारका लागि स्याङ्जा अस्पताललाई डेढ करोड रुपैयाँ सुनिश्चित गर्‍यो । तर अहिलेसम्म काम हुन सकेको छैन । अस्पतालका मेडिकल सुपरिन्टेन्डेन्ट डा. रमेशप्रसाद आचार्यले प्लान्टका लागि गत असार १५ मा आरोग्य मेडिटेकसँग सम्झौता गरेको बताए ।

कोरोनाको दोस्रो लहरमा अक्सिजन अभावमा छटपटिएर धेरैले ज्यान गुमाए । अवस्था भयावह बन्दै गएपछि स्वास्थ्य मन्त्रालयले अकालमा मृत्यु हुने क्रम रोक्न जिल्ला अस्पतालमा समेत अक्सिजन प्लान्ट जडानलाई प्राथमिकता दियो । कोरोना संक्रमितको उपचार सहज बनाउन अक्सिजन प्लान्ट, ट्यांक, आईसीयू, भेन्टिलेटर, पीआईसीयू, एचडीयू व्यवस्थापन गर्न अर्थ मन्त्रालयले स्वास्थ्यलाई करिब ५ अर्ब रुपैयाँको सहमति दिएको थियो । ७७ वटै जिल्ला अस्पताल र १९ वटा ठूला अस्पतालमा अक्सिजन प्लान्ट थप्न स्रोत सुनिश्चित गरेको स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ । २७ वटा ट्यांक जडान भइसक्नुपर्नेमा असार १५ सम्म २ वटा मात्रै जडान भएका छन् । स्वास्थ्य मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. कृष्णप्रसाद पौडेलले ४ वटाको प्रक्रिया सुरु भएको र १० वटाको सूचना प्रकाशित भइसकेको बताए ।

मन्त्रालयका अनुसार विगतमा एक सातामा १५ मेट्रिक टन आपूर्ति हुने गरेकामा अहिले १२० मेट्रिक टन अक्सिजन आपूर्ति भइरहेको छ । मन्त्रालयका नीति तथा योजना महाशाखा प्रमुख डा. गुणराज लोहनीले भने, ‘भदौभित्र सबै संरचना र उपकरण जडान भइसक्नेछन् । सरकारले भदौ मसान्तसम्म अक्सिजन प्लान्ट, ट्यांकलगायतका उपकरण खरिद गरे भुक्तानी दिने निर्णय गरेको छ ।’ मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा. समीरकुमार अधिकारीले अपेक्षित उपलब्धि नदेखिएको बताए । ६ हजार ३ सय ७७ अक्सिजन सिलिन्डर र ५ हजार ५ सय अक्सिजन कन्सन्ट्रेटरको जोहो गरिसकेको उनले बताए ।

कात्तिक–मंसिरमा तेस्रो लहर उच्च बिन्दुमा पुग्ने आकलन गरेर असोजसम्म सम्पूर्ण संरचना बनाउने योजना अघि सारेर सरकारले बजेट पठाएको थियो । पूर्वस्वास्थ्यमन्त्री हृदयेश त्रिपाठीले भने, ‘ठूला अस्पतालमा समेत अक्सिजन प्लान्ट थिएन । बिग्रिएकालाई सञ्चालनमा ल्याउनेदेखि थप प्लान्ट जडान गर्न बजेट पठाइएको थियो ।’ त्रिपाठीकै गृह जिल्लाको पृथ्वीचन्द्र परासी अस्पतालमा समेत अक्सिजन प्लान्ट जडानको काम सकिएको छैन । त्रिपाठीकै पहलमा अर्थ मन्त्रालयले जेठ २ गते १ करोड ५० लाख रुपैयाँको स्रोत सुनिश्चित गरेर अक्सिजन प्लान्ट र पाइपलाइन विस्तार गर्न पत्राचार गरेको हो । प्लान्ट स्थापनाका लागि टेन्डर भएर काम सुरु भएको र भदौ मसान्तभित्र काम सकिने अस्पताल विकास समितिका अध्यक्ष जगदीश चौधरीले बताए ।

सिन्धुपाल्चोक सदरमुकाम चौतारास्थित जिल्ला अस्पतालमा ७५ लाखमा अक्सिजन प्लान्ट राख्ने स्वास्थ्य मन्त्रालयले निर्णय गरेको थियो । यसको जस सभामुख अग्निप्रसाद सापकोटा कि एमाले सांसद शेरबहादुर तामाङले लिने भन्ने हानथाप नै चल्यो । ठेक्का लागे पनि काम भएको छैन । वरिष्ठ जनस्वास्थ्य अधिकृत दुर्गादत्त चापागाईंका अनुसार प्रदेश सरकार सामाजिक तथा विकास मन्त्रालयले टेन्डर आह्वान गरेको थियो । ‘ठेकेदार र प्राविधिक टोली अक्सिजन प्लान्ट राख्ने स्थान अध्ययन गरेर फर्किएका छन्,’ चापागार्इंले भने । यो अस्पतालमा मात्रै नभई अक्सिजन प्लान्ट र ट्यांकको आवश्यकता नै नभएका अस्पतालमा समेत नेताको भनसुन र जोडबलमा योजना परेको स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ । तर, त्यस्ता योजना कार्यान्वयन भएका छैनन् ।

तानसेनस्थित पाल्पा अस्पतालमा अक्सिजन प्लान्टका लागि १ करोड ५० लाख तथा आईसीयू र भेन्टिलेटरका लागि ३ करोड बजेट अर्थ मन्त्रालयबाट सुनिश्चित भएपछि ठेक्का लागेको थियो । पाल्पा अस्पतालका निमित्त मेडिकल सुपरिन्टेन्डेन्ट डा. जगदीश कुँवरका अनुसार अक्सिजन प्लान्ट राख्ने स्थान नहुनाले भवन बनाउन थालिएको छ ।

^{तानसेनस्थित पाल्पा अस्पतालमा त्रिपालले छोपेर राखिएको अक्सिजन प्लान्ट । प्लान्टका लागि १ करोड ५० लाख बजेट पाएको अस्पतालले अहिलेसम्म राख्ने ठाउँसमेत बनाउन सकेको छैन । तस्बिर : माधव अर्याल/कान्तिपुर}

पोखरा स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा पनि अक्सिजन प्लान्ट जडान भएको छैन । प्रतिष्ठानअन्तर्गत पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पतालमा ४ वटा प्लान्ट पाइपलाइनमा छन् । यीमध्ये प्रवासी नेपाली मञ्च अन्तर्राष्ट्रिय समितिले प्रतिदिन २ सय सिलिन्डर अक्सिजन उत्पादन क्षमताको प्लान्ट अस्पताललाई गत साता हस्तान्तरण गरेको छ । उक्त प्लान्ट जडान भइसकेको छैन ।

टेन्डर प्रक्रिया नै रोकियो

प्रदेश १ का १० वटा अस्पतालका लागि ५० करोड २६ लाख ९१ हजार बजेट सुनिश्चित भएको छ । जसमध्ये धनकुटा, खोटाङ र सोलुखुम्बुले बजेट कार्यान्वयनका लागि प्रक्रिया नै अगाडि बढाउन नसकेको प्रदेश १ स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक ज्ञानबहादुर बस्नेतले बताए ।

विराटनगरस्थित कोसी अस्पतालमा भेन्टिलेटर, अक्सिजन प्लान्ट र अक्सिजन ट्यांक जडानका लागि ६ करोड ८० लाख बजेट सुनिश्चित गरेर गत जेठ २ गते पत्र पठाइएको थियो । जसमध्ये ८० लाख लागतमा अक्सिजन ट्यांक खरिदका लागि दुईपटक अस्पतालले ठेक्का आह्वान गरे पनि आवेदन परेन । बाँकी ६ करोडबाट आईसीयू र भेन्टिलेटर खरिदका लागि गरिएको ठेक्कामा ४ करोड ९६ लाख ९१ हजार ७८५ रुपैयाँमा आपूर्ति गरी जडान गर्ने सम्झौता गरिसकेको अस्पताल प्रमुख मेडिकल सुपरिन्टेन्डेन्ट डा. चुमनलाल दासले बताए ।

झापाको मेची प्रादेशिक अस्पतालमा भेन्टिलेटर, अक्सिजन प्लान्ट र अक्सिजन ट्यांक खरिद तथा जडानका लागि सामाजिक विकास मन्त्रालयमार्फत १० करोड ५६ लाख ५० हजार बजेट सुनिश्चित भएको थियो । ४० लाखमा फोहोर व्यवस्थापन भवनसमेत निर्माण हुने गरी विनियोजित बजेटको ८५ दशमलव ७१ प्रतिशत कार्यान्वयन भएको अस्पतालका लेखा अधिकृत भीम लिम्बूले बताए ।

प्रदेश २ को गजेन्द्रनारायण सिंह अस्पताल र जनकपुर प्रादेशिक अस्पतालमा पनि प्लान्ट जडान भएको छैन । अस्पतालका मेडिकल सुपरिन्टेन्डेन्ट डा. प्रमोद यादवले प्लान्टको प्राविधिक काम पूरा भएर भवन निर्माणका क्रममा रहेको बताए । गजेन्द्रनारायण सिंह अस्पताललाई ३ करोड ८० लाख र प्रादेशिक अस्पताल जनकपुरलाई ९ करोड ८० लाख उपलब्ध गराइएको छ । जलेश्वर अस्पतालमा एक साताभित्र अक्सिजन प्लान्ट सञ्चालन हुने भएको छ ।

संक्रमण नियन्त्रण, उपचार र व्यवस्थापनमा काम गरिरहेका अस्पताललाई थप सुविधायुक्त बनाउन स्वास्थ्य मन्त्रालयले वाग्मती प्रदेशका चार अस्पताललाई दुई महिनाअघि करिब १० करोड रुपैयाँ निकासा गरेको थियो । रामेछाप र सिन्धुपाल्चोकमा प्लान्ट निर्माणको प्रक्रिया बढिसकेको छ । हेटौंडा अस्पतालले उपकरण खरिद गरे पनि ठाउँ अभावले प्रयोगमा ल्याउन सकेको छैन ।

^{तस्बिर स्रोत : एम एण्ड एस म्यागजिन}

धुलिखेल अस्पतालमा भने प्रयोगमा ल्याइसकेको छ  हेटौंडा उपमहानगरपालिकाको सक्रियतामा घरजग्गा व्यवसायी संघले २४ घण्टामा १६ वटा ठूला सिलिन्डर भरिने प्लान्ट स्थापना गरिदिएको छ । उद्योग संघ मकवानपुरले अक्सिजन प्लान्ट अस्पताल परिसरमा नै निर्माण गरिरहेको छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयले आईसीयू, एचडीयू, आकस्मिक कक्षलगायत क्षेत्रमा उपकरण खरिद गर्न ३ करोड १२ लाख रुपैयाँ उपलब्ध गराएको थियो । आवश्यक उपकरण खरिद गरिसकेको अस्पताल प्रमुख डा. रामचन्द्र सापकोटाले बताए ।

काभ्रेको धुलिखेल अस्पतालले स्वास्थ्य मन्त्रालयमार्फत प्राप्त ६ करोड ८० लाख बाट प्लान्टलगायतका पूर्वाधार थपेको छ । ‘संघीय सरकारमार्फत प्राप्त अनुदानले अर्को अक्सिजन प्लान्ट स्थापना गर्न बोलपत्र आह्वान गरी प्रक्रिया अघि बढाइसकेका छौं,’ अस्पतालका प्रशासकीय निर्देशक डा. रमेश माकजूले भने । अनुदानबाटै ८ वटा भेन्टिलेटर मेसिन खरिद गरिएको छ ।

जडान खर्चको खोजी

पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पतालमा चार वटा प्लान्ट हुने भनिएकामा एउटा पनि जडान भएको छैन । दाताले दिएको एउटा प्लान्ट पनि जडान खर्च नहुँदा रोकिएको छ । एउटा प्लान्ट जोड्न गत वर्ष असारमै ठेक्का भएको थियो । ठेकेदार कम्पनी रौताहाका सञ्चालक धर्मराज दाहालले आपूर्तिकर्ताले प्लान्ट दुई महिनाभित्र पठाइसक्ने बताए ।

पोखराको बतास फाउन्डेसनको अगुवाइमा अस्पताललाई अक्सिजन प्लान्ट सहयोग गर्न गत वैशाखमा अभियान चल्यो । अभियानमा ३ करोड १२ लाख रुपैयाँ संकलन भएको छ । बतासले एक महिनाभित्रै प्लान्ट ल्याउने बताए पनि हालसम्म आउन सकेको छैन । अस्पतालका निर्देशक प्राडा भरतबहादुर खत्रीले १५ महिना अगाडि सम्झौता भए पनि ठेकेदार कम्पनीले प्लान्ट ल्याउन ढिलाइ गरेको बताए ।

अर्थ मन्त्रालयले गत जेठ ४ मा स्वास्थ्य मन्त्रालयलाई पत्र लेखेर अक्सिजन प्लान्ट विस्तारका लागि स्याङ्जा अस्पताललाई डेढ करोड रुपैयाँको बजेट सुनिश्चित गर्‍यो तर काम सुरु भएको छैन । अस्पतालका मेसु डा. रमेशप्रसाद आचार्यले प्लान्टका लागि गत असार १५ मा आरोग्य मेडिटेकसँग सम्झौता भइसकेको बताए ।

^{पर्वत अस्पतालमा गत कात्तिकमा जडान गरिएकोअक्सिजन प्लान्ट । तस्बिर : कान्तिपुर}

बागलुङस्थित धौलागिरि अस्पतालमा अक्सिजन प्लान्ट निर्माणका लागि गत जेठ २ गते ३ करोड रुपैयाँको बजेट सुनिश्चित भएको अर्थ मन्त्रालयको भनाइ छ । बजेट नआए पनि अस्पतालले २ करोड ३२ लाखमा आरती मेडिटेक कम्पनीसँग सम्झौता गरेको छ । भदौ मसान्तसम्म निर्माण सक्ने कम्पनीका प्रबन्ध निर्देशक सुरन गुरुङले बताए । धौलागिरि अस्पतालमा २ वर्षअघि पनि अक्सिजन प्लान्ट निर्माण भएको थियो । त्यसले आवश्यकता पूरा नभएपछि नयाँ प्लान्ट बनाउन लागिएको हो ।

तनहुँस्थित जीपी कोइराला राष्ट्रिय श्वासप्रश्वास उपचार केन्द्र र दमौली अस्पताललाई पनि स्वास्थ्य मन्त्रालयले बजेट सुनिश्चित गरेपछि काम थालिएको छ । भेन्टिलेटर, अक्सिजन प्लान्ट र अक्सिजन ट्यांक निर्माणका लागि श्वासप्रश्वास केन्द्रलाई ९ करोड र अक्सिजन पाइपलाइन विस्तारका लागि दमौलीलाई ३० लाख रुपैयाँको सहमति मन्त्रालयले दिएको थियो । केन्द्रमा प्लान्ट निर्माण भइरहेको कार्यकारी निर्देशक डा.रामकुमार श्रेष्ठले बताए । केन्द्रका लेखा अधिकृत बासुराज दाहालका अनुसार प्लान्टका लागि २ करोड १८ लाख रुपैयाँमा ठेक्का सम्झौता भएको छ ।

दमौली अस्पतालमा अक्सिजन प्लान्ट र पाइपलाइन विस्तारको काम प्रक्रियामै छ । अस्पतालका मेसु डा. सुनील पौड्यालले गण्डकी प्रदेश सरकारबाट ७५ लाख रुपैयाँ बजेट प्राप्त भएकाले गत माघमा अक्सिजन प्लान्टका टेन्डर निकालिएको बताए । ‘ठेकेदार कम्पनी जयशम्भु प्रालिका प्राविधिक काठमाडौंबाट नआएकाले प्लान्ट जडान हुन नसकेको हो,’ उनले भने ।

पूर्वाधार जडान सुस्त

अर्थ मन्त्रालयले राप्ती स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान घोराहीमा ६ करोड ८० लाख रुपैयाँ विनियोजन गरी खरिद प्रक्रिया अघि बढाउने सहमति दिएको थियो । गत जेठ ६ मा मन्त्रालयले पठाएको पत्रमा अक्सिजन प्लान्ट खरिद, जडान र हाई डिपेन्डेन्सी युनिट (एचडीयू) जडानका लागि ३ करोड १२ लाख ७० हजार रुपैयाँ विनियोजन गरी काम अघि बढाउने सहमति दिइएको छ । प्लान्टलगायत सबै उपकरण जडान सकिएको उपकुलपति डा. संगीता भण्डारीले बताइन् ।

राप्ती प्रादेशिक अस्पताल तुलसीपुरमा मन्त्रालयले १० करोड ४७ लाख ८५ हजार रुपैयाँ विनियोजन गरेको थियो । प्रादेशिक अस्पतालमा एचडीयू जडान भइसकेको र अक्सिजन प्लान्ट जोड्ने क्रममा रहेको सुपरिन्टेन्डेन्ट डा. विनोद सिंहले बताए । सरकारले नेपालगन्जस्थित भेरी अस्पताललाई १५ करोड बजेट पठायो । उक्त बजेटले २० वटा आधुनिक अक्सिजनसहितको आईसीयू कक्ष, १० वटा भेन्टिलेटर र अस्पताल परिसरमै अक्सिजन प्लान्ट निर्माण गर्न भनिएको छ । अस्पताल प्रशासनले २० वटा आइसोलेसन कक्ष र १० वटा भेन्टिलेटर बनाइसकेको छ । अक्सिजन प्लान्ट निर्माणको प्रक्रिया ढिलो सुरु भएको र अब डेढ महिनाभित्र जडान भइसक्ने मेडिकल सुपरिन्टेन्डेन्ट डा. प्रकाश थापाले बताए ।

बुटवलस्थित लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालमा भेन्टिलेटर, अक्सिजन प्लान्ट र अक्सिजन ट्यांक निर्माणका लागि ९ करोड ८० लाख रुपैयाँको सहमति भएको स्वास्थ्य मन्त्रालय लुम्बिनी प्रदेशका प्रवक्ता डा. पुष्पराज पौडेलले बताए । प्रादेशिकमै पेडियाट्रिक आईसीयू भेन्टिलेटर १० बेडको बनाउन १ करोड २० लाख रुपैयाँको शोध सहमति आएको उनको भनाइ छ ।

भैरहवास्थित भीम अस्पतालमा भेन्टिलेटर, अक्सिजन प्लान्ट, ट्यांक, २ वटा एचडीयू निर्माणका लागि ६ करोड २५ लाख ४० हजार र पेडियाट्रिक, आईसीयू र भेन्टिलेटरका लागि ६० लाखको शोध सहमति भएको छ । तर बजेट निकास भएको छैन । अक्सिजन प्लान्ट, पेडियाट्रिक वार्ड एचडीयूमा ५ बेड थप्नेजस्ता काम भइरहेको सूचना अधिकारी डा. सिद्धार्थ पाण्डेले बताए ।

उता, रोल्पा जिल्ला अस्पतालकी निमित्त मेडिकल सुपरिन्टेन्डेन्ट डा. सबु काफ्लेका अनुसार अघिल्लो आर्थिक वर्षमा रकम सुनिश्चित भएकाले गत असारमै बोलपत्र आह्वान गरिएको थियो । आईसीयू र भेन्टिलेटरका लागि प्रदेश सरकारमार्फत संघीय सरकारले साढे ३ करोड बजेट पठाएको थियो । भदौभित्र ५ बेडको आईसीयू, २ वटा भेन्टिलेटर र ५ बेडको एचडीयू बेड जडान भइसक्ने डा. काफ्लेले बताइन् ।

पाल्पाको रामपुर अस्पतालमा पनि अक्सिजन प्लान्टका लागि ७५ लाख बजेट स्वास्थ्य मन्त्रालयले पठाएको थियो । रामपुरकै लागि पाँच बेडको एचडीयूका लागि ८० लाख बजेट विनियोजन भएको छ । असारमा टेन्डर सकेर काम अघि बढेको अस्पताल व्यवस्थापन समिति अध्यक्ष वासुदेव भट्टराईले बताए । अर्थ मन्त्रालयले जेठमा स्वास्थ्य मन्त्रालयको मागअनुसार बजेट सुनिश्चित गरे पनि बर्दियामा निकासा भएको छैन । जिल्ला अस्पतालका मेडिकल सुपरिन्टेन्डेन्ट सुभास पाण्डेयले बजेट निकासा नहुँदा अक्सिजनसहित भेन्टिलेटर निर्माण हुन नसकेको बताए ।

कर्णालीमा पौने २१ करोड, तर अस्पतालमा पुगेन बजेट

संघीय सरकारले कर्णालीका तीन अस्पताललाई अक्सिजन प्लान्ट र एचडीयू खरिद तथा जडानका लागि २० करोड ६५ लाख बजेट विनियोजन गरेको छ । तर प्रदेश सरकारमार्फत आउनुपर्ने बजेट अस्पतालसम्म पुगेको छैन ।

संघीय सरकार मातहतको कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानले मात्र बजेट प्राप्त गरी गत आर्थिक वर्षमै प्रक्रिया अघि बढाएको छ । अर्थले प्रदेश अस्पताल सुर्खेत, कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान जुम्ला र चौरजहारी सामुदायिक अस्पताल रुकुम पश्चिमका लागि उक्त प्रक्रिया अगाडि बढाउन बजेटसहित गत जेठमा सहमति दिएको थियो । प्रदेश अस्पतालका लागि मन्त्रालयले अक्सिजन प्लान्ट खरिद र एचडीयू जडान खरिद गर्न ६ करोड २५ लाख ४० हजार तथा भेन्टिलेटर अक्सिजन प्लान्ट र अक्सिजन ट्यांक निर्माण गर्न १२ करोड ८० लाख विनियोजन गरेको छ । त्यसमध्ये १ करोड २० लाख बजेटमा आईसीयू बेड खरिदका लागि टेन्डर आह्वानको प्रक्रिया टुंगिन लागेको अस्पतालका मेडिकल रेकर्डर अधिकृत विनोद बस्नेतले जानकारी दिए । ‘संघबाट पठाएको सबै बजेट आइपुगेको छैन,’ उनले भने, ‘आईसीयूको काम मात्रै अघि बढ्दै छ, एचडीयू र दुईवटा अक्सिजन प्लान्ट त पहिल्यै खरिद गरी जडान गरिसकेका छौं ।’

जुम्लास्थित कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा अक्सिजन प्लान्ट खरिद तथा जडानका लागि २ करोड ८० लाख र एचडीयू जडानका लागि अर्थ मन्त्रालयले ३ करोड रुपैयाँ पठाएको छ । अस्पतालका लेखा प्रमुख मकेन्द्र शाहीका अनुसार प्रतिष्ठानले २ करोड ५५ लाख रुपैयाँमा टेन्डर गरी एचडीयू जडान गर्दै छ । २ करोड ४८ लाखमा अक्सिजन प्लान्ट जडानका लागि टेन्डर गरिएको उनको भनाइ छ ।

चौरजहारी अस्पताललाई प्लान्ट खरिद र जडानका लागि अर्थले ७५ लाख बजेटको सहमति दिए पनि उक्त बजेट आइपुगेको छैन । चौरजहारी नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत रामबहादुर केसीका अनुसार संघले आईसीयू र भेन्टिलेटरका लागि ३ करोडको स्रोत सुनिश्चित गरे पनि बजेट आएको छैन । अस्पतालले प्रदेश सरकारको १ करोड र नगरपालिकाको १२ लाख ५० हजार बजेटले अक्सिजन प्लान्ट खरिद गरी जडान गरिरहेको छ । एक साताभित्र अक्सिजन प्लान्ट सञ्चालनमा आउने केसीले बताए ।

संघीय सरकारले कर्णालीका २६ अस्पताल र ९ वटा प्रादेशिक अस्पतालमा भेन्टिलेटर, अक्सिजन प्लान्ट र अक्सिजन ट्यांक निर्माण गर्न गत २ जेठमा २ अर्ब ९५ करोड २० लाख रुपैयाँ छुट्याउने निर्णय गरेको थियो । मन्त्रालयले अक्सिजन प्लान्ट र एचडीयू खरिद तथा जडानका लागि १७ करोड ८७ लाख ७० हजार बजेटसहित प्रक्रिया अगाडि बढाउन सहमति प्रदान गरेको थियो ।

योजना ८ अस्पतालमा, तयार भयो एउटामा

जेठ पहिलो र दोस्रो साता संघको अर्थ मन्त्रालयले सुदूरपश्चिमका विभिन्न अस्पतालका लागि ४० करोड ६७ स्रोत सुनिश्चितताको पत्र पठाएको थियो । उक्त रकम संघ सरकारले बैतडी र डोटीमा अक्सिजन प्लान्ट स्थापनाका लागि डेढ/डेढ करोड, डडेलधुरा अस्पतालका लागि ६ करोड ८० लाख, सेती प्रादेशिक अस्पतालका लागि बेग्लाबेग्लै गरी १३ करोड ५ लाख ४० हजार, महाकालीका लागि १२ करोड ९२ लाख ७० हजार, बाजुरा, बझाङ, अछाम र टीकापुर अस्पतालका लागि ७५/७५ लाख, डोटी अस्पतालका लागि एचडीयू बेड खरिद गर्न ८० लाख विनियोजन गरिएको पत्र पठाएको थियो । बझाङ जिल्ला अस्पतालले अक्सिजन प्लान्ट स्थापना गर्नेबाहेक अन्य अस्पतालले के गरेका छन् भन्ने कुनै जानकारी नभएको सामाजिक विकास मन्त्रालयका प्रवक्ता नरेन्द्रसिंह कार्कीले बताए ।

उपत्यकामै सुस्त

निजामती कर्मचारी अस्पतालका प्राडा विधाननिधि पौडेलले सूर्य नेपालले ३ करोड ५० लाख रुपैयाँको अक्सिजन प्लान्ट जडान गरिदिने तयारी भइरहेको बताए । जडान खर्च एक करोड पनि सूर्यले नै तिर्ने भएको छ । भक्तपुर अस्पतालकी मेसु डा. सुमित्रा गौतमले अक्सिजन प्लान्टको सामान केरुङ नाकामा अड्किएकाले जडान हुन नसकेको बताइन् । ८० लाख रुपैयाँमा लिक्विड अक्सिजन प्लान्ट जडान गर्ने सम्झौता भइसकेको उनको भनाइ छ ।

नेपाल प्रहरी अस्पतालमा पनि अक्सिजन प्लान्टका लागि टेन्डर प्रक्रियामार्फत कम्पनीसँग सम्झौता भइसकेको छ । कम्पनीले सामान ल्याएर जडान गर्न मात्र बाँकी रहेको अस्पताल प्रशासनले जनाएको छ । भक्तपुरको सूर्यविनायक अस्पतालमा प्लान्टका लागि बजेट सुनिश्चित भए पनि प्लान्ट राख्ने सुरसारसमेत गरेको छैन ।