तारे होटलका लगानीकर्ता निराश

भैरहवामा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माण र लुम्बिनीमा बौद्धमार्गीको आगमन बढेपछि यहाँ एक दर्जन हाराहारीमा तारे होटल सञ्चालनमा छन् ।होटलका ढोका खोलेलगत्तै मुलुकका विभिन्न जिल्लामा कोरोना संक्रमण बढेको थियो । जसले गर्दा धेरै जिल्लामा निषेधाज्ञा र लकडाउनको अवस्था छ । यहाँका होटलमा भारतीय पर्यटक धेरै आउँछन् । अहिले सीमा सिल भएकाले भारतबाट पर्यटक आउन सम्भव छैन । मुलुकमा आर्थिक गतिविधि ठप्प छ । बाहिरी पर्यटकबिना होटल खोलेर अर्थ नरहेकाले बन्द गरेको लुम्बिनीस्थित पाँच तारे होटल पवन प्यालेसका सञ्चालक पवन हलुवाईले बताए । ‘तत्काल होटल चलाउने अवस्था छैन,’ उनले भने, ‘दसैंतिहारपछि पूर्ण रूपमा चलाउन सकिन्छ कि भन्ने आशा छ ।’ अन्तर्राष्ट्रिय हवाई उडान सुरु नभएसम्म होटल खोलेर बिजुली–पानीको पैसा तिर्न र कर्मचारीलाई तलब खुवाउने अवस्था नरहेको उनको भनाइ छ । लुम्बिनी पर्यटकीय स्थल रहेकाले होटल सञ्चालनका लागि पर्यटक आगमन अनिवार्य रहेको हलुवाईको भनाइ छ ।

यहाँका साना होटल आंशिक रूपमा खुलेका छन् । तर, ठूला होटल अझै ‘पर्ख र हेर’ को अवस्थामा रहेको व्यवसायीले बताए । अहिले होटल सञ्चालन गरे/नगरेको एउटै अवस्था भएकाले आएका बेला मात्र पाहुनालाई कोठा उपलब्ध गराउने मनस्थिति बनाएर बसेको मणिग्रामस्थित ड्रिमल्यान्ड गोल्ड रिसोर्टका सञ्चालक तथा होटल एसोसिएसन नेपाल (हान) का केन्द्रीय सदस्य गोपाल रानाको भनाइ छ । ‘बन्दाबन्दी खोलेर सरकारले सकारात्मक सन्देश दिएको छ,’ उनले भने, ‘तर, व्यवसाय सञ्चालनका लागि स्वास्थ्यसँग खेलबाड गर्न भएन ।’ ६० कोठा रहेको रिसोर्टमा दुईवटा कोठामा पाहुना आउनु नगन्य भएको उनले बताए । व्यवसायीलाई आन्तरिक रूपमा सहुलियत दिएर सरकारले पर्यटन प्रवर्द्धनमा सघाउनुपर्ने रानाको भनाइ छ । उक्त चार तारे होटलमा यहाँका आन्तरिक पर्यटक आए पनि खर्च धान्ने सम्भावना छैन ।

सीमा नाका, अन्तर्राष्ट्रिय उडान खुला भएपछि पर्यटक आउने संकेत मिले पनि वर्तमान अवस्थाले पुनः लकडाउन हुन सक्ने देखिएपछि अन्योल बढेको होटल एसोसिएसन नेपाल सिद्धार्थनगरका अध्यक्ष तथा व्यवसायी सीपी श्रेष्ठ बताउँछन् । ‘खोल्नेबित्तिकै कर्मचारीलाई बोलाउनुपर्‍यो, तलब दिनपर्‍यो,’ उनले भने, ‘आम्दानी नै नहुने भएपछि खोलेर अर्थ छैन ।’ आफूले यो समयलाई अवसर मानेर होटल मर्मतसम्भारको काम गरेको भन्दै श्रेष्ठले बैंकको ब्याजले होटल व्यवसायीलाई मानसिक समस्या बढेको गुनासो गरे । बैंकबाट ऋण लिएर सञ्चालित होटललाई २ वर्षसम्मको ब्याज मिनाहा नगरे धेरै होटल धराशायी हुने बोधी रेडसन होटलका सञ्चालक प्रमोद यादवको भनाइ छ । ‘अनुमति पाएको दिनबाट सबै कोठा सेनिटाइज गरी मूल ढोकामा ज्वरो जाँच्ने मेसिन र सेनिटाइजर लिएर बसेका छौं,’ उनले भने, ‘पाहुना आउने वातावरण नै छैन ।’ कहिलेकाहीँ पाहुना आएको खण्डमा उनीहरू बसेको कोठा सेनिटाइज गरेर दुई दिनपछि मात्र अर्को पाहुनालाई दिने गरेको यादवले जानकारी दिए । कोरोनाका कारण सिर्जित तनाव कम गर्न योग अभ्यास सुरु गरेको होटलका प्रबन्धक सुनिल श्रेष्ठले बताए ।

कोरोनाका कारण त्यति धेरै पाहुना नआउने तथा आइहालेमा उनीहरूसँगै कर्मचारी र नजिकका स्थानीयलाई प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन सहयोग पुगोस् भन्ने उद्देश्यले एकवर्षे निःशुल्क शिविर थालिएको उनले जानकारी दिए । होटलमा कार्यरत २० भन्दा बढी कर्मचारीमध्ये ६ जनालाई काममा फिर्ता बोलाइएको उनले बताए । ‘होटल खुले पनि बुकिङ छैन, गेस्ट आउने परिस्थिति नै छैन,’ उनले भने । पछिल्लो समय होटल सञ्चालनमा आकर्षण बढ्दै गइरहे पनि कोभिड–१९ ले सञ्चालित होटल नै बन्द गर्नुपर्ने अवस्था आएकाले नयाँ लगानी थपिने कल्पना नै गर्न नसकिने व्यवसायीले बताए । रूपन्देहीमा मात्रै साना ठूला गरी १८ सय हाराहारीमा होटल सञ्चालनमा छन् । तिनमा झन्डै ४० अर्ब रुपैयाँ लगानी छ ।