वर्षको अन्त्यसम्म नि:शुल्क काम गर्नुपर्ने बाध्यतामा युरोपेली महिला
पेरिस — युरोपेली युनियनका महिलाहरूले मंगलबारदेखि यो वर्ष सन् २०२२ को अन्त्यसम्म आफ्ना पुरुष समकक्षीहरूको तुलनामा 'नि:शुल्क काम' गर्ने भएका छन् । त्यसको कारण के भने नोभेम्बर १५ मा युरोपेली युनियन (ईयू) भरी समान तलब दिवस मनाइएको छ ।
तर ईयूभरिका महिलाहरूले समान कामका लागि आफ्ना पुरुष सहकर्मीहरू भन्दा १३ प्रतिशत कम तलब पाइरहेकाले नि:शुल्क काम गर्ने भएका हुन् ।
लैंगिक समानता, समान कामको समान ज्याला भनिए पनि युरोपमा समान काममा महिला र पुरुषबीच कामको ज्याला असमान छ । युरोपभरिका महिलासहित युरोपेली युनियन समान कामको समान ज्यालाका लागि लामो समयदेखि संघर्षरत छन् ।
तर यो खाडल बन्द गर्ने प्रगति सुस्त छ । गत दशकमा यो दुई दशमलब आठ प्रतिशतले मात्रै घटेको छ । आफ्नो देशमा श्रमको ज्याला महिला र पुरुषबीच भिन्नता भए पनि युरोपेली युनियनका २७ मध्ये ११ सदस्य राष्ट्रहरूले आफ्नो समान तलव दिवस पार गरिसकेका छन् । किनकि ती देशमा युरोपेली युनियनको औसतभन्दा पनि अझ असमान छ । लातभिया र एस्टोनिया लगायत केही देशमा महिला र पुरुषबीचको तलबमा भिन्नता २० प्रतिशतभन्दा बढी छ।
युरोपेली मुलुकमध्ये लक्जमबर्गमा पुरुष र महिलाबीच तलबमा सबैभन्दा कम भिन्नता छ । महिलाहरूले उनीहरूका पुरुष सहकर्मीहरू भन्दा शून्य दशमलब ७ प्रतिशत मात्रै कम पाएका छन् । त्यसपछि रोमानिया र स्लोभेनियामा क्रमशः दुई दशमलब चार प्रतिशत र तीन दशमलव एक प्रतिशतको भिन्नता रहेको युरोपेली युनियनले जनाएको छ ।
समान कामको असमान ज्याला हुने मुलुकमा युरोपको सबैभन्दा सम्पन्न देश जर्मनीमा चौथो स्थानमा (१८ दशमलब तीन प्रतिशत कम), फिनल्याण्ड छैठौं (१६ दशमलब सात प्रतिशत), फ्रान्स नवौं स्थान (१५ दशमलब आठ प्रतिशत), नेदरलयण्ड्स १० औं स्थान (१४ दशमलब दुई प्रतिशत) लगायत छन् ।
'समान काम गर्दा महिला र पुरुष दुबै समान पारिश्रमिकको हकदार छन् । यो युरोपेली संघको संस्थापक सिद्धान्त हो। समान काममा लैङ्गिक आधारमा असमान तलब अन्तर हुनु अन्याय हो र यो अन्यायको समाधान समाजमा संरचनात्मक असन्तुलनमा परिवर्तन नगरी आउन सक्दैन,' ईयू आयुक्त भेरा जोरोभा र हेलेना डल्लीले संयुक्त वक्तव्यमा भनेका छन् ।
त्यो खाडललाई कम गर्नका लागि, उनीहरूले ईयू देशहरूलाई महिला र पुरुषहरूका लागि उपयुक्त ठाउँमा सही कामदार छनोट गर्न, तिनको हेरचाह गर्ने जिम्मेवारीहरू बढाउन र कामलाई राम्रोसँग बाँडफाँट गर्नका लागि उपयुक्त परिस्थितिहरू सुनिश्चित गर्न आह्वान गरेका छन् ।
सदस्य राष्ट्रहरूलाई पहुँचयोग्य, किफायती, र उच्च-गुणस्तरको प्रारम्भिक बाल्यकाल शिक्षा र दीर्घकालीन हेरचाहमा उनीहरूको भूमिका बढाएर श्रम बजारमा महिलाहरूको सहभागितालाई समर्थन गर्न उनीहरुले सुझाव दिएका छन् ।
आयोगका अनुसार घरको काम र बालबालिका हेरचाहको जिम्मेवारीका कारण युरोपेली युनियनका ७७ लाख महिलाहरू रोजगारीबाट वञ्चित भएका छन्।
पारदर्शिताले सुरुदेखि नै तलबमा लैङ्गिक भेदभाव अन्त्य गर्न योगदान पुर्याउने हुँदा तलब दिँदा पारदर्शिता अपनाउनुपर्ने आयुक्तहरूको भनाइ छ । त्यसले कामदारहरुलाई सशक्त बनाउने भन्दै समान काम वा समान मूल्यको कामको लागि समान ज्याला पाउने अधिकार लागू गर्न आह्वान गरेका छन् ।
युरोबारोमिटरको सर्वेक्षणका अनुसार १० मध्ये ९ जना युरोपेलीहरू (पुरुष र महिला) ले एउटै कामको लागि पुरुषको तुलनामा महिलालाई कम पारिश्रमिक दिइनु अस्वीकार्य ठान्ने गरेका छन् । सर्वेक्षणका अनुसार आफ्नो कम्पनीले कामको प्रकार र श्रमको ज्याला वा तलबबारे प्रकाशन गर्नुपर्ने पक्षमा ६४ प्रतिशत युरोपेली छन् ।
समान काममा असमान ज्यालाप्रति ब्यापक असन्तुष्टि बढेपछि डच सरकारले यस विषयमा राष्ट्रि बहस चलाउने भनेको छ ।
'हामीले श्रम बजारमा पुरुष र महिलाबीचको वर्तमान असमानताका सबै पक्षहरूको बारेमा कुरा गर्न आवश्यक छ,' सामाजिक मामिला तथा रोजगार मन्त्री भान जेनिपको भनाइलाई सीजीटीएन श्रमिक बुलेटिनले उल्लेख गरेको छ ।
प्रकाशित : कार्तिक ३०, २०७९ १८:४२
