इलाममा मेडिकल कलेज खोल्न पहल

विप्लव भट्टराईं

इलाम — पूर्वी पहाडी जिल्लावासीलाई सहज उपचारका लागि इलाममा मेडिकल कलेज सञ्चालनका लागि पहल थालिएको छ । इलाम नगरपालिकाको अगुवाइमा मेडिकल कलेज स्थापनाका लागि नगर प्रमुख केदार थापा नेतृत्वको टोली राजधानी पुगेर प्रधानमन्त्रीसहित चिकित्सा शिक्षा आयोगलगायत सम्बन्धित संस्थामा कार्यान्वयनका लागि आग्रह गरेको हो ।

डा. गोविन्द केसी २०७५ पुस २५ मा १६ औं पटक इलाममा अनसन बस्दा इलाम या पाँचथरमा मेडिकल कलेज खोल्ने सहमति भएको थियो । इलाम–९ घट्टिटारमा जग्गा व्यवस्थापन सुरु गरिएको छ । सदरमुकाममा रहेको अस्पताललाई ५० शय्याको बनाइए पनि त्यो अनुसारको सेवा सुविधा नहुँदा उपचारका लागि महँगो रकम खर्च गरेर अन्यत्र जानुपर्ने परिस्थिति छ । आवश्यक जनशक्तिको अभावमा अस्पतालले क्षमताअनुसारको सेवा दिन सकेको छैन ।

प्रस्तावित मेडिकल कलेजका लागि नगरपालिकाको स्वामित्वमा रहेको हालको अस्पताल क्षेत्रमा ३२ रोपनी जमिन, सोही परिसरको जिल्ला समन्व समितिको २ तले पक्की भवनसहित ८ रोपनी कलेजका लागि उपयोग गर्न सकिने नगरपालिकाको भनाइ छ । घट्टिटारस्थित ८ सय २० रोपनी खाली जग्गासहित विभिन्न व्यक्तिलाई मुआब्जा दिएर लिन सकिने नगरपालिकाको भनाइ छ । आवश्यक कूल जमिन १ हजार ४ सय ३० रोपनीको व्यवस्था गर्न सकिने भन्दै जग्गा व्यवस्थापन र अर्थ संकलनका लागि समिति नै बनाएर काम अघि बढाइएको छ ।

समितिले जग्गा व्ववस्थापनका लागि २५ लाख रुपैयाँ संकलन गरिसकेको छ । त्यस्तै राजधानीमा पहल गर्न पनि समिति गठन गरिएको छ । विस्तृत परियोजना प्रस्ताव तयार गर्नका लागि केन्द्र र प्रदेशको सम्बन्धित मन्त्रालयमा नगरपालिकाले अनुरोध गरेको छ । ‘सबै क्षेत्रको साथ र सहयोगको अपेक्षामा छौं,’ वडा ७ का वडाध्यक्ष नरेश श्रेष्ठले भने । इलामको हावापानी राम्रो भएकाले हिमालदेखि तराईसम्मबाट यहाँ आएर अध्ययन र सेवा गर्न सहज हुने तर्क डा. केसीको पनि छ । यहाँ अस्पताल सञ्चालन भए पूर्वी पहाडी जिल्लाका बासिन्दालाई प्रत्यक्ष फाइदा पुग्नेछ । त्यस्तै यहाँको सन्तुलित हावापानीका कारण टाढाबाट पनि उपचारका लागि आउनेलाई सहज हुनेछ । मेडिकल कलेज सञ्चालनका लागि कम्तीमा ३ सय शय्या आवश्यक हुन्छ ।

प्रकाशित : भाद्र १७, २०७९ ०९:०३
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्

शय्या अभावमा बेन्चमै उपचार

निर्माणाधीन भवन ३ वर्षमा पनि सम्पन्न नहुँदा फिजियोथेरापी, खोपलगायत सेवा भाडाको घरमा 
दीपेन्द्र शाक्य

संखुवासभा — लगातार ज्वरो आएपछि स्यावुनका १५ वर्षीय सुनिल राई उपचारका लागि जिल्ला अस्पताल आए । तर उनले अस्पतालमा शय्या पाएनन् । चिकित्सकले भर्ना भएर उपचार गर्नुपर्छ भने पछि उनको बेन्चमा राखेर उपचार भयो । 

सुनीललाई ज्वरो आउने, टाउको दुख्ने र बान्ता हुने लक्षण देखिएको थियो । छोरालाई अस्पतालको प्यासेजमा बेन्चमा शय्या बनाएर उपचार गरिरहेको बुबा लक्ष्मण राईले बताए । यो अस्पताल ५० शय्या क्षमताको हो । बिरामीको चाप बढेपछि राख्ने स्थानको समेत अभावमा बेन्चको शय्या बनाएर अस्पतालले प्यासेजमा उपचार गर्न थालेको हो । अस्पतालले प्यासेजमा उपचारका लागि १५ वटा शय्या राखेको छ । अस्पतालले सुविधा सम्पन्न भवन निर्माण गर्न थालेको ३ वर्ष बितिसक्यो । तर ठेकेदार कम्पनीले भवन निर्माणमा ढिलाइ गर्दा भर्ना भएका बिरामीलाई बाहिरै उपचार गर्नु परिरहेको छ । ‘भवन बनाउन थालेको ३ बर्ष भयो, ठेकेदारले समयमै काम नसक्दा बिरामीलाई थप समस्या हुने गरेको छ,’ स्थानीयवासी लक्ष्मणले भने, ‘धेरै दुःख खेप्नुपरिरहेको छ ।’

रोजगारको क्रममा खाँदबारी आएका भारतीय विकास सिंहको पनि गुनासो कम थिएन । ‘बाटैभरि बेन्च जोडेर राखिएको छ, हिँड्नसमेत समस्या हुने ठाउँमा राखेर हाम्रो उपचार भइरहेको छ,’ उनले भने । सिंह पनि ज्वरो, खोकी र टाउको दुख्ने समस्याले अस्पताल भर्ना भएका हुन् । जिल्ला अस्पतालमा दैनिक ३ सय बढी सेवाग्राही आउँछन् । पर्याप्त बजेट भए पनि अस्पतालको पूर्वाधार निर्माणमा ढिलासुस्ती हुँदा घर भाडामा लिनुपरिरहेको व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष सुमन शाक्यले बताए ।

‘समयमै भवन निर्माण नसकिँदा फिजियोथेरापी, खोपलगायत सेवाका लागि घर भाडामा लिएर सञ्चालन गरेका छौ,’ उनले भने, ‘भवन चाँडो निर्माणका लागि पटक–पटक आग्रह गरे पनि काम कछुवाको गतिमा छ ।’ शाक्यले भवन अभावमा बिरामीलाई भने जस्तो सेवा दिन नसकेकिएको स्वीकार गर्दै थपे, ‘निर्माणको जिम्मा पाएकाले विभिन्न बहानामा काम अधुरै छोडेर म्याद थप्ने मात्रै काम गरिरहेका छन् ।’ गत वर्ष निर्माण पूरा भइसक्नु पर्ने अस्पतालको भवन अझै अधुरै छ । नयाँ भवन निर्माण नहुँदा पूरानै संरचनामा अस्पताल सञ्चालन गरिएको छ । २८ करोड रुपैयाँ लागतमा निर्माण गर्न लागिएको भवनको पटक–पटक सम्झौता अवधि थप भइरहेको छ । भवन निर्माणको जिम्मा विकोई स्वामीनारायण जेभीले लिएको छ ।

नयाँ भवन नहुँदा अस्पतालले भाडामा घर लिएर सेवा विस्तार गर्दा खर्च बढेको शाक्यले बताए । ठेकदारले आउँदो असारसम्मको समय मागेको जानकारी दिंदै उनले भने, ‘निर्माण व्यवसायीलाई बारम्बार ताकेता गरिरहेका छौं ।’ अस्पताल सेवाका बारेमा जनगुनासो आएपछि बिहीबार अस्पताल पुगेका पूर्वस्वास्थ्य राज्यमन्त्री तारामान गुरुङले ठेक्का लागेको बर्षौं बित्दा पनि भवन निर्माण ढिलाइ हुनुमा लापरवाही देखिएको बताए । उनले अस्पताल व्यवस्थापन र प्रशासन समक्ष सम्वद्ध कम्पनिका ठेकेदारलाई निरन्तर ताकेता गर्न आग्रह गरे । गुरुङले बिरामीको अवस्था र अस्पतालका सेवाका बारेमा पनि चासो लिएका थिए । ५ वर्ष अगाडी उनी स्वास्थ्य राज्यमन्त्री हुँदा १५ शय्याको उक्त अस्पताल स्तरोन्नति गरेर ५० शय्याको बनाइएको थियो ।

प्रकाशित : भाद्र १७, २०७९ ०९:०२
पूरा पढ्नुहोस्
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
×