डलरको मूल्यमा नयाँ कीर्तिमान

त्यसपछिका केही दिन डलरको भाउ केही सुस्ताएको थियो । मंगलबारदेखि भने पुनः बढ्न थालेको थियो । सोही क्रममा बुधबार अमेरिकी डलरको भाउले नयाँ रेकर्ड बनाएको हो ।

दुई साताअघि एक अमेरिकी डलरको विनिमय दर १२५.१६ रुपैयाँ थियो । त्यसपछिका ५ दिन १२५.२२ रुपैयाँ कायम रह्यो । गत मंगलबार केही घटेर १२५.०७ रुपैयाँ कायम भएको विनिमय दर गत बुधबार फेरि उकालो लाग्दै १२५.२२ रुपैयाँमा पुगेको थियो । गत वर्षको असार मसान्तको तुलनामा वैशाखसम्म अमेरिकी डलरसँग रुपैयाँ ३.७१ प्रतिशतले कमजोर (अवमूल्यन) रहेको राष्ट्र बैंकको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।

तर अघिल्लो आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा रुपैयाँ २.७२ प्रतिशतले बलियो (अधिमूल्यन) थियो । ‘२०७९ वैशाख मसान्तमा अमेरिकी डलर १ को खरिद विनिमय दर १२३.६३ रुपैयाँ पुगेको छ,’ प्रतिवेदनमा भनिएको छ, ‘२०७८ असार मसान्तमा उक्त विनिमय दर ११९.०४ रुपैयाँ थियो ।’

पछिल्ला साढे ४ वर्षमा डलर भाउ करिब २३ रुपैयाँ बढेको छ । सन् २०१७ डिसेम्बरमा १ डलरको भाउ १०२ रुपैयाँ मात्रै थियो । विश्वबजारमा डलरको माग अकासिएपछि भाउ पनि बढेको हो । पछिल्लो पटक गत वैशाख २७ देखि हरेक दिनजसो नयाँ उचाइमा पुगेको डलर भाउ जेठ ६ मा १२४.६७ रुपैयाँ पुगेको थियो । त्यसअघि गत फागुन २४ मा १२३.४४ रुपैयाँ र २०७७ वैशाख १० मा १२३.२४ रुपैयाँसम्म पुगेको थियो ।

पछिल्ला केही महिनायता विश्व बजारमा अमेरिकी डलरको माग बढ्दा त्यसको असर भारतीय मुद्रा (भारु) हुँदै नेपाली मुद्रासम्म आइपुगेको हो । नेरु र भारुबीच स्थिर विनिमय दर छ । स्थिर विनिमय दरसँगै नेपालको कुल वैदेशिक व्यापारको ठूलो हिस्सा भारतमा निर्भर छ । यसकारण भारुको विनिमय दर घटबढ भएपछि नेरु पनि प्रत्यक्ष प्रभावित हुन्छ । अहिले पनि त्यही भएको हो ।

मंगलबार साँझ ८ बजेसम्म एक अमेरिकी डलरको विनिमय दर भारु ७९.०३४ पुगेको छ, जुन ६ तारिखमा यस्तो विनिमय दर भारु ७८.०६ थियो । त्यसयता भारतमा पनि निरन्तर जसो भारु कमजोर बन्दै गएको छ । सोही क्रममा मंगलबार हालसम्मकै उच्च बनेको हो । विश्वबजारमै अमेरिकी डलरको माग बढेकाले भाउ पनि बढेको बताइएको छ ।