आयात प्रतिस्थापन नगरे अर्थतन्त्रमा ठूलो चुनौती देखा पर्छ : गभर्नर अधिकारी

आयात बढ्दै जाने तथा सोअनुसारको विदेशी मुद्रा आर्जन घट्दै गएकाले मुलुकको अर्थतन्त्रमा बाह्य क्षेत्रको स्थायित्व प्रमुख चुनौतीको रूपमा देखिएको उनले बताए । गभर्नर अधिकारीले चालु आर्थिक वर्षको सुरुदेखि नै रेमिट्यान्स घट्दै गएको तथा आयात बढेको कारण सोधानान्तर घाटा र बैंकमा तरलता अभाव रहेको बताए । पेट्रोलियम पदार्थको मूल्यले बाह्य क्षेत्रमा चाप परेको र लगानी योग्य रकम नभएको कारण बैंकहरुमा ब्याजदर बढ्दै गएको गभर्नर अधिकारीको भनाइ छ ।

‘पछिल्लो समय पेट्रोलिय पदार्थको मूल्यवृद्धिले मूल्यवृद्धिमा चाप पर्ने अवस्था रहेको छ । आयातमा भएको उच्च वृद्धि तथा विदेशी मुद्रा आप्रवाह स्रोतको सीमितताले गर्दा बाह्य क्षेत्रमा दबाब सिर्जना भएको छ,’उनले भने । हाल देखिएको चुनौतीपूर्ण बाह्य पृष्ठभूमिका रूपमा कोभिडपूर्वको अवस्था सम्झनुपर्ने गभर्नर अधिकारीले बताए । कारोनाका कारण २०२०मा विश्वभर नै बाह्य व्यापार तथा बाह्य रेमिट्यान्स प्रभावित भएको उनको भनाइ छ ।

त्यस्तै गभर्नर अधिकारीले नेपालमा साढे चार दशकदेखि नै बाह्य व्यापार घाटामा रहेको बताए । चालु आर्थिक वर्षको सुरुवातदेखि सोधानान्तर स्थिति तथा चालु खाता घट्दै गएको र ८ महिनाको अवधिमा कुल वस्तुको निर्यात ८२.९ प्रतिशतले वृद्धि भई १ खर्ब ४७ अर्ब ७५ करोड पुगेको उनले बताए । कुल वस्तु आयात ३८.६ ले वृद्धि भई १३ खर्ब ८ अर्ब ७३ करोड पुगेको उनले जानकारी दिए । अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रमा देखिएको रुस युक्रेन युद्ध जस्ता गतिविधिमा सुधार आउन धेरै समय लागेमा मूल्यमा परेको दबाब केही थप समयसम्म जोखिममा नै रहने गभर्नर अधिकारीले बताए । श्रीलंकाको अवस्था हेरेर आयात प्रतिस्थापनमा ध्यान दिनुपर्ने पनि उनले बताएका छन् ।

गभर्नर अधिकारीले अत्यधिक आयातमुखी अर्थतन्त्रलाई उत्पादनमुखी बनाई निर्यात प्रवर्द्धन र आयात प्रतिस्थापनमा जानुपर्ने बताएका छन् ।