काठमाडौँ — राष्ट्रिय सभामा रिक्त हुने १९ पदमा चुनिन ४३ जनाले उम्मेदवारी दिएका छन् । महिला ७, दलित ३, अपांगता भएका एवं अल्पसंख्यक दुई र अन्य समूहका सात सिटका लागि माघ १२ मा हुने चुनावका लागि मंगलबार उम्मेदवारी दर्ता गरिएको हो ।
उम्मेदवारी दर्ताका आधारमा सातै प्रदेशमा सत्ता गठबन्धन (कांग्रेस, माओवादी केन्द्र, एकीकृत समाजवादी, जनता समाजवादी पार्टी, जनमोर्चा) र एमालेका उम्मेदवारबीच प्रतिस्पर्धा हुने देखिएको छ ।
२०७४ मा भएको राष्ट्रिय सभा निर्वाचनमा विजयी भएर ४ वर्षे कार्यकाल पूरा गर्न लागेकाहरूका स्थानमा चुनाव हुन लागेको हो । निर्वाचन आयोगले जुन प्रदेशको सदस्य रिक्त भएको हो, त्यहीं उम्मेदवारी दिने व्यवस्था गरेको थियो ।
गठबन्धन आफ्नो सिट यथावत् राख्दै एमालेले यसअघि जितेका आठवटा सिटमा पनि भागबन्डा गरेर चुनावी प्रतिस्पर्धामा उत्रिएको छ । चुनावमा प्रदेशसभा सदस्य र स्थानीय तहका प्रमुख र उपप्रमुख गरी २ हजार २५ मतदाता छन् । प्रदेशसभा सदस्य १ जनाको मतभार ४८ र पालिकाका प्रमुख–उपप्रमुख तथा अध्यक्ष–उपाध्यक्षको मतभार १८ हुन्छ ।
निर्वाचन आयोगले मंगलबार नै उम्मेदवारको सूचीसमेत प्रकाशन गरिसकेको छ । प्रदेश १ मा महिला, अपाङ्गता भएका वा अल्पसंख्यक र अन्य गरी तीन पदका लागि आठ जनाले उम्मेदवारी दिएका छन् । गठबन्धनका तर्फबाट एकीकृत समाजवादीकी जयन्ती देवी राई, जसपाका हेमराज राई, कांग्रेसका गोपालकुमार बस्नेतले उम्मेदवारी दिएका छन् । एमालेका तर्फबाट सुमित्रा सुवेदी भण्डारी, सोनाम गेल्जेन शेर्पा र गुरुप्रसाद बराल प्रतिस्पर्धामा उत्रिएका छन् । राप्रपाका रञ्जु प्याकुरेल र अमरबहादुर विष्टको पनि उम्मेदवारी परेको छ । प्रदेश १ मा एमालेको पक्कड राम्रो भए पनि अर्को पक्षको भोट तान्न नसके एमालेले तीनै सिट गुमाउने सम्भावना छ ।
निर्वाचन आयोगका अनुसार प्रदेश १ मा प्रदेश सदस्य ९२ र पालिका प्रमुख/उपप्रमुखमा २ सय ७२ जना छन् । यसमा एमालेको मतभार ४ हजार ५ सय ४२ र गठबन्धनको मतभार ४ हजार ४ सय ६४ छ । अन्य मतभार ३ सय ६ मात्रै रहेको छ । त्यहाँ एमालेबाट निर्वाचित राष्ट्रिय सभा सदस्यहरू नैनकला ओझा, अगमप्रसाद वान्तवा राई र पर्शुराम मेघी गुरुङको पदावधि आउँदो फागुन २० मा सकिँदै छ ।
प्रदेश २ बाट रिक्त हुने २ पदका लागि ५ जनाले उम्मेदवारी दर्ता गराएका हुन् । गठबन्धनका तर्फबाट माओवादी केन्द्रकी उर्मिला अर्याल र जनता समाजवादी पार्टीका महमद खालिदले उम्मेदवारी दर्ता गराएका हुन् । लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टीबाट रूपाकुमारी यादवले उम्मेदवारी दर्ता गराएकी छन् ।
लोसपाबाट श्यामसुन्दर सरदारले उम्मेदवारी दिए पनि प्रदेशसभाको समानुपातिक सूचीमा पनि नाम भएकाले रद्द गरिएको निर्वाचन कार्यालय प्रमुख पुष्पा झाले बताइन् । एमालेबाट विना देवी र उसमान अन्सारीले उम्मेदवारी दर्ता गराएका छन् । यस प्रदेशबाट माओवादी केन्द्रबाट निर्वाचित शशिकला दाहाल र एमालेबाट चुनिएका सुमन प्याकुरेलको ४ वर्षे पदावधि पूरा हुन लागेको हो । प्रदेश २ मा ९ हजार ८ सय १६ मतभार छ ।
वाग्मती प्रदेशमा गठबन्धनका तर्फबाट महिलामा समाजवादीकी गोमादेवी तिमल्सिना, अन्यमा कांग्रेसका कृष्णप्रसाद पौडेलले उम्मेदवारी दिएका छन् । उनीहरूको प्रतिस्पर्धीका रूपमा एमालेकी नीरकुमारी कुँवर र गोपाल शाक्यले उम्मेदवारी दिएका छन् । नेपाल मजदुर किसान पार्टीका गीता काफ्ले र कृष्णबहादुर तामाङको पनि उम्मेदवारी परेको छ । वाग्मतीमा पालिका प्रमुख र उपप्रमुख २ सय ३७ तथा प्रदेशसभा सदस्य १ सय ९ जना मतदाता छन् ।
गण्डकीमा महिला एक, दलित एक र अन्य एक सिटमा ६ जनाले उम्मेदवारी दिएका छन् । गठबन्धनका तर्फबाट कांग्रेसकी कमला पन्त, माओवादीका भुवनबहादुर सुनार र सुरेश आलेमगरले उम्मेदवारी दिएका छन् । एमालेबाट लीला पोखरेल थनेत, अर्जुनकुमार सुनाम र पुण्यप्रसाद पौडेलको उम्मेदवारी परेको छ ।
यसअघि यहाँबाट निर्वाचित राष्ट्रिय सभा सदस्यहरू माओवादी केन्द्रका दीनानाथ शर्मा, दलित समूहबाट खिमकुमार विक र महिलाबाट एकीकृत समाजवादीकी शान्तिकुमारी अधिकारी जीसीको ४ वर्षे कार्यकाल सकिन लागेको हो । गण्डकीमा पालिका प्रमुख र उपप्रमुख गरी १ सय ७० र प्रदेशसभाका ५९ जना मतदाता छन् ।
लुम्बिनीमा महिला, दलित र अन्य गरी तीन पदका लागि हुने चुनावमा ६ जनाको उम्मेदवारी परेको छ । गठबन्धनका तर्फबाट अन्यमा कांग्रेसका युवराज शर्मा, महिलामा समाजवादीकी राजेन्द्रलक्ष्मी गैरे र दलितमा राष्ट्रिय जनमोर्चाका तुलप्रसाद विश्वकर्माले उम्मेदवारी दिएका छन् । एमालेबाट दलितमा कृष्ण सुनार, महिलामा भारती उपाध्याय खनाल र अन्यमा रामदयाल गुप्ता प्रतिस्पर्धामा उत्रेका छन् । लुम्बिनी प्रदेशमा ७ हजार ७ सय ५८ मतभार छ ।
कर्णाली प्रदेशमा महिला, अपांगता वा अल्पसंख्यक र अन्य एक गरी तीन पदका लागि हुने निर्वाचनमा ६ जनाले उम्मेदवारी दिएका छन् । एमालेबाट अपांगता वा अल्पसंख्यकमा पदमबहादुर माझी, महिलामा गंगा थापा (महत) र अन्यमा चूडामणि शर्माको उम्मेदवारी परेको हो । गठबन्धनका तर्फबाट महिलामा कांग्रेसकी दुर्गा गुरुङ र अपांगतातर्फ माओवादीका नरबहादुर विष्ट र अन्यतर्फ एकीकृत समाजवादीका उदय बोहरा प्रतिस्पर्धामा उत्रिएका छन् । कर्णालीमा प्रदेशसभा सदस्य ३५ जना, पालिका प्रमुख र उपप्रमुख १ सय ५६ जना मतदाता छन् । त्यहाँबाट यसअघि निर्वाचित राष्ट्रिय सभा सदस्यहरू कविता बोगटी (हुम्ला), जीवन बुढा (कालीकोट) र ठगेन्द्रप्रकाश पुरी (रुकुम पश्चिम) को पदावधि सकिँदै छ ।
सुदूरपश्चिममा तीन पदका लागि पनि ६ जना प्रतिस्पर्धामा देखिएका छन् । गठबन्धनले अन्यमा कांग्रेसका नारायणदत्त मिश्र, दलितमा माओवादीका जगतबहादुर पार्की र महिलामा एकीकृत समाजवादीका मदनकुमारी शाह (गरिमा) लाई उठाएको छ । उनीहरूसँग एमालेका नरेशकुमार विश्वकर्मा दलितमा, सन्तोषकुमारी शर्मा (थापा) महिलामा र डिल्लीराज भट्टले अन्यमा उम्मेदवारी दिएका छन् ।
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा प्रदेशसभा सदस्य ५२ जना छन् भने स्थानीय तहका १ सय ७५ जना मतदाता छन् । सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट राष्ट्रिय सभामा प्रतिनिधित्व गर्ने शेरबहादुर कुँवर अछाम, चक्रप्रकाश स्नेही र तारादेवी भट्टको पदावधि सकिँदै छ । राष्ट्रिय सभाका लागि सुदूरपश्चिममा ५२ जना प्रदेशसभा सदस्य र १ सय ७५ जना स्थानीय तह प्रमुख तथा उपप्रमुख उम्मेदवार छन् । प्रदेश १ बाहेकका प्रदेशमा एमालेभन्दा गठबन्धनको मतभार बढी छ ।
उम्मेदवारविरुद्ध उजुरीका लागि बुधबारलाई तोकिएको छ । उम्मेदवारले शनिबारसम्म नाम फिर्ता लिन पाउँछन् । निर्वाचन कार्यक्रमअनुसार आइतबार उम्मेदवारलाई निर्वाचन चिह्न प्रदान गरिनेछ ।
प्रकाशित : पुस २१, २०७८ ०६:५२
