गत साता एक वाणिज्य बैंकमा महिना दिनको बच्चाको नाममा ‘डिम्याट’ खाता खोल्न आएका एक अभिभावक भेटिए । प्राथमिक बजारमा सेयरमा आवेदन दिनकै लागि उनले नाबालक छोराका नाममा खाता खोल्दै थिए । मापदण्ड पुगेका सबै आवेदकलाई न्यूनतम १० कित्ता सेयर वितरण गर्नुपर्ने व्यवस्था छ । त्यसैले बच्चाका नाममा डिम्याट खाता खोल्न आएको ती अभिभावकको भनाइ छ ।
पुँजी बजारमा निजी क्षेत्रको लगानीमा फेरि नयाँ स्टक एक्सचेन्ज ल्याउन तयारी सुरु भएको छ । नेप्से परिसूचकसँगै बजारको आकार, पहुँच र लगानीकर्ताको संख्या बढेकाले नयाँ एक्सचेन्ज कम्पनी आवश्यक रहेको भन्दै नियामक निकाय धितोपत्र बोर्डले पनि आन्तरिक गृहकार्य थालेको छ । सोही क्रममा पुराना फाइल संकलन गरी अध्ययन सुरु भएको स्रोतले बताएको छ ।
नेपाल भित्रिने रेमिट्यान्समा कोभिड–१९ को प्रभाव नदेखिए पनि प्रत्यक्ष विदेशी लगानी (एफडीआई) प्रभावित भएको छ । चालु आर्थिक वर्षका पाँच महिनामध्ये चार महिनामा लगातार विदेशी लगानी घटेपछि यसलाई कोरोनाको प्रभावका रूपमा विश्लेषण गरिएको हो ।
कोरोनाका कारण अस्तव्यस्त बनेको उद्योग व्यवसाय लयमा फर्किन थालेको छ । लकडाउन खुलेपछि करिब ५४ प्रतिशत उद्योग–व्यवसाय पूर्ण रूपमा सञ्चालनमा आएको राष्ट्र बैंकको अध्ययनले देखाएको छ । कोभिडपूर्वको तुलनामा गत असारमा ४ प्रतिशत उद्योग–व्यवसाय मात्र पूर्ण रूपमा सञ्चालनमा थिए । मंसिरमा बढेर करिब ५३.९५ प्रतिशत पुगेको अध्ययनको निष्कर्ष छ ।
नेपाल धितोपत्र बोर्ड (सेबोन) ले हस्तक्षेप गरेपछि नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से) तथ्यांक उपयोग (बिक्री) सम्बन्धी कार्यविधि लागू गर्नबाट पछि हटेको छ । तथ्यांक प्रयोगकर्ताबाट मनपरी शुल्क उठाउन लागेको भन्दै सेबोनले स्पष्टीकरण सोधेपछि नेप्सेले कार्यविधि लागू गर्न नसकेको हो ।
कोभिड–१९ को संक्रमणबाट बच्न सरकारले गरेको लडाउनयता हरेक महिनाजसो विदेशी विनिमय सञ्चितिले नयाँ रेकर्ड बनाउँदै आएको छ । तुलनात्मक रूपमा आयात घटेको, रेमिट्यान्स बढेको, विदेशी सहायता बढेको, सरकारी ऋण बढेकोलगायत कारण विदेशी विनिमय सञ्चितिले नयाँ कीर्तिमानी बनाएको राष्ट्र बैंकले जनाएको छ ।
मंगलबारसम्म परेका कोरोना बिमा दाबीमध्ये करिब २ हजार ५ सय वटाको प्रक्रिया नमिलेको पाइएको छ । प्रायःको नाम, थर, ठेगाना, परीक्षण मितिलगायत विवरण नमिलेपछि इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखा (ईडीसीडी) बाट फिर्ता आएको बिमा समितिले जनाएको छ ।
अघिल्लो आर्थिक वर्षको कात्तिकको तुलनामा चालु आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा ऋणको ब्याजदर औसत साढे २ प्रतिशत विन्दुले घटेको छ । लामो समयदेखिको अधिक तरलताका कारण बैंकहरूबीच प्रतिस्पर्धा बढेको, बैंक तथा वित्तीय संस्थाको आधारदर घटेकोलगायत कारण ब्याजदरमा कमी आएको बैंकरहरू बताउँछन् ।
चालु आर्थिक वर्षको पाँच महिनामा सेयर कारोबारबाट करिब सवा ३ अर्ब रुपैयाँ कर संकलन भएको छ । यो सेयर कारोबारमा लाग्दै आएको पुँजीगत लाभकर (सीजीटी) र अग्रिम कर कट्टी (टीडीएस) मार्फत संकलन भएको हो । गत आर्थिक वर्षको पाँच महिनामा कुल २४ करोड ५१ लाख रुपैयाँ संकलन भएको थियो ।
नेपाल भित्रिने रेमिट्यान्समा कोभिड–१९ को असर नदेखिए पनि प्रत्यक्ष विदेशी लगानी (एफडीआई) प्रभावित भएको छ । सोमबार सार्वजनिक राष्ट्र बैंकको चालु आर्थिक वर्षको चार महिनाको प्रतिवेदनअनुसार गत कात्तिकसम्म रेमिट्यान्स करिब ११ प्रतिशत बढेको छ । यसअनुसार गत साउनमा रेमिट्यान्स २३, भदौमा ८ र असोजमा १२.६ प्रतिशत बढेको थियो ।
