गत जेठमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको भारत भ्रमणका क्रममा भारतको लगानीमा दुई वटा पाइपलाइन र एउटा ग्रिनफिल्ड टर्मिनल (भण्डारण गृह) बनाउने समझदारी भएको भएको थियो ।
सुरक्षित लगानीका रूपमा चिनिएको सुनमा लगानी बढेपछि सुनको भाउले एकपछि अर्को कीर्तिमानी बनाइरहेको छ । गत शुक्रबार प्रतितोला १ लाख ३९ हजार ३ सय रुपैयाँ पुगेको सुनको भाउ आइतबार भने स्थिर रह्यो । अर्थात् प्रतितोला १ लाख ३९ हजार ३ सय रुपैयाँमा कारोबार भएको सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले जनाएको छ । सोमबार प्रतितोला ११ सय घटेर १ लाख ३८ हजार २ सय रुपैयाँमा कारोबार भएको छ ।
मुलुकबाट निर्यात हुने वस्तुमा अलैंची र आइरन तथा स्टिल अघिपछि देखिएका छन् । चालु आर्थिक वर्षको सुरुका दुई महिनामा निर्यात हुने वस्तुमा अलैंची अग्रस्थानमा थियो । अर्थात् साउनमा ९८ करोडको अलैंची निर्यात भएको थियो । सोही अवधिमा ५५ करोडको निर्यात भएर स्टिल तथा आइरन दोस्रो नम्बरमा रहेको भन्सार विभागको तथ्यांक छ ।
सरकारले रबर खेतीलाई प्रोत्साहन गर्न नर्सरी स्थापना, निजी जमिनमा बगैंचा विस्तारदेखि संकलन केन्द्र निर्माणसम्ममा अनुदान दिने भएको छ । अन्य बालीको तुलनामा रबर खेतीबाट राम्रो आम्दानी हुने निष्कर्षसहित कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले उत्पादन बढाउन विभिन्न शीर्षकमा अनुदान दिन लागेको हो ।
रुस–युक्रेनबीच जारी युद्धले विश्वभरकै व्यापारमा प्रभाव पारिरहेका बेला इरान–इजरायल युद्धले थप मलजल थपिदिएको छ । गत अक्टोबर ७ मा हमास विद्रोहीले इजरायलमा आक्रमण गरेपछि हमासलाई समाप्त गर्ने भन्दै साढे ६ महिनादेखि इजरायलले गाँजा क्षेत्रमा निरन्तर हमला गर्दै आएको छ ।
कामको प्रकृति एउटै भए पनि कृषिमा महिला र पुरुषबीच ज्यालामा विभेद रहेको सरकारी प्रतिवेदनले औंल्याएको छ । उस्तै प्रकृतिको काममा पुरुषभन्दा महिलाले पाउने ज्यालादरमा दैनिक औसत १ सय ३४ रुपैयाँ कम रहेको राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालयको प्रतिवेदनले देखाएको हो ।
प्रमुख बालीहरू वर्षे धान, मकै, गहुँ र कोदोमा गण्डकी प्रदेशका कृषकले बढी मूल्य पाउने गरेको राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालयले प्रतिवेदनले देखाएको छ । कार्यालयले आइतबार सार्वजनिक गरेको कृषि गणनाअन्तर्गत सामुदायिक प्रतिवेदनका अनुसार नेपालमा वर्षे धानको प्रतिक्विन्टल औसत मूल्य ३ हजार १ सय ११ रुपैयाँ छ ।
आफूले पाउनुपर्ने भुक्तानी समयमै नपाएपछि दुग्ध किसानहरू पुनः आन्दोलित हुने भएका छन् । आफूले बिक्री गरेको दूधको बक्यौता रकम तत्काल पाउनुपर्ने मागसहित किसानले विरोध गरेपछि दुग्ध विकास बोर्डले गत मंसिरमा डेरी, दुग्ध सहकारीलाई छलफलमा डाकेको थियो । मंसिर २६ मा कृषि सहसचिव सूर्य पौडेलको नेतृत्वमा बोर्डमा भएको छलफलमा किसानलाई तत्काल भुक्तानी गर्ने सहमति भएको हो ।
सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले सोमबार सुनको मूल्य तोलामा १ लाख ३६ हजार २ सय रुपैयाँ तोक्यो । तर सर्वसाधारणले गहना किन्दा तोलाकै डेढ लाख रुपैयाँभन्दा बढी खर्चिनुपर्यो । महासंघले तोकेको मूल्यमा गहना व्यवसायीले ज्याला, जर्ती र मुनाफा जोडेर बिक्री गर्दा सर्वसाधारणलाई महँगो परेको छ ।
कोभिडसँगै मुलुकको आर्थिक गतिविधि सुस्त छ । सबै क्षेत्रका व्यवसायी निराश छन् । अर्थतन्त्र चलायमान बनाउन सरकारले हरप्रयास गरे पनि सोचेअनुसार सुधार छैन । यही प्रयासअन्तर्गत सरकारले पर्यटक आकर्षण गर्न दरबारमार्ग र ठमेललाई चौबिसै घण्टा खुला गर्ने तयारी तीव्र पारेको छ ।
