अहिले फेरि संसदीय प्रणाली असफल भयो, झन्डै दुईतिहाइ बहुमत पाएको सरकार पनि टिक्न सकेन, निष्फल अभ्यासमात्र साबित भयो, त्यसैले यो प्रणाली भएन भन्ने आवाज सुनिन थालेको छ । अर्थात्, संसदीय प्रणालीमा अन्तर्निहित दोषका कारण यस्तो भएको हो भन्ने तर्क अघि सारिँदैछ ।
प्रतिनिधिसभा पुन:स्थापना भएको एक महिना नाघिसक्यो, संसद् अधिवेशन प्रारम्भ भएको पनि तीन साता भइसक्यो, तर राजनीति चलायमान छैन । कुनै गति लिन सकिराखेको छैन यसले । गतिको त कुरै छाडौं, यसको आकार पनि क्षत–विक्षत भएको छ ।
ठूलो कौतूहल थियो, ‘सेटिङ’ का अफवाह थिए, संसद् विघटनको मुद्दामा सर्वोच्च अदालतले के गर्छ ? लाग्थ्यो, संसद् पुन:स्थापना भएपछि राजनीति जुरमुराएर आफ्नो बाटामा आउँछ र केही ताजापन ल्याउँछ । अदालतले गत मंगलबार साँझ जब प्रतिनिधिसभा विघटनलाई असंवैधानिक मानेर बदर गर्यो, चौबीस घण्टाभित्र सत्ता राजनीतिक परिदृश्य बदलिनुपर्थ्यो ।
नेकपा विवाद चुलिन थालेपछि गत वैशाखदेखि नै प्रधानमन्त्री केपी ओलीनिकट केही मानिस चेतावनीको भाषामा भन्दै थिए— राजनीति अँध्यारो सुरुङतिर जाने सम्भावना छ है ! करिब यस्तै कुरा ‘प्रतिगमन आधा सच्चियो’ भनेर ज्ञानेन्द्र–राजमा मन्त्री भएकाहरूबाट पनि सुनिन्थ्यो । त्यतिखेर उनीहरू भन्थे, ‘अझ कडा हुनेवाला छ ।’ त्यसको केही महिनापछि माघ १९ आयो ।
प्रतिनिधिसभा विघटनविरुद्धको मुद्दामाथि सर्वोच्च अदालतमा बहस जारी छ । यो बहस विघटनमा मात्र सीमित छैन । संविधानको कुन धारा, उपधाराअन्तर्गत केपी शर्मा ओली प्रधानमन्त्री भएका हुन् भन्नेदेखि हामी कुन शासन प्रणालीमा छौं भन्नेसम्मका प्रश्नहरू उठेका छन् । इजलासका न्यायाधीश र अधिवक्ता दुवैले प्रश्न उठाएका छन् । अधिकांश प्रश्न इजलासका तर्फबाट आएका छन् ।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले प्रतिनिधिसभा विघटनलाई राजनीतिक मुद्दा भनेर त्यसमा अदालतको प्रवेशलाई निषेध गर्ने प्रयत्न गरेका छन् । अर्थात्, उनको कदमलाई अदालतले आफ्नो क्षेत्रभन्दा बाहिरको मानेर सदर गरिदिनुपर्छ ।
सञ्चारजगतमा २०१७ पुस १ काण्डको चर्चा भइरहेथ्यो । निश्चय पनि त्यो २००७ सालको क्रान्तिलाई उल्टाउने प्रतिक्रान्ति थियो । त्यसको साठी वर्षपछि पाँच दिनको अन्तरालमा अलि फरक शैलीमा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले आफ्नै पार्टीको बहुमत सरकारविरुद्ध प्रतिनिधिसभा विघटन गरेर संविधान–अतिरिक्त कदम चाले ।
यतिखेर काठमाडौं चिसोले कठ्याङ्ग्रिएको छ, तुसारोले ढपक्क ढाक्न थालेको छ । कोरोना प्रकोप पनि अहिले काठमाडौंमै एकत्रित छ । एक साताभन्दा बढी भयो, तराई–मधेसका उखु किसानहरू काठमाडौंको मण्डलामा छ वर्षदेखि थाती रहँदै आएको आफ्नो उखुको मोल असुल होस् भनेर धर्ना बसेका छन् । चिसोले बिरामीसमेत परिराखेका छन् ।
अहिले सञ्चारमाध्यममा सत्तावादी र राजावादीको बहस हावी छ । स्वाभाविक हो, जहाँ केही हलचल हुन्छ त्यसलाई सञ्चारमाध्यमले पछ्याउनु । यो सञ्चारमाध्यमको पेसागत धर्म नै हो । सत्तारूढ नेकपा विभाजित छ, एउटै छातामुनि यसका बैठकहरू नहुने अवस्थामा पुगेका छन् ।
गत साता बुधबारका लागि तय गरिएको सचिवालय र मन्त्रिपरिषद्को बैठकको समय जुधाएपछि नेकपा ‘वार कि पार’ को अवस्थामा पुगेको थियो । सामाजिक सञ्जालमा देखिएको एउटा टिप्पणीका कारण म केही बेर भ्रममा परें ।
