उनको योजना थियो, घर फिर्नुअघि मुस्ताङ पुग्ने, पसिना निकालेर मज्जाले डाँडाहरू उक्लिने अनि सौन्दर्य निहार्ने । सब कुरा ठिकठाक हुँदो हो त भेरोनिका कोडीको यो इच्छा यतिबेला पूरा भइसक्थ्यो । उनी मुस्ताङको सौन्दर्यमा रत भएर युरोप फिर्ने तयारीमा जुटिरहेकी हुन्थिन् । तर उनको यो घुमघामको धोको कोरोना महामारीले पूरा हुन दिएन ।

अंग्रेजीमा एउटा शब्द छ, ‘जेनोफोबिया’ । यसको सदृश नेपाली शब्द नभएकाले यसलाई ‘विदेशीलाई घृणा गर्ने रोग’ भनी अर्थ्याउनुपर्ने अवस्था छ । शब्दहरू व्यवहारबाट बन्ने गर्छन् । हाम्रो सांस्कृतिक व्यवहारमा विदेशीलाई घृणा होइन, पाहुना मान्ने चलन छ । त्यसैले हामीले त यसमा प्रेम दर्साउने गरी भन्न थाल्यौं, ‘अतिथिदेवो भव’ । त्यसैले ‘जेनोफोबिया’ लाई सुहाउने कुनै शब्द हामीसँग रहेन ।

कुनै पनि कुराको कारण हुन्छ । हामीले दैनन्दिन व्यवहारमा देख्दै आएका र स्वाभाविक रूपले भइरहेजस्ता लाग्ने साह्रै साधारण घटनामा पनि कारण छन् । यत्ति हो, हामी तिनको कारणबारे ज्यादा उत्सुक हुँदैनौं ।

शुक्रबार बिहानै प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीबाट श्रमिक दिवसको अवसरमा शुभकामना आयो, जसको अन्त्यतिर सञ्चार माध्यमप्रति उनको तीव्र रोष झल्किएको देखिन्छ । 

एउटा लोकगीत छ– कटुसै फुल्यो वन सेतै, ज्यान मात्रै यता मन त्यतै । एकै वाक्यमा गीतले मनको स्वभावलाई लयात्मक तर साँचो भावले प्रकट गरेको छ ।

‘दिन कसरी बित्दै छ ?’ मित्रहरू सोध्ने गर्छन्, ‘वाक्क लागिसक्यो मलाई त, घरमा बस्दा बस्दा ।’यो निस्सासिँदो परिवेशमा मान्छेका मन अत्तालिनु स्वाभाविक हो । इटाली र स्पेनका भयावह दृश्य भाइरल भइरहँदा, दिनहुँ कोरोना संक्रमित बढिरहँदा र संसारभर भटाभट आवागमन रोकिन पुग्दा दिग्दारी लाग्छ नै । त्यसमाथि घरभित्रै थन्किनु परेपछि मन रमाउने कुरै भएन । 

कपनमा बस्दै आएका रोहिंग्या शरणार्थीलाई खाद्यान्न संकट भएपछि राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोगले तत्काल उनीहरुलाई खुवाउने व्यवस्था मिलाउन सरकारलाई निर्देशन दिएको छ। लकडाउनका कारण शरणार्थीहरु भोकभोकै भएको सूचना पुगेपछि आयोगले पहल थालेको हो। 

खुसी र सफलताको त्यस्तो कुनै सूत्र छ ? ‘किन नहुनु ?’ सीता सुवेदी भन्छिन्, ‘मनले रुचाएको काम गर्नुस्, खुसी पनि मिल्छ र सफलता पनि ।’यो उनले कुनै पुस्तकबाट घोकेर वा कसैको भनाइ सुनेर बोलेको वाक्य होइन बरु आफ्नै जीवनबाट सिकेको पाठ हो । 

जनकपुर पुगेपछि ‘मट्कावाला चाय’ खाने तिर्सना जागेर आयो भने तपाईं सोधखोज गर्दै शिवचोकस्थित एक गल्लीमा पुग्नु हुनेछ । त्यहाँ भेटिनेछन्, टाइसुटमा चिटिक्क परेर हाँस्दै र चिया बेच्दै गरेका पातला, फूर्तिला दाह्रीवाल ठिटा । 

व्यवस्थित प्रसारण लाइन नहुँदा पटकपटक विद्युत् ‘ट्रिप’ हुने समस्याबाट म्याग्दीका उपभोक्ता हैरान भएका छन् । दैनिक ३०–४० पटकसम्म विद्युत् सेवा अवरुद्ध हुँदा व्यापार व्यवसाय पनि प्रभावित भएको छ ।