च्याउ र तरकारी मात्रै होइन, धान पनि अर्ग्यानिक । मोरङको धनपालथान गाउँपालिका–६, दादरबेरिया बस्तीका एक किसान परिवारको उपलब्धि हो यो । अर्ग्यानिक खेतीमा लागेर उत्पादन लागत घटाइ उनीहरूले पहिलो वर्षमै प्राप्त गरेको सफलताबाट अन्य स्थानीय पनि उत्साहित छन् ।
विराटनगरस्थित सीमा प्रहरी चौकीदेखि पश्चिम दक्षिण करिब १ किमि टाढा भारत विहारको जोगवनी नगरपालिकास्थित टिकुलिया बस्ती र दुई किमि पश्चिम रेल्वे मार्गसँग जोडिएको क्षेत्रमा हतियारको कारोबार गर्ने फेला पर्छन् । उनीहरूबाट हतियार किन्नेहरू नेपालमा आएर आपराधिक गतिविधि सञ्चालन गर्ने समूह हुन्छन् ।
पण्डाल र मन्दिरमा दर्शन गर्न आउनेहरूका लागि मुख्य सडकको दुवैतिर थरिथरिका परिकार एवं पिउने पानीको प्रबन्ध गरिएको थियो । स्थानीय समाजसेवी र स्वयंसेवकहरू मेला भर्न आइरहेका र गइरहेकालाई हात जोडेर खान बोलाउँदै थिए ।
पुरुष वाद्यवादन मिलाउँदै । महिला लुगाफाटा पट्याउँदै । बालबालिका मादल एवं सानो ड्रम बजाउँदै । पञ्चमीमा बिहीबार बिहान मोरङको कटहरी गाउँपालिका–५, भौडाहा टोलको झाँगड (उराँव) जातिको बस्तीमा पुग्दा देखिएको दृश्य हो यो ।
खोलानालामा पानीको स्तर बढ्ने गरी सोमबार राति मुसलधारे वर्षा भयो । विराटनगर सीमासँग जोडिएको थारु बहुल मोरङको कटहरी गाउँपालिका–१, जमटोकीका स्थानीयले मंगलबार झिसमिसेदेखि घर अगाडिको फराकिलो नाला र खाल्डोमा जमेको पानीमा माछा मार्न थाले । जालीमा माछा फसाउनेसँगै हेर्नेको पनि घुइँचो लाग्यो । कसैले एक बाल्टिन, कसैले आधी जम्मा पारे । तराई–मधेसको गाउँघरतिर वर्षायाममा यस्तो दृश्य देखिनु सामान्य हो । बाढी आएको बेला स्थानीय खोला, नहर र पोखरीको पानी खाल्डामा मिसिन्छ ।
थुप्रै चलचित्रमा गाडी एवं उपकरणसहित आएका आपराधिक समूहले घर, पसल वा बैंक फुटाएर चोरेको देखेका छौं । हाल महानगर विराटनगरमा यही शैलीमा शृङ्खलाबद्ध चोरी भयो तर सीसीटीभी फुटेजले अपराधीहरू पक्राउ परे र उनीहरूबाट जे खुलासा भयो, त्यो चलचित्र वा धारावाहिकको कथा भन्दा कम रहस्मयी थिएन ।
वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ ४६ वर्षीय डा. सर्वेशकुमार झाले चीनको जंगजोउ विश्वविद्यालयसँग आबद्ध अस्पतालमा विद्यावारिधि गरे । शोधका क्रममा जापान र कोरिया पुगे । दुई वर्षअघि नेपाल आए ।
तराईबासी महिलाले मनाउने जितिया पर्व यसपालि ४–५ असोजमा परेको छ । घटस्थापनाको साताअघि पर्ने यो पर्वलगतै तराई–मधेसमा दसैं तयारी सुरु हुन्छ । पहिले घरभित्रै तीन/चार दिनसम्म मनाइने यो पर्वको स्वरूप अचेल फेरिएको छ ।
कटहरी गाउँपालिका–१ जमटोकी टोलस्थित फलफूल तथा तरकारी थोक बजार अझै सञ्चालनमा आएको छैन । गत चैतमा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले थोक बजार प्रदेश १ सरकारलाई हस्तान्तरण गरेका थिए । कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयअन्तर्गतको तत्कालीन व्यावसायिक कृषि तथा व्यापार आयोजनाले जनप्रिय माध्यमिक विद्यालय कटहरीको ४ बिघा २ कट्ठा २ धुर र १८ कट्ठा ऐलानी जग्गालाई ५० वर्षका लागि भाडामा लिई करिब १६ करोड रुपैयाँमा बजार निर्माण गरेको हो ।
बजारमा नेपाली बोडी पाउको ३० रुपैयाँ, भारतबाट आयातितको १५ रुपैयाँ । विराटनगरकी गृहिणी ४३ वर्षीया सानु दुलालले आइतबार बिहान आधा किलो स्थानीय बोडी नै किनिन् । मूल्य बढी परे पनि स्थानीय खेतबारीकै हरिया तरकारी एवं सागपात किन्दै आएको उनले बताइन् ।
