दसैं मनाउन गाउँ जाने मानिसको केही दिनयता सहरमा लर्को छ । ट्राफिक प्रहरीका अनुसार दसैं लागेसँगै झन्डै ९ लाखभन्दा बढीले राजधानी छाडिसकेका छन् । फुटपाथका पसलदेखि न्युरोड, असन, इन्द्रचोक, लगनखेललगायत बजारमा मानिसको चहलपहल निकै बढेको छ । तर, त्यही सहरलाई सफा राख्ने सफाइका नाइके मदन पोडेलाई भने दसैंको रौनकले छुनै सकेको छैन ।
सम्पदा क्षेत्रमा निजी घर निर्माण गर्दा मौलिकता झल्काएमा घरधनीलाई काठमाडौं महानगरपालिकाले अनुदान दिने भनेको पनि चार वर्ष बितिसक्यो । तर, उक्त निर्णय हालसम्म कार्यान्वयनमा आउन भने सकेको छैन । त्यसो त अनुदानकै लागि भनेर महानगरले चार वर्षदेखि बजेट छुट्याउन थालेको हो ।
सहरलाई दसैंको रौनकले छोपिसक्यो । हातमा नयाँ झोला र अनुहारमा उत्साह बोकेर कुदिरहेका यात्रुको लर्को सडकमा तन्किँदै गइरहेको छ । कालिकास्थानस्थित वरको बोट छेवैको सडक पेटीमा मकै पोलेर बेच्ने अम्बिकादेवी नेपालीलाई भने दसैंको यो रौनकले छोएको सम्म छैन ।
शंखमूलकी ज्योति श्रेष्ठले १२ वर्षदेखि भूमिगत पानी प्रयोग गरिरहेकी छन् । उनको घर परिसरको भूमिगत पानीको स्रोत बहालमा बस्ने थप चार परिवारले पनि चलाउँछन् । धारामा पानी आउने/नआउने भर हुन्न । त्यसैले पाँच परिवारले भूमिगत स्रोतबाट दैनिक कति पानी तानेर चलाउँछन् भन्ने हिसाब कसैले राखेको छैन ।
नयाँ लुगामा चिटिक्क सजिएर मामाघर जान पाइने । टीका र दक्षिणा थाप्ने, मिठाई किनेर खाने, बेलुन उडाएर रमाइलो गर्न पाइने । बाल्यकालमा रामेछापकी निर्मलालाई दसै रौनक विशेष लाग्थ्यो । एक दिन हिँडेर पुगिने मामाघर जाने अवसर दसैमा मात्रै जुर्थ्यो । मावली हजुरआमा र मामा–माइजूले खुबै माया गर्थे । उनलाई पनि मामाघर प्यारो लाग्थ्यो । घर फर्कन मन हुँदैनथ्यो । ‘त्यतिखेर ६/७ वर्षको थिएँ, त्यो बालमस्तिष्कमा टीका थाप्ने भन्दा नि दक्षिणा थाप्ने, मिठाई किनेर खाने, बेलुन किनेर उडाउने, मामाघरको मायाले हुरुक्कै हुन्थे, दिनदिनै दसैं आइरहोस् जस्तो लाग्थ्यो,’ उबेलाको दसै सम्झिइन् ।
प्रयागमार्ग पार्क, अमरावती पार्क, ज्येष्ठ नागरिक आश्रम तथा पार्क निर्माण योजनालाई काठमाडौं महानगरपालिकाले गत वर्षदेखि बहुवर्षे योजनामा राखेको छ । प्रयाग मार्ग पार्क निर्माण भइरहेको छ भने ज्येष्ठ नागरिक आश्रम तथा पार्क र अमरावती पार्कको कामै सुरु भएको छैन । काठमाडौं–३१ र ३२ का अनुसार जग्गा खरिद प्रक्रिया लम्बिँदा निर्माणमा ढिलाइ भएको हो ।
काठमाडौंको तीनकुनेस्थित वाग्मती किनारमा सञ्चालित खुला व्यायाम स्थलमा शनिबार बिहान कपिलवस्तुका ६१ वर्षे महेन्द्रमानसिंह शाक्य साइक्लिङ गर्न व्यस्त थिए । पहिले नियमित मर्निङवाक गर्ने शाक्य घुँडा दुख्ने समस्याका कारण विगत ३ वर्षअघिदेखि हिँड्न सक्दैनन् । आफ्नै वडामा खुला व्यायाम स्थल (आउटडोर जिम) निर्माण भएदेखि उनको दैनिकी त्यहीँबाट सुरु हुन्छ ।
काठमाडौं महानगरपालिकाले कमलपोखरी पुनर्निर्माण ९५ प्रतिशत सकिएको जनाएको छ । पुनर्निर्माणपछि पानी भरिएको कमलपोखरीको निरीक्षणमा गएका काठमाडौं महानगरपालिकाका मेयर विद्यासुन्दर शाक्यले पोखरीको पहिलो चरणको काम ९५ प्रतिशत काम सकिएको जनाए ।
२०७६ साउन १२ मा काठमाडौं महानगर प्रमुख विद्यासुन्दर शाक्य श्रीमतीसहित १० जनाको टोली लिएर भगिनी सम्बन्ध रहेको चीनस्थित ल्हासा सहर पुगे । टोलीले भ्रमणमा एक साता बितायो । शाक्यकै नेतृत्वमा उपप्रमुख हरिप्रभा खड्गीसहितको ३ सदस्यीय टोली ०७६ भदौ १६ मा वर्ल्ड टुरिज्म सिटिज फेडेरेसनको ‘फ्राग्रन्ट हिल्स टुरिज्म समिट २०१९’ मा सहभागी हुन फिनल्यान्ड पुग्यो ।
काठमाडौं महानगरपालिकाको आर्थिक अनुदानमा 'नागिचा प्याखँ' (नाच) पुन: सञ्चालन भएको छ । आर्थिक अभावका कारण २०७० सालपछि रोकिएको नाच यस वर्षदेखि सुरु भएको हो ।
