आइतबार बिहान ७ नबज्दै ९५ वर्षीय हिमालयशमशेर राणा संसारबाट बिदा भए । उमेरको उत्तरार्द्धमा पनि सक्रिय जीवन बिताएका हिमालय राणाकाल, २००७ को क्रान्तिपछि हुर्किँदै गरेको प्रजान्तन्त्रको संघर्षदेखि पञ्चायतको अँध्यारो र त्यसपछिका कैयन् महत्त्वपूर्ण राजनीतिक आरोह अवरोहको साक्षी थिए । पहिलो गर्भनरदेखि पहिलो अर्थसचिव भएका राणाले नेपाली अर्थतन्त्रको जग बसाल्न आर्थिक र नीतिगत कामको सुरूआत गरेर महत्त्वपूर्ण योगदान दिएका छन् ।
युर्निभर्सिटी अफ सिकागोबाट विद्यावारिधि गरेका मानवशास्त्री अर्जुन गुणरत्ने अमेरिकाको म्याकालेस्टर कलेजका प्राध्यापक हुन् । श्रीलंकामा जन्मेका गुणरत्ने एक समय नेपाल एन्ड हिमालयन स्टडिजले प्रकाशन गर्ने ‘हिमालय जर्नल’ का सम्पादक थिए ।
पहाडका बीचमा उत्तरतिर लमतन्न फराकिलो फाँट । काला ढुंगाका छानाहरू भएका परम्परागत शैलीका गुजुमुज्ज घर । ढुंगाका छपनीहरूको स–साना गोरेटो । अनि गुरुङ र घलेहरूको परम्परागत संस्कृतिको झल्को । गोरखाको बारपाक भन्नेबित्तिकै धेरैको सम्झनामा यस्तै चित्र आउँथ्यो । २०७२ वैशाख १२ को भूकम्पको इपिसेन्टर बारपाकको त्यस्तो चित्र अब सम्झनामा मात्रै छ ।
अमेरिकाको कोलोराडोमा हुर्केर स्ट्यान्डफोर्ड युनिभर्सिर्टीबाट ग्र्याजुयट गरेपछि ड्यान इडवार्डस २०२३ सालमा नेपाल उत्रेका थिए । पिसकोर भोलेन्टियर रूपमा पहिलो पटक काठमाडौं आइपुग्दा उनका निम्ति यो पूरै सहर अनौठो थियो ।
पाँच महिनाअघि गठन भएको राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी संसदीय राजनीतिमा नयाँ खेलाडीका रूपमा प्रकट भएको छ । आम निर्वाचनमा देखिएको विकेन्द्रित रुझानबीच परम्परागत दल वा गठबन्धनले सरकार बनाउन नसक्ने अवस्थामा नयाँ सहयोगीहरूको खोजी सुरु हुँदै छ । योबीचमा स्वतन्त्र पार्टी सरकारमा सहभागी हुन्छ या प्रतिपक्षमै बस्छ भन्ने चासो पनि बढेको छ ।
२०७८ असारको पहिलो साता अवैधरूपमा कोलम्बियाबाट ब्राजिल छिर्ने क्रममा भएको डुंगा दुर्घटनामा सात नेपालीको मृत्यु भएको घटना बिर्सिन नपाउँदै सोही क्षेत्रमा उस्तै प्रकृतिको घटना भएको छ ।
डिस्क्लेमर : यो कुनै कथा होइन । एउटा आम मान्छेको निदहराम गर्ने सपना र त्यसमा दोहोरिइरहने दृश्यहरूको उतार अर्थात् डिकोड हो । यहाँ प्रयुक्त पात्र तथा प्रवृत्ति काल्पनिक होइनन् । कुनै उम्दा कथाकारको अथक साधनापछि ती दृश्य जन्मेका होलान् भनेर पनि नसोच्नुहोला । उल्लिखित दृश्य कोही कसैको जीवनसँग मिल्न गएमा त्यो संयोग हुनेछैन ।
लक्ष्मी एन्जलले आफूलाई थाम्नै सकिरहेकी थिइनन् । आँखाका डिलभरि आँसु छचल्किरहेको थियो । तर, त्यो खुसीको आँसु थियो । धर्मसन्तान बनेर जर्मनी पुगेको २४ वर्षपछि आफ्नो परिवार खोज्न नेपाल आइपुगेकी उनका बारेमा कान्तिपुरले गत शुक्रबार ‘कहाँ होला लक्ष्मीको घर ?’ शीर्षकमा समाचार प्रकाशित गरेको थियो ।
गोरखाबाट तीनपटक चुनाव जितेका नेपाल समाजवादी पार्टीका अध्यक्ष बाबुराम भट्टराई अहिले उम्मेदवार छैनन् तर उनी गोरखा–२ का प्रतिनिधिसभा सदस्य उम्मेदवार माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल सँगसँगै चुनावी दौडधुपमा छन् । भट्टराईले मतदाता भेलामा आफूले सुरू गरेको विकास निर्माणको काम अब माओवादी अध्यक्ष दाहालले अगाडि बढाउने र आफू बिदा माग्न आएको बताउने गरेका छन् ।
भूकम्पले ढालेको काठमाडौंको धरहरा नयाँ उभिइसक्यो । तर सात वर्ष बित्दा पनि इपिसेन्टर बारपाकमा मंगलबहादुर विकको बिथोलिएको जिन्दगीको लय फर्किन सकेको छैन । भूकम्पले घर भत्काएपछि गैरीगाउँ र डाँडागाउँका मंगलबहादुरसहितका ३२ घरपरिवार अलि तल रहेको कृषि, जलाधार र पशु कार्यालयअन्तर्गतको सरकारी जग्गामा सरेर टहरो हालेर बसेका थिए ।
