सरकारले कोभिड–१९ को संक्रमण नियन्त्रण र संक्रमित नागरिकको जीवनरक्षालाई प्रमुख प्राथमिकता दिई आर्थिक वर्ष २०७७/७८ को बजेट ल्याएको छ । अर्थमन्त्री युवराज खतिवडाले संघीय संसद्को संयुक्त बैठकमा बजेटको उद्देश्य नै कोभिड–१९ संक्रमणको फैलावट नियन्त्रण र संक्रमितहरूको जीवनरक्षा हुने बताएका छन् ।
पछिल्लो समय विभिन्न अस्पतालको ओपीडी तथा इमर्जेन्सीमा विभिन्न अन्य समस्याका कारण उपचारका लागि पुग्ने बिरामीबाटै चिकित्सक तथा स्वास्थ्यकर्मी जोखिममा पर्न थालेका छन् । ओपीडी र इमर्जेन्सीमा पुगेका बिरामीमा कोरोना संक्रमण देखिन थालेपछि यो अवस्था सिर्जना भएको हो ।
सरकारले समयमा निर्णय गर्न नसक्दा चिकित्साशास्त्रमा स्नातकोत्तर(एमडी) अध्ययन सकेका रेजिडेन्ट डाक्टरहरु कामविहीन भई अस्पतालमा जनशक्तिको पनि अभाव हुने जोखिम बढेको छ ।
नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्का सदस्य सचिव रहिसकेका डा. शरद वन्तले सरुवा रोग (विशेषगरी एचआईभी एड्स) बारे लामो समय अनुसन्धान गरेका छन् । उनले त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा पनि प्राध्यापन गरेका थिए ।
कोभिड–१९ बाट मुलुकमा ४५० जनाभन्दा बढी संक्रमित भएका छन् भने तीन जनाको मृत्युसमेत भइसकेको छ । अग्रमोर्चामा खटिने स्वास्थ्यकर्मीहरू नै संक्रमणको उच्च जोखिममा परिरहेका छन् । संक्रमण रोकथाम, स्वास्थ्य परीक्षण, उपचार र स्वास्थ्य सामग्री व्यवस्थापनका सम्बन्धमा भइरहेका पछिल्ला कामबारे स्वास्थ्य तथा जनसंख्यामन्त्री भानुभक्त ढकालसँग कान्तिपुरका स्वरूप आचार्य र बिनु सुवेदीले गरेको कुराकानी :
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले गत शुक्रबार निजी तथा सामुदायिक अस्पतालले पनि र्यापिड डायग्नोस्टिक टेस्ट (आरडीटी) किटबाट कोभिड–१९ संक्रमण भए/नभएको परीक्षण गर्न पाउने व्यवस्था गर्यो । अनुमति लिएर सरकारले तोकेको किटबाट परीक्षण गर्दा ती स्वास्थ्य निकायले खरिद मूल्यको २० प्रतिशतसम्म थपेर शुल्क लिन पाउने भए ।
सरकारको रबैयाका कारण हालसम्म र्यापिड डायग्नोस्टिक किट (आरडीटी) बाट भएका हजारौं परीक्षणको विश्वसनीयतामाथि प्रश्न उठेको छ । विवादास्पद कम्पनी ओम्नीले भित्र्याएको ‘वन्डफो’ ब्रान्डको आरडीटी किटलाई सरकारले नै मान्यता नदिएपछि हालसम्म भएका परीक्षण किन र केका लागि भन्ने प्रश्न उठेको हो ।
इपिडिमियोलोजी तथा सरुवा रोग महाशाखाबाट कपिलवस्तु तथा रुपन्देहीमा स्वाब संकलन तथा कन्ट्याक्ट ट्रेसिङका लागि गएर फर्किएका एकजना चिकित्सकमा कोरोना भाइरस पोजिटिभ देखिएको छ ।
सरकारले कोरोना महामारीको उपचारकै लागि ‘लेभल–३’ अस्पताल भनेर महाराजगन्जस्थित त्रिवि शिक्षण अस्पताललाई तोके पनि दुई जना संक्रमित भेटिएसँगै त्यहाँभित्र विभिन्न विभागबीच समन्वय अभाव रहेको पाइएको छ । एक सात वर्षीया बालिका तथा अर्का एक बिरामी कुरुवामा कोरोना संक्रमण देखिएसँगै अस्पतालभित्रका असमञ्जस्यहरू बाहिर देखिएका हुन् ।
कोरोनाका कारण मुलुकमा पहिलोपटक एक सुत्केरीको मृत्यु भएको छ । सिन्धुपाल्चोक बाह्रबिसे–९ की २९ वर्षीया महिलाको बिहीबार धुलिखेल अस्पतालमा मृत्यु भएको हो । सास फेर्न गाह्रो भएपछि उनलाई बाह्रबिसेको प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रमा लगिएकोमा चिकित्सकले धुलिखेल रिफर गरेका थिए ।
