नेपालगन्जका नन्कुन्नी धोबी एवं निर्मला कुर्मीको शंकास्पद मृत्युकालागि जिम्मेवार व्यक्तिहरूलाई न्यायिक दायरामा ल्याएर निष्पक्ष छानबिन एवं उपयुक्त कारबाही हुनुपर्ने ‘माग’ आन्दोलन गरिराख्नुपर्ने विषय होइन । नेपालको राज्य व्यवस्था सामान्य अवस्थामा हुँदो हो त छानबिनकालागि सार्वजनिक आवाज उठ्नासाथ कार्यपालिकाका निर्दिष्ट निकायहरू आफसे आफ क्रियाशील हुन पुग्थे होलान् ।
आजभोलि ठूला व्यापारीहरूमा होटल खोल्ने होड चलेको छ । चामल, फलामे डन्डी, सिमेन्ट र सुनचाँदी व्यापारीले होटल व्यवसायमा लगानी गर्नुको मुख्य कारण त बढ्दो बजार नै होला । पश्चिमा पर्यटकहरूको संख्या केही कम हुँदै गएको भए पनि चिनियाँ र भारतीय आगन्तुकहरूका लागि नेपाल अझै पनि सहज, सस्तो एवं आकर्षक गन्तव्य हो ।
सरकार गठन भएको दुई महिना नाघिसक्दा पनि देउवा मन्त्रिमण्डलले पूर्णता पाएको छैन । देश भने स्वचालित संयन्त्रका भरमा चलेकै छ । प्रतिनिधिसभाले अत्यावश्यक अध्यादेशहरूमा छलफलसम्म सुरु गर्न सकेको छैन, तर बजेट पारित भएकाले दसैंको मुखमा सांसदहरूको तलब–भत्ता भुक्तानीमा बाधा–अवरोध हुने छैन ।
अजब देशको गजब बान्कीले रुनु न हाँस्नु बनाउने रहेछ । महाकाली नदीमा जयसिंह धामी बेपत्ता हुनुपर्ने अवस्था राष्ट्रिय लज्जाको विषय हुनुपर्ने हो । अन्तर्राष्ट्रिय सीमा कायम रहेको नदीमा पुल हाल्न नसकेर सामान्यजनलाई तुइन तरेर रोजगार, किनमेल वा सामाजिक कार्यकालागि अर्को देश पुग्नुपर्ने बाध्यताले आधुनिक नेपाल राज्य गठन भएदेखिका सबै सरकारको नालायकीलाई एकसाथ उजागर गरेको छ ।
नाम : कबीर । अरबी भाषाको शब्द, अर्थ हुन्छ ‘महान्’ । जन्म : ठोकुवा तिथिमिति अनिश्चित, तर परिस्थितिजन्य प्रमाणका आधारमा सन् १४४० । जन्मस्थान : लहतारा ताल, काशी । कर्म : कपडा बुन्ने जोलाहा । शिक्षा : निरक्षर, तर अनवरत आत्म–अवलोकन । दीक्षा : ‘भाव गुरू’ स्वामी रामानन्द । धर्म : निर्गुन एकेश्वरवाद । परिवार : जनश्रुतिअनुसार जन्म दिने आमा–बुवाद्वारा परित्यक्त, पोखरीछेउ भेट्टिएको नवजात ‘नीरू–नीमा’ दम्पतीद्वारा हुर्काइएका, पत्नी ‘लोई’ बाट पुत्र ‘कमल’ तथा पुत्री ‘कमाली’ । सृष्टि : मौखिक परम्पराका ५००० भन्दा बढी पद एवं दोहा । दृष्टि : मानवतावाद, ‘जात पात माने नहीं कोई, हरी के भजे से हरी के होई’ । मृत्यु : मगहर, सन् १५१८ ।
कमजोर देशहरूलाई आफ्नो चिन्ता सबभन्दा ठूलो लाग्ने रहेछ । भारतीय जनता पार्टीका विदेश विभाग प्रमुख विजय चौथाइवाले चारदिने अनौपचारिक भ्रमणका लागि नेपालमा छन् । उनी किन आए, क–कसलाई भेटे एवं उनले हिन्दु राष्ट्रको कार्यसूचीलाई कता पुर्याउलान् भन्ने कुराले नेपालको विद्वत्–विमर्शलाई केही दिनसम्म तताउनेछ । विभाजनोन्मुख एमालेको एकता प्रयाससम्बन्धी विस्तृत विवरणले छापाहरूमा निरन्तरता पाइरहनेछ ।
चर्चित चिकित्सक गोविन्द केसी महत्त्वपूर्ण शैक्षिक, सामाजिक एवं प्रशासनिक मुद्दाहरूसँग जोडिन रुचाउँछन् । कठिनाइमा रहेका देश र विदेशका सामान्य जनलाई उनले पुर्याउने गरेको निःस्वार्थ सेवाको जति प्रशंसा गरे पनि पुग्दैन । सहज व्यक्ति भेट्टाउन कठिन हुँदै गइरहेको समाजमा उनी असाधारण तवरले साधारण लाग्छन् ।
जनता समाजवादी पार्टीको आधिकारिकता विवादमा सबभन्दा आदरात्मक तर रहस्यमय टिप्पणी राष्ट्रिय जनता पार्टीबाट प्रचण्ड बहुमतका साथ प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित तर अहिले टीकापुर काण्डमा मुछिएकाले गर्दा कारागार सजाय भोगिरहेका निलम्बित सांसद रेशम चौधरीले गरेका छन् ।
औपचारिक शिक्षा अपेक्षाकृत सीमित भए पनि जीवनमा अनेकौं ठक्कर खाएर सिकेका पाठहरूले गर्दा निवर्तमान प्रधानमन्त्री खड्गप्रसाद शर्मा ओली आफ्ना सबै समकक्षी राजनीतिकर्मीहरूभन्दा बढी व्यावहारिक छन् । लोकजीवनमा प्रचलित कथा–कुथुंग्री एवं उखान–टुक्का सम्झिने र सुनाउने मामिलामा त उनी उस्ताद नै छन् ।
सन् २०२० को सुरुदेखि नै अन्य कतिपय सामाजिक अभ्यासहरूजस्तै चियापसलमा बसेर गफ चुट्ने चलन कोभिड–१९ द्वारा सृजित असहज अवस्थाको सिकार बन्न पुगेको थियो । बन्दाबन्दीले गर्दा लामो कालसम्म अत्यावश्यकबाहेकका सबै कार्यस्थल बन्द थिए । घरबन्दीमा बस्दा मनमा थरीथरीका कुरा खेले पनि फोनमा साथीभाइसँग सबै मुद्दामा जोसिलो बहस गर्न सकिँदैन ।
