आजभोलि जनकपुरको रूप फेरिएको छ । मूल सडकहरू चौडा गरिएका छन् । ढलको भूतल व्यवस्थापनले गर्दा सडकमा लेदो बगेको देखिँदैन । सडक छेउछाउका निजी घर एवं पर्खालमा समेत केसर रंग पोतिएकाले मानव निर्मित संरचनाहरूमा वास्तुशिल्पीय सामञ्जस्यको भ्रम उत्पन्न हुन्छ । सूर्यदेवको प्रचण्डताका बावजुद हावामा शरद ऋतुको मृदुलता सुरु भइसकेको छ ।
गएको साता अन्तर्जालमा एउटा विचारप्रधान पोर्टलले प्रस्तुत गरेको महत्त्वहीनजस्तो लाग्ने समाचारले गर्दा कतिपय अतिशय संवेदनशील राष्ट्रवादीको रक्सीको गिलासमा सानोतिनो आँधीतुफान नै सिर्जित भयो । नहोओस् पनि किन ! समाचारको शीर्षक नै त्यस्तै थियो, “एक पूर्व भारतीय जासुसको खुलासा, ‘रअले फ्याँकेको हो– नेपालमा राजतन्त्र’ ।”
अहिले सत्ताधारी नेकपाका अध्यक्ष एवं सङ्गीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालका बहालवाला प्रधानमन्त्री खड्गप्रसाद शर्मा ओली स्वास्थ्योपचारका लागि सिंगापुरमा छन् । उनलाई शीघ्र स्वास्थ्यलाभको कामना गर्नु सबै शुभेच्छुको कर्तव्य हुन आउँछ । सुनिए अनुसार, प्रधानमन्त्री शर्मा ओली सबैको शुभकामना स्वीकार गर्दैनन् ।
कुनै बेला ‘अजब नेपाल गजब कश्मीर !’ उखान अर्थपूर्ण लाग्ने गर्थ्यो । दिशाविहीन राज्यव्यवस्था, मुद्दाविहीन राजनीति, गतिहीन अर्थतन्त्र एवं संवेदनहीन समाज भोग्न अभिशप्त भए पनि आफ्नो दुर्गतिमा समेत रमाउने संस्कृति अँगालेको नेपाल अहिले पनि दुनियाँमै अजबको ठाउँ हो ।
छापा मिडियाको बोलवाला रहेका बेला बेलायत लगायत कतिपय पश्चिमा मुलुकमा गर्मीका केही महिनालाई मूढ मौसम (सिल्ली सिजन) भन्ने गरिन्थ्यो । प्रभावशालीहरू वार्षिक बिदामा गएका हुन्थे । राजनीतिक समाचार खासै हुँदैनथ्यो । अनि अखबारहरू कुकुर र बिरालोको कथा हालेर पाना भर्ने गर्थे ।
सामान्यतया उत्ताउलोपना पानीको नैसर्गिक चरित्र होइन । छहराहरू पहराबाट झर्छन् र आफ्नो बाटो खोज्छन् । खोलानाला कलकल गर्दै, ढुंगा पन्छाउँदै एवं माटो बगाउँदै आफ्नै सुरतालमा बग्छ । मैदानी माटोलाई काट्दै समथरका नदीहरूले नागबेली धार समात्छन् ।
जनकपुर । प्रस्थान स्थल नफर्किनेगरी गरिएको यात्रा विस्थापन हुनसक्छ । पलायन कहलिन सक्छ । त्यो दुइटै नभए स्वनिर्वासनको लक्ष्य पनि फर्किनु नै रहेको हुन्छ । सायद त्यसैले दार्शनिकहरूले फर्किनुलाई यात्राको मूल उद्देश्य ठहर्याएका छन् ।
सार्वजनिक खपतका लागि नेपाली कांग्रेसका समर्थकहरूले सर्वेसर्वा खड्गप्रसाद शर्मा ओलीको जतिसुकै आलोचना गरे पनि बन्द कोठाभित्र उनका प्रशंसकहरूको जमात प्रमुख प्रतिपक्षी दलभित्र यथावत छ । नहोस् पनि किन ? मुलुकमा अमनचैन छ । भारततर्फका सबै नाका खुला छन् ।
धर्मावलम्बी मुसलमानहरू रमजानको पवित्र महिनाभरि बिहानको ‘सहरी’ आहार एवं बेलुकाको ‘इफ्तार’ भोजनसँगै निर्जल उपवास बस्ने गर्छन् । उपवासको ३० दिने अवधि सकिएपछि चन्द्रमाको स्थितिका आधारमा ‘इद-उल-फितर’ उत्सवको तिथि निर्धारण गरिन्छ । दैनिक ‘नमाज’ घर वा कार्यस्थलमै गर्न सकिए पनि इदको नमाजका लागि भने मस्जिदमै पुग्नुपर्ने मान्यता छ ।
अक्षरलाई अनन्त, अनादि एवं अपरिमित सामथ्र्यको स्रोत भनिएको छ । शब्दलाई ब्रह्म एवं मानवीय स्मृति, कल्पना र चिन्तन प्रक्रियाको ऊर्जा तथा नादलाई यन्त्र मानिएको छ । त्यस्ता सबै मान्यताले भने शब्दको सम्प्रभुतालाई सर्वोपरी ठहर्याएका छन् । समस्या त्यसबेला सुुरु हुन्छ, जब शब्द आफैमा सार्वभौम शक्ति नभएर त्यसलाई अथ्र्याउने तागत एवं हिम्मत भएकाहरूको औजार बन्न पुग्छ ।
