सन् २००७ को कुरा हो । उनी लाइब्रेरीमा किताब पढ्न ध्यान मग्न थिए । त्यतिबेला उनका काकाको छोराले फोन गरे- ‘दाइ आत्तिनुपर्दैन है ।’ कुराकानीको सुरुवातमा नै यसरी भन्दा उनको मनमा चिसो पस्यो । उनी के भयो भनेर अड्कल लाउँदै मात्र थिए, भाइले आमालाई स्तन क्यान्सर भएको सुनाए ।
जंगबहादुर राणाले अंग्रेज शासकलाई भारतमा विद्रोह दबाउन सैन्य सहयोग गरेबापत बाँके, बर्दिया, कैलाली र कञ्चनपुर जिल्ला फिर्ता ल्याए । बर्दिया नेपालमा गाभिएपछि थारूहरूले जंगल फँडानी गरे । खेती लगाउन र बस्ती बसाउन योग्य बनाए । तर जमिन उनीहरूको नाममा भएन ।
चीनको हुबेइ प्रान्तबाट उद्धार गरी आइतबार बिहान नेपाल ल्याइएका १७५ जनामै कोरोना भाइरस (कोभिड-१९)को संक्रमण नेगेटिभ रहेको पाइएको छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा मन्त्रालयका प्रवक्ता महेन्द्र श्रेष्ठले सो जानकारी दिएका हुन् ।
२०७३ साउन १५ गतेको त्यो दिन नआएको भए राजेन्द्रमान श्रेष्ठ र आराधना राणा सायद आज प्रेम दिवस धुमधामसँगै मनाइरहेका हुन्थे । धुमधाम यस अर्थमा कि यही बुधबारमात्रै ३० वर्षे प्रहरी सेवाबाट राजेन्द्रमानले अवकाश पाएका थिए । त्यसैले सायद आज फुर्सदको दिनलाई उनले थप रोमाञ्चक बनाउँथे होलान् ।तर, उनी कोमामा छन् । न बोल्न सक्छन् र न त कुनै प्रतिक्रिया व्यक्त गर्न नै ।
पाटन, मंगलबजारका ताम्राकार दम्पत्ती हिजोआज उदास छन् । हसाना र नेमकृष्ण ताम्राकार कहिले आफ्नो छोरीलाई नजिकबाट हेर्न पाउँला भन्ने आशमा बाटो कुरेर बसिरहेका छन् । चीनमा पीजी अध्ययनरत २९ वर्षीया छोरी सहाना २ हप्तादेखि कोठामा थुनिएर बसेको छ भन्ने थाहा पाएपछि हसाना रातभर निदाउन सक्दिनन् ।
चीनको हुबेइ प्रान्तमा अध्ययनरत विद्यार्थीका अभिभावकले आफ्ना सन्तानलाई सरकारले मरेपछि मात्रै उद्धार गर्न खोजेको आरोप लगाउँदै नभए यथासक्य चाँडो उद्धार गर्नका लागि आग्रह गरेका छन् ।
चीनबाट फर्किने नेपालीहरुलाई भक्तपुरको खरिपाटीस्थित नेपाल विद्युत प्राधिकरणको तालिम केन्द्रमा राख्ने तयारी सरकारले गरेको छ । बैठकले तालिम केन्द्रको पूर्वाधार र अन्य वस्तुस्थितिबारे निरीक्षण गरेर अन्तिम टुंगो लगाउने पनि निर्णय गरेको छ ।स्वास्थ्य र भौतिक पूर्वाधार मन्त्रालयका अधिकारीले निरीक्षण गरेपछि यसको अन्तिम निर्णय गरिनेछ ।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले भोलि मंगलबारसम्ममा चीनबाट ल्याइने नेपालीलाई राख्ने स्थान (क्वारेइन्टाइन) तोकिने जानकारी दिएको छ । सोमबार मन्त्रालयमा आयोजित पत्रकार सम्मलेनमा बोल्दै प्रवक्ता महेन्द्र श्रेष्ठले भने, ‘सुरुमा क्वारेइन्टाइनमा राख्ने हो, परीक्षण नियमित हुनेछ, केही आशंका लागेमा बिरामीलाई आइसोलेसनमा राखिने छ ।'
‘सोझो’ जातिको ट्याग भिराइएको छ, देशको चौथो ठूलो जनसंख्या रहेको थारु जातिलाई । राजनीतिज्ञ तथा अध्येता आहुति भन्छन्, ‘कुनै जातिलाई सोझा भन्नु पनि खतरनाक कुरा हो । सोझा भनिदिने अनि उनीहरु केही चाहदैनन् भनेर सत्ता र शक्तिबाट विमुख बनाइराख्ने एउटा चाल हो ।’
