१८.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: २०

राजाराम गौतम

राजाराम गौतमका लेखहरु :

शेखरको मिसन ‘८२’

नेपाली कांग्रेसका नेता शेखर कोइराला अचेल सार्वजनिक अभिव्यक्ति र अन्तर्वार्ताहरूमा ‘२०८२ मंसिरभित्र पन्ध्रौं महाधिवेशन हुनुपर्छ’ भन्न हम्मेसी छुटाउँदैनन् । चौधौं महाधिवेशन पटक–पटक सरेपछि मात्रै भएको नजिरबाट सायद झस्केर होला, उनी भन्ने गर्छन्, ‘मैले त पन्ध्रौं महाधिवेशन समयमै हुनुपर्छ भनिरहेको छु । पदाधिकारी लगायतका साथीहरूले पनि दबाब बढाउनुपर्छ ।’ 

उत्तर कोरिया बहिर्गमनको अर्थ

नेपालसँग मैत्रीपूर्ण कूटनीतिक सम्बन्ध जोडेको र आवासीय दूतावास खोलेको झन्डै पाँच दशकपछि उत्तर कोरियाले ‘आर्थिक संकट’ भन्दै काठमाडौंस्थित दूतावास बन्द गर्ने भएको छ । दुई साताअघि उत्तर कोरियाका राजदूत जो योङ मानले प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ लाई उक्त जानकारी गराएपछि उनीसहित दूतावासका केही कर्मचारी प्योङयाङ फर्किएका छन् र बाँकी फर्कने क्रममा छन् । अबउप्रान्त उत्तर कोरियाले नेपाल मामिला दिल्लीस्थित दूतावासमार्फत हेर्ने बताइएको छ । 

पूर्वतयारी र पुनर्निर्माणको अर्को पाठ

पहाडमा जाडो बढे तराईले सेक्नुपर्छआँधी आए तराईमा पहाडले छेक्नुपर्छहैन भने देशभक्ति छैन हाम्रो छातीभित्रमाटोलाई चोट लाग्दा मुटुहरू रुनुपर्छ...

प्रचण्ड–देउवा जोड्ने रसायन

२०८० सालको दसैं सकिएको छ । फर्केर हेर्दा, यो दसैंका मुख्यतः चार पक्ष उल्लेखनीय छन् । पहिलो, आर्थिक पाटो । प्रचलित नेपाली उखान ‘आयो दसैं ढोल बजाई, गयो दसैं ऋण बोकाइ’ को सान्दर्भिकता अझै बाँकी रहेको अनुभूति फेरि एक चोटि भएको छ ।

सार्वभौम जनता : मालिक कि भीड ?

आखिर जे डर थियो, जानी–नजानी मुलुक त्यही बाटोतिर अग्रसर छ । राजनीतिक अस्थिरता र संक्रमणबाट पटक–पटक गुज्रँदै आएको देश फेरि त्यस्तै अर्को महासंकटको डिलमा उभिएको छ । एकातर्फ, साम्प्रदायिक र धार्मिक हिंसा भड्काएर अराजकताको आगोमा राजनीतिको रोटी सेक्ने प्रपञ्च गरिराखेको स्वार्थ समूह हाबी हुन खोज्दै छ भने अर्कातर्फ लोकतन्त्रका आवरणमा ‘दलालतन्त्र’ को बोलवाला बढिरहेको छ ।

विचारभन्दा माथि ‘देश कि नरेश ?’

एक समयका चर्चित र सफल मानिएका पत्रकार रवीन्द्र मिश्र हाल ‘राजावादी नेता’ का रूपमा चिनिन्छन् । वैकल्पिक राजनीतिको नारा अघि सारेर राजनीतिक मैदानमा ओर्लिएका मिश्र अनेक विवाद अनि आरोह–अवरोहपछि ‘राजसंस्थाको प्रवक्ता’ जस्ता बनेका छन् ।

क्रिकेट कूटनीतिको खाली मैदान

एसिया कप क्रिकेट प्रतियोगिताबाट नेपाल बाहिरिए पनि नेपाली वृत्तमा क्रिकेटको ज्वरो ओर्लिएको छैन । सम्भवतः पहिलो पटक यस्तो भएको छ, हार्दा पनि नेपाली टिम र दर्शक निराश छैनन् । नयाँ उत्साह र आत्मविश्वास बढेको अनुभूति गरिरहेका छन् । एकदिवसीय क्रिकेटको सबैभन्दा अब्बल टिम पाकिस्तान र विश्वविजेता बनिसकेको क्रिकेटको अर्को महाशक्ति भारतसँगको खेलमा नेपाली खेलाडीले सम्मानजनक प्रतिस्पर्धा गरेपछि यो माहोल बनेको हो ।

सत्ता सौदाबाजीसामु निरीह गृहमन्त्री

ठबन्धन सरकारका उपप्रधान तथा गृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठ भ्रष्टाचारविरुद्ध निर्मम देखिन थालेपछि अधिकारकर्मी नागरिक अगुवा कृष्ण पहाडीलाई ‘अब केही हुन्छ कि’ भन्ने आस जागेको थियो । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका अभियुक्त पूर्वगृहमन्त्री बालकृष्ण खाण, पूर्वमन्त्री टोपबहादुर रायमाझीसहित उच्चपदस्थ कर्मचारीहरू पक्राउ परेपछि अर्का नागरिक अगुवा देवेन्द्रराज पाण्डेसँगै मन्त्रालयमै पुगेर उनले श्रेष्ठलाई बधाई दिए ।

विघटन र अवरोधको ओली ‘डक्ट्रिन’

सम्भवतः यति बेला नेकपा एमालेका अध्यक्ष एवं संसदीय दलका नेता केपी शर्मा ओली आफ्ना सांसदहरूको भूमिकालाई लिएर प्रसन्न होलान् । दुई महिनाअघि उनी तिनको भूमिकालाई लिएर ‘नाखुस’ थिए । उनले भनेथे, ‘संसद्मा हाम्रो उपस्थिति लुलो–लुलो भयो । एमाले किन ओइलाए–ओइलाए जस्तो, नुन खाएको कुखुरा जस्तो, अलि तेजतर्रार नभएको जस्तो ?’

दंग देउवा, दबाबमा गगन

नेपाली कांग्रेसको हालै सम्पन्न केन्द्रीय समिति बैठकलाई ‘भारदारी सभा’ को संज्ञा दिँदा एक थरीले मानमर्दन गरिएको भनेर आलोचना पनि गर्लान् । यद्यपि तीतो सत्य यही हो, आठ दिन चलेर साउन १० गते सकिएको कांग्रेस केन्द्रीय समिति बैठकले ‘भारदारी सभा’ कै झल्को दियो ।