पछिल्ला केही महिना सत्ताधारी नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) को एउटा कित्ता प्रधानमन्त्री तथा अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसँग ‘कि त प्रधानमन्त्री छोड, नभए अध्यक्ष छोड’ भनेर निरन्तर कचकच गरिरहेको छ । कहिलेकाहीँ भने उनले दुवै पद छोड्नुपर्ने जिकिर पनि गरिरहेको छ ।
यस्तो प्रतीत हुन्छ, काठमाडौंको बालुवाटारमा अवस्थित प्रधानमन्त्री निवास व्यवहारतः नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) को केन्द्रीय कार्यालयमा परिणत भएको छ, बिनाकुनै घोषणा । फेरि भन्दै छु, व्यवहारतः । पार्टीका तारन्तार बैठक त्यहीँ बस्छन् र त्यहीँ केपी शर्मा ओलीसँग प्रधानमन्त्री र पार्टी अध्यक्ष पदबाट राजीनामा पनि मागिन्छ ।
अन्तर–बाह्य दुवैतर्फ बदलावको क्रम एकदमै तीव्र छ । मान्नुस्–नमान्नुस्, नेपाली राजनीति र नेपालका छिमेकहरूसँगको पारस्परिक सम्बन्धको टेक्टोनिक प्लेटमा अभूतपूर्व हलचल भइरहेको छ ।
पछिल्ला घटनाहरूतर्फ सूक्ष्म ढंगले हेर्ने हो भने, नेपाल र भारतबीच राजनीतिक सम्बन्ध पुनर्पर्रिभाषित गर्नैपर्ने चरणमा पुगेको मज्जाले आभास हुन्छ । दुई देशका सम्बन्धमा बयान गरिने परम्परागत धारणाहरू विस्थापित हुँदै छन् र त्यहाँ नयाँ धारणाहरूको स्थापना भइरहेको छ ।
सरकारले नेपालको संशोधित नक्सा जारी गर्यो, कालापानी, लिपुलेक र लिम्पियाधुरासम्मको भूभाग समावेश गरेर । संशोधित किनभने नक्सालाई नयाँ भन्न मिल्दैन । मिल्दैन किनभने त्यो भूभाग नक्सामा राख्न छुटेकाले सच्याइएको हो । सच्याइएकोलाई नयाँ भन्न मिलेन । नक्सामा समावेश भूभाग नेपालकै हो भन्ने प्रमाण सुगौली सन्धिको धारा ५ हो ।
भारतसित फेरि कटुतापूर्ण विवादको पुनरुदय भएको छ, त्यो पनि बडो अनपेक्षित समयमा । भारतले नेपाली भूभाग हुँदै तिब्बतस्थित कैलाश मानसरोवर जाने सडक निर्माण गरेर हालै उद्घाटनसमेत गरेको छ । हुन त उसले आफैंसमेत त्यो भूभागलाई विवादित मानेको छ ।
आज देशमा देखा परिरहेको राजनीतिक परिदृश्यलाई के भन्ने, कसो भन्ने; यो आफैंमा एउटा ठूलो सवालका रूपमा उपस्थित छ । बलियो भनिएको सरकार कुनै बाहिरी कारणले नभएर आफैंभित्र विग्रहका कारण जगदेखि नै चर्मराएको छ । कोरोना महाव्याधिका कारण विश्वभर संकट छ ।
अलि विलम्बले नै सही, सरकारले कोरोना प्रकोपविरुद्ध सही कदम चालेको छ । मुलुकलाई बाह्य सम्पर्कबाट विच्छेद गरेर महामारीको प्रभावबाट बचाउन लिइएको पछिल्लो निर्णय निश्चय नै सराहनीय छ । साथै बचावका स्वास्थ्यसम्बन्धी उपायहरू अवलम्बन गर्ने विषयमा जारी निर्देश नागरिक स्तरबाट पनि पालना भएमा निश्चय नै जोखिम धेरै कम हुनेछ ।
सौरमण्डलको यो नीलो ग्रह आज कोरोना नामक नयाँ महामारीको चपेटामा परेको छ । पृथ्वीभर मानव समुदायमा सर्वत्र सन्त्रास बढ्दो छ । पहिलो त अहिले मानवजीवनकै सुरक्षाको प्रश्न छ । यसपछि आगामी समयमा यसको असर विश्व अर्थतन्त्रमा के पर्छ भन्ने रहेको छ । किनभने विश्वको दोस्रो ठूलो अर्थतन्त्रको प्रमुख स्तम्भका रूपमा उभिएको चीन नै यसको केन्द्रविन्दु भएका कारण उसलाई स्वस्थ हुन समय लाग्छ नै ।
