राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालयले दोस्रो चरणमा सार्वजनिक गरेको राष्ट्रिय जनगणना २०७८ को नतिजामा मुलुकभित्र १४२ जातजाति, १२४ भाषा र १० धर्म मान्ने समुदाय रहेको उल्लेख छ । अघिल्लो जनगणनाको तुलनामा १७ जातजाति बढेको छ भने एउटा भाषा थपिएको छ ।
वाम्बुले मातृभाषाका कवि कबिन वाम्बुले राईलाई २०७९ सालको ‘लिब्जु–भुम्जु पुरस्कार’ प्रदान गर्ने निर्णय भएको छ । वाम्बुले राई भाषाको ‘इक लिब्जु–भुम्जु’ त्रैमासिक पत्रिका वर्ष ९ अंक ३, पूर्णाङ्क १८ (लिब्जुभुम्जुको ९१औं शृंखला), २०७९ कात्तिक–पुस (किरात येले संवत् ३८०१) मा प्रकाशित ‘आ मामा’ (मेरी आमा) शीर्षक कविता छनोटमा परेको छ ।
साहित्यकार टंक वनेमको ‘सुदूर विस्मृतिका बिम्बहरू’ कृति सार्वजनिक भएको छ । नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानका पूर्वकुलपति बैरागी काइँला, पूर्वसदस्यसचिव जगतप्रसाद उपाध्याय, लेखक अर्जुनबाबु माबुहाङलगायतले बिहीबार काठमाडौंमा सार्वजनिक गरेका हुन् ।
गोर्खा सेमेन्ट्रिज ट्रस्टको आयोजनामा सन् २००४ देखि हङकङमा अप्रिल ५ तारिखका दिन ‘पुर्खा दिवस’ मनाउन थालिएको छ । गोरखा सेमेट्रिज ट्रस्ट नेपालले यसको अगुवाईमा नेपालमा सन् २०१८ देखि मनाउन सुरु भएको छ ।
‘हङकङमा सामूहिक चुलाघरको स्थापनाका लागि नेपालको किरातेश्वर बुढानीलकण्ठमा चढाएको फूलपाती र किरातहरूको धार्मिकस्थल हात्तीवनको माटो ल्याइएको थियो । हामी किरात राईहरू विश्वको जुनसुकै कुनामा बसे पनि हाम्रो माटो एउटै हो । हामीहरू एउटै चुलाका हौं । एउटै चुलामा रहौं ।’
आर्थिकोपार्जनका लागि कुनै पनि काम नगरी र काम नखोजी बस्ने नेपालीको संख्या ८२ लाख ११ हजार १२ पुगेको छ । आर्थिक रूपमा सक्रिय २ करोड ३९ लाख ५८ हजार ८ सय ६८ व्यक्तिमध्ये यो ३४.३ प्रतिशत हो । राष्ट्रिय जनगणना ०७८ को शुक्रबार सार्वजनिक नतिजाअनुसार नेपालमा बसोबास गर्ने १० वर्ष वा त्यसभन्दा माथिका (आर्थिक रूपमा सक्रिय) मानिसमध्ये ३९.५ प्रतिशत महिला र २८.६ प्रतिशत पुरुष आर्थिक रूपमा निष्क्रिय छन् ।
ब्रिटिस आर्मीको जागिरे बनेर आर्थिक र सामाजिक हैसियत उकास्ने सोचमा लागिपर्ने हजारौं युवामध्येका एक हुन् काठमाडौंका प्रकाश । इन्टेक–२०२४ को तयारीमा जुटिरहेका उनले पहिलो पटक ब्रिटिस आर्मीको तयारी गर्दैगर्दा कोभिड–१९ को दोस्रो लहर फैलियो ।
मन्जुश्रीले खड्ग प्रहार गरी तलाउको पानी बगाएपछि काठमाडौं उपत्यका मानव बसोबास योग्य थलो बनेको किंवदन्ती छ । खड्ग प्रहार गरिएको चोभारको गल्छी दक्षिणमा ‘फर्सिडोल’ गाउँ रहेको छ । यहाँ दुई शताब्दीभन्दा अगाडिदेति तामाङ समुदायको बसोबास रहेको छ ।
विश्वविद्यालय, क्याम्पसको नीति निर्माणसँगै कार्यान्वयनमा विद्यार्थी प्रतिनिधित्व सुनिश्चित गर्न परिकल्पना गरिएको संरचना हो स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन ।
आज अर्थात् २१ फेब्रुअरी अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस हो । चौबिसौं अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस–२०२३ को नारा ‘शैक्षिक रुपान्तरणको लागि बहुभाषिक शिक्षा’ रहेको छ । यो दिवस सन् १९९९ बाट सुरु भएको हो । गत वर्षसम्म नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानले यो दिवसको सन्दर्भमा दुई दिने मातृभाषा साहित्य महोत्सव गर्थ्यो ।
