सुदूरपश्चिमको प्रमुख व्यापारिक केन्द्र धनगढीमा ट्राफिक व्यवस्थापन चुनौती बन्दै गएको छ । बजार क्षेत्रका सडकमा ‘पिक आवर’ (बिहान १० र साँझ ४ बजे) मा सवारी जाम बढ्न थालेको छ । यस समयमा दुर्घटनाको अनुपात समेत वृद्धि भएको पाइएको छ ।
बेल्जियमकी राजकुमारी एस्ट्रिड र स्वास्थ्य तथा जनसख्या मन्त्री भानुभक्त ढकालले कैलालीको गोदावरी नगरपालिका – ६ श्रीपुरमा निर्माण गरिएको लक्ष्मीनारायण क्षयरोग उपचार तथा अनुसन्धान केन्द्रको संयुक्त रुपमा उद्धघाटन गरेका छन् ।
प्रदेश सरकारका योजना र विभिन्न उपकरण खरिद प्रक्रियामा भएको आर्थिक अनिमियतामा प्रदेशसभाको सार्वजनिक लेखा समितिले अनुसन्धान थालेको छ । सम्बन्धित मन्त्रालयबाट फाइल झिकाएर अध्ययन तथा अनुसन्धान गर्ने काम सुरु गरिएको लेखा समिति सभापति नन्दा बमले जानकारी दिइन् ।
कुनै बेला मोहन्याल गाउँपालिकाको चुरे फेदका खमिडी, पट्रेनी, जाडखेत, टुप्पा, खरियापानी र नवलपानीलगायत ठाउँमा रैथाने जातका धान रोपिन्थ्यो । ठूलीगाड किनारका यी गाउँका उर्बरखेतमा फल्ने रैथाने जातका धान अहिले हराइसकेका छन् । चालिसको दशकपछि स्थानीयले ठूलो जातको धान लगाउन छाडेका हुन् ।
लगातारको हिउँदे वर्षाले कैलाली र कञ्चनपुरको ईटा उद्योगमा क्षति भएको छ । वर्षाले लाखौंको संख्यामा काँचो ईटाहरू नष्ट भएका कारण क्षति भएको हो । वर्षाका कारण ईटा उत्पादन हुन नसकेकोले एकाएक मुल्य पनि आकासिएको छ ।
सुदुरपश्चिम सरकारले पर्यटन विकासका लागि चालु आर्थिक वर्षमा ल्याएको ४४ करोडभन्दा बढीको बजेट कार्यन्वयनमै चुनौती देखिएको छ । यहाँका पर्यटन व्यवसायी तथा अन्य सरोकारवालाहरूले कुनै ठोस रणनीतिक योजना बिनाका महत्वाकांक्षी र हचुवा योजना बालुवामा पानी हालेको जस्तो भइरहेको आरोप लगाएका छन् ।
माघी आउन अझै पन्ध्र दिन बाँकी छ । तर थारू समुदायमा अहिल्यैदेखि यसको चहलपहल सुरु भइसक्यो । माघीमा खर्चपात जोहोसँगै भलमन्सा (मुखिया) छनोटको बहस गरिँदै छ ।
सुदुरको तराईमा दस दिनदेखि घाम झुल्केको छैन । बाक्लो हुस्सु र शीतलहरले चिसो बढ्को बढ्यै छ । यो वर्षको सबैभन्दा कम न्यूनतम तापक्रम शनिबार २ दशमलव ८ मा पुगेको छ ।
सामान्यतया गर्मीमा आँप र चिसोमा सुन्तला फल्छ । दुवै फल एकै ठाउँमा फल्ने कमै मात्र हुन्छ । तर, ७५ वर्षीय कमलसिंह बमले चुरे पहाडस्थित एउटै गरामा आँप र सुन्तला फलाउँदै आएका छन् । उनको खेतीले चुरे क्षेत्रमा फलफूल उत्पादनको प्रचुर सम्भावना उजागर गरेको छ ।
डेड सय वर्ष पहिले कैलाली पन्डौन कठिउरका तालुकदार मुखिया ऐभान बमले पट्रेनी खेतमा लाग्ने सिँचाइ कुलो खनाए । जनश्रमदानद्वारा विकासको नमुना काम भएको भन्दै डोटी गौंडाका तत्कालीन बडाहाकिमले गाउँको एक वर्षको पोत मिनाहा गरिदिए ।
