कांग्रेसले निर्वाचन आयोगमा बुझाएको समानुपातिकतर्फको प्रारम्भिक सूचीलाई लिएर कांग्रेसभित्र विवाद चर्किएको छ । यसले सत्ता गठबन्धनमा आबद्ध दलहरूले सहकार्यमा समस्या आउने चिन्ता गरेका छन् । पार्टीभित्रको विवाद गठबन्धनतिर लक्षित हुन थालेपछि सत्ता सहयात्री दलका नेताहरू सशंकित भएका हुन् ।
गठबन्धन दलबीच चुनावी तालमेल मिलाउन कांग्रेस सभापतिसमेत रहेका प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा बालुवाटरको बैठकमा दिनरात जुटिरहेका बेला नेता शेखर कोइराला समूहले भेला डाकेरै पार्टीभित्र विद्रोह गर्ने चेतावनी दिएको छ ।
संविधान अवज्ञा गर्ने राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीको कदमलाई सत्ता गठबन्धन दलले ‘संविधान भत्काउने र लोकतन्त्र समाप्त पार्ने षड्यन्त्र’ का रूपमा लिँदै यसको विरोधलाई साझा चुनावी मुद्दा बनाएर जाने निष्कर्ष निकालेका छन् ।
सरकारको प्रस्तावमा संसद्का दुवै सदनले दोस्रो पटक पारित गरी पठाएको विधेयक प्रमाणीकरण गर्न राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले अस्वीकार गरेपछि गम्भीर संवैधानिक अन्योल सिर्जना भएको छ । संविधानले राष्ट्रपतिलाई जस अपजसको राजनीतिबाट अलग राख्दै सरकार, संवैधानिक आयोग र संसद्ले सिफारिस गरेको काम गर्न स्पष्ट दिशानिर्देश गरेको छ । संसद्ले अनुमोदन गरेको विधेयक राष्ट्रपतिबाट पनि अस्वीकार हुन सक्छ भन्ने परिकल्पना नै संविधानले गरेको छैन ।
प्रतिनिधिसभाको १ सय ६५ निर्वाचन क्षेत्रको सिट बाँडफाँट टुंग्याउन सत्ता गठबन्धनले एघार दिनदेखि दिनहुँ बैठक गर्दै आए पनि सहमति जुटाउन सकेको छैन । पाँच दिनपछि समानुपातिक उम्मेदवारको सूची बुझाउनुपर्ने दबाबमा रहेका गठबन्धन दलका नेताहरूले सहमतिमा हतारो नगर्नुमा पार्टीभित्र बढ्न सक्ने असन्तुष्टि कारण रहेको छ ।
कांग्रेस सभापतिसमेत रहेका प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा आगामी चुनावसम्म जसरी पनि गठबन्धनलाई निरन्तरता दिन चाहन्छन् । गठबन्धनलाई सहज अवतरण गराउन व्यस्त बनिरहेका उनका अनुहारमा थकान र बोझ झल्किन्छ ।
संसदीय निर्वाचनका लागि सिट बाँडफाँटको प्रयासरत सत्ता गठबन्धनको कार्यदलले बुधबार साँझसम्म ८८ सिटमा समझदारी गरेको नेताहरूले दाबी गरेका छन् । एक महिनाअघि गठन भएको कार्यदलले सुरुमा प्रतिशतमा भागबन्डा गर्न खोजे पनि समझदारी बन्न नसकेपछि एक/एक सिटमा छलफल गरिरहेको छ ।
सत्तारूढ मुख्य दुई दल कांग्रेस र माओवादीले आगामी निर्वाचनपछि बन्ने सरकार निर्माणको अंकगणितलाई रणनीति बनाएर भाग खोजेपछि निर्वाचन क्षेत्र बाँडफाँट र सिट संख्याको निर्णय लिन गठबन्धनलाई सकस परेको छ । सरकार निर्माणमा माओवादीबाहेक अन्य साना दल निर्णायक नहुन् भन्ने माओवादीको र माओवादीबाहेक नै सरकार निर्माण गर्न सकियोस् भन्ने कांग्रेसको रणनीतिक दाउ छ ।
राजनीतिक जीवनकै आखिरीतिर पुगेका कांग्रेस नेता रामचन्द्र पौडेलले तनहुँ–१ बाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा चुनाव लड्ने घोषणा गरिसकेका छन् । उनले आसन्न संसदीय चुनावलाई आफ्नो राजनीतिक जीवनको अन्तिम प्रतिस्पर्धा भनेर सार्वजनिक घोषणासमेत गरिसकेका छन् ।
सत्ता गठबन्धनभित्र सिट बाँडफाँटका लागि बनेको कार्यदलमा दलहरूले सिटको दाबी पेस गरेका छन् । प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा बिहीबार साँझ बसेको कार्यदलको बैठकमा कांग्रेसले १ सय, माओवादी केन्द्रले ६०, एकीकृत समाजवादीले ४०, जनता समाजवादी पार्टीले २५ र राष्ट्रिय जनमोर्चाले २ सिटमा दाबी गरेका हुन् ।
