एउटा ग्रिक मिथक छ– मान्छेको चार खुट्टा, चार हात र दुईवटा टाउको थियो ! यस्तो खतरनाक स्वरूपको मान्छे ईश्वरका लागि चुनौती बन्यो । ईश्वर जियसले एउटा उपाय सोचे र मान्छेलाई बीचबाट चिरिदिए । आधा चिरोलाई एपोलोले सर्लक्कै सिलाएर नाइटोमा गाँठो पारिदिए । त्यसयता दुई हात, दुई खुट्टा र एक टाउकोसहितको मान्छे आफ्नो अर्को आधा भाग खोजेर भौंतारिइरहेको छ ।
एक मुट्ठी ल्वाङयुफ्रेटस नदीतटको सानो सहरमा आगलागी भयो इसापूर्व १७२१ तिर । पुजुरुम भनिने एक व्यक्तिको घर जल्यो (पहिलो पटक मान्छेले यही भूगोलमा क्युनिफर्म/स्फान लिपिमा लिखित अभिलेख राख्न आरम्भ गरेको समय थियो त्यो) । घर जलेपछिको खरानीको थुप्रोमा पुरातत्त्वविद्हरूले माटाको भाँडामा दुरुस्तै जोगिएको एक मुट्ठी ल्वाङ फेला पारे ।
सन् १८५७ फेब्रुअरी ८ । बेलायतको फदरिङ्गे दरबार सभाहल । स्कटल्यान्डकी महारानी मेरी उपस्थित थिइन्, आफ्नै शिरोच्छेदनका लागि । त्यस क्षणको साक्षी बस्न भेला भएका थिए, करिब ३ सय भाइभारदार । मेरीमाथिको आरोप थियो– बेलायतकी महारानी एलिजाबेथ प्रथमविरुद्ध रचिएको षड्यन्त्र । सभाहल पुर्याइँदा कालो मखमली गाउनमा सजिएकी थिइन् मेरी ।
२६ डिसेम्बर १८८१ मा क्यारोलिन केन्नार्डले चार्ल्स डार्विनलाई सम्बोधन गर्दै एउटा पत्र लेखिन् । म्यासाचुसेट्स निवासी उनी स्थानीय स्तरमा सक्रिय महिला अभियन्ता थिइन् । विज्ञानमा पनि उनको गहिरो अभिरुचि थियो । बेलाबखत हुने विज्ञान गोष्ठीहरूमा उनी सहभागी भइरहन्थिन् । यस्तै एक भेलाबाट फर्किएपछि उठेको सवाल सम्बोधन होस् भनी उनले डार्विनलाई पत्राचार गरेकी थिइन् । खैरौ रङको बाक्लो कागजमा चिटिक्क खिपेको अक्षरमा उनले लेखिन्, ‘बोस्टनको भेलामा प्रस्तुत एक कार्यपत्रले महिलाहरू पुरुषका तुलनामा सर्वकालीन कमजोर/दुर्बल हुन अभिशप्त छन् र यसको वैज्ञानिक आधार पुष्टि भएको छ भनेर तर्क गरेको देखियो ।’ भेलामा प्रस्तोताले डार्विनको ‘द ओरिजिन अफ स्पेसिज’ को हवाला दिँदै उक्त आपत्तिजनक निष्कर्ष निकालेकोमा क्यारोलिन चकित परेकी थिइन् ।
हिन्दु, यहुदी, इसाई मिथकहरूमा पुरानो सभ्यताको अन्त्य र नयाँको आरम्भसँग भिषण बाढी जोडिएको छ । बाइबलको बाढी ईश्वरको प्रत्यक्ष्य हस्तक्षेप हो । मान्छेको अटेरीपनाले आजित ईश्वर आफ्नै प्रिय सृष्टि नष्ट गर्न भीषण बाढी निम्त्याउँछन् । एक मात्रै इमानदार नोहालाई मान्छेको बंश विस्तार गर्न जोगाएर परमेश्वरले सम्पूर्ण मानव सभ्यता बाढीमा डुबाउँछन् । यता सतपथ ब्राह्मणमा उल्लिखित मिथकमा बाढी एउटा नियमित प्राकृतिक प्रकोप हो । यहाँ दयालु मनुलाई माछाले बाढीको पूर्वसंकेत दिएर बचाउँछ । हिन्दु मिथकअनुसार, नयाँ सभ्यताको आरम्भका लागि बाँचेका उनी एक्ला आदिपुरुष हुन् ।
डिस्क्लेमरइसापूर्व ३३० मा अलेक्जेन्डरले पर्सियाको अकामेनिद साम्राज्यमा चढाइ गरे । सम्राट् दारियस तृतीय भाग्न सफल भए । अकामेनिद साम्राज्यको वैभव राजधानी पर्सेपोलिस अलेक्जेन्डरको हात लाग्यो । साँझ विजय भोज चल्यो । मातेको सुरमा सम्राट्लाई राजधानीमा आगो लगाउने सनक चल्यो । सैनिक अधिकारीले रोक्न पनि खोजे । तर, बिहान उठ्दा वैभव भग्नावशेष भइसकेको थियो । बिहानको ‘ह्याङ्ओभर’ मा विश्वविजेता सम्राट् अलेक्जेन्डर पश्चात्तापमा छटपटाएका थिए । (द सुमेरियन्स, पाउल कोलिन्स) ।
संसारमा पानीपछिको दोस्रो प्रचलित पेय हो– चिया । मानव समाजझैं विविधतापूर्ण छ चियाको पेय संस्कृति । चिनियाँहरू सानो कपबाट सुरुप्प पार्छन्, जापानीहरूको विशिष्ट ‘चिया सेरेमनी’ नै छ, तिब्बतीहरू नौनी हाल्छन्, रुसी कागती–चिया मन पराउँछन्, उत्तरी अफ्रिकामा पुदिना हालिन्छ, अफगानीहरू अलैंची हाल्छन् । बेलायतीहरू चिसो दूध र चिनी थप्छन् ।
