चिकित्सक भन्छन्- स्वास्थ्य मापदण्ड अपनाऔं र बुस्टर खोप लगाऔं

बुधबार कुल १ हजार ३३० जनाको परीक्षण गर्दा ३४ जनामा संक्रमण देखिएको थियो । त्यसैगरी मंगलबार १ हजार ४२९ जनाको परीक्षणमा २४( ६ दिनमा प्राप्त एकमुष्ट विवरण) जनामा संक्रमण देखिएकोमा सोमबार १ हजार २६६ को परीक्षणमा ६९ जनामा संक्रमण पुष्टि भएको थियो । याे स‌ंख्या ४ दिनमा प्राप्त नमुनाकाे हाे ।

मन्त्रालयले सार्वजनिक गरेको एक हप्ताको तथ्यांक हेर्दा संक्रमण उकालो लाग्दै गरेको देखिन्छ । चैत ७ र ८ गते संक्रमण शून्यमा रहेकोमा त्यसयता दोहोरो अंकमा संक्रमण पुष्टि हुन थालेको छ ।

भारतमा संक्रमण बढ्न थालेसँगै त्यसको संकेत नेपालमा पनि देखिएको विज्ञहरु बताउँछन् । भारतमा पछिल्लो २४ घण्टामा ३ हजार १६ नयाँ केशहरु पुष्टि भएका छन् । यो ६ महिनायता दैनिकरुपमा पुष्टि हुने संख्यामा सबैभन्दा हो । त्यसैगरी सक्रिय संक्रमितको संख्या १३ हजार ५०९ पुगेको छ । बुधबार २ हजार १५१ मा संक्रमण देखिएको थियो । महाराष्ट्र, दिल्ली, हिमान्चल प्रदेश, केरलामा संक्रमण बढिरहेको देखिन्छ ।

पछिल्ला केही दिनमा संक्रमण बढे पनि अस्पतालमै भर्ना हुनुपर्ने अवस्थाका बिरामी देखिएका छैनन् । नेपालमा पुनः कोभिड संक्रमण बढेसँगै विज्ञहरुले सतर्क रहन र संक्रमणको शंका लागे परीक्षण गराउन अनुरोध गरेका छन् ।

शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालका रिसर्च युनिटका संयोजक तथा संक्रामक रोग विशेषज्ञ डा. शेरबहादुर पुनले विगतझैँ भारतमा संक्रमण बढेपछि नेपालमा पनि त्यसको प्रभाव परेको बताउँछन् । उनले भने, ‘खुला सिमाना भएकाले मानिसहरुको आवतजावत प्रशस्त हुन्छ ।त्यसैले पनि बढेको हो ।’ उनले फ्लू र कोभिडको लक्षण उस्तै-उस्तै हुनाले परीक्षण गराउन सुझाए । उनले स्वास्थ्यका मापदण्डजस्तै साबुनपानीले हात धुने, मास्क लगाउने लगायतका कुरा कोभिडलाई मात्र नभइ अरु रोगका लागि पनि सुरक्षित रहेकोले सदैव अपनाउनुपर्ने बताउँछन् ।

सरकारले गरेको पछिल्लो जीन सिकेन्विसङमा नेपालमा १७ वटा ओमिक्रोनका सवभेरिएन्ट देखिएको जनाएको थियो । हाल नेपालमा नयाँ भेरिएन्टको संक्रमण पुष्टि भइसकेको छैन र जीन सिक्वेन्सिङको काम समय–समयमा भइरहेको स्वास्थ्य मन्त्रालय बताउँछ । भारतमा देखिएको ‘एक्सबीबी.१.१६’ भेरिएन्ट पहिलेको ओमिक्रोनका भेरिएन्टहरूको तुलनामा बढी संक्रामक रहेको छ । नेपालमा भने यो भेरिएन्ट पुष्टि भएको छैन ।

डा पुन भेरिएन्टबारे भन्छन्, ‘अहिले संक्रमण बढिरहेको एक्सबीबी.१.१६ भेरिएन्ट पनि हुन सक्छ । त्यही १७ वटा ओमिक्रोनको सवभेरिएन्ट म्युटेट भइरहेका हुन सक्छन् । अथवा तेस्रो मुलुकमा अरु भेरिएन्ट म्युटेट भइरहेका हुन सक्छन् ।’

उनले चीनमा अधिकांशले खोप नलगाएकै कारण लकडाउन खोल्नेबित्तिकै धेरैको मृत्यु भएको देखिएकाले कम्तीमा २ डोज भए पनि खोप लगाउन आग्रह गर्छन् । भन्छन्, ‘बुस्टर डोज लगाउनु त छँदैछ । कम्तीमा पनि दुई मात्राको खोप त लगाउनुस् । दुई मात्राको खोप लगाएपछि सुरक्षाको मापदण्ड पालना नगर्दा पनि चुनाव, चाडपर्व गए तर कोरोना बढेर अस्पताल भर्नै हुनुपर्ने देखिएन । यो खोपको प्रभावकारिता हो ।’ उनले स्वस्थ्य व्यक्तिले दोस्रो मात्राको बुस्टर डोज लगाउन अनिवार्य नरहे पनि ज्येष्ठ नागरिक, दीघरोगी तथा रोगप्रतिरोधी क्षमता कम भएका व्यक्तिलाई कोभिडविरुद्धको बुस्टर डोज लगाउन आग्रह गर्छन् ।

स्वास्थ्य तथ जनसंख्या मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा समीरकुमार अधिकारीले नेपालमा संक्रमण बढिरहेको तथ्यांकबाट देखिएको बताउँछन् । उनले स्वास्थ्यका मापदण्ड अपनाउन र छुटेकाले बुस्टर खोप लगाउन आग्रह गर्दै भन्छन्, ‘निगरानी बढाउने कुरामा सम्बन्धित निकायसँग समन्वय गरी काम अगाडि बढाएका छौँ । संक्रमण रोकथामको लागि हाम्रो व्यवहारको निरन्तरता पनि हो ।’

उनले सरकारले खोप कार्यक्रम निरन्तर सञ्चालन गरिरहेको बताउँदै अग्रपंक्तिमा रहेको, दीर्घरोगीलगायतलाई बुस्टर खोप लगाउन अनुरोध गर्छन् । कोभिडविरुद्धको पूर्ण मात्रा खोप लगाएको ३ महिना पूरा भएका र पहिले बुस्टर खोप लगाउन छुटेकालाई सरकारले खोप दिइरहेको छ । ५५ वर्ष उमेरमाथिका सबै, स्वास्थ्यकर्मी, गर्भवती, १२ वर्षमाथिका दीर्घ रोगी, रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कम भएका व्यक्तिले बुस्टर खोप लगाउन सक्ने छन् ।