उमेश चौहान

करिब डेढ सय वर्षअघि बेलायती लेखक चार्ल्स डिकन्सले ‘ए टेल अफ टु सिटिज’ उपन्यास लेखेका थिए । पेरिस र लन्डनको राजनीतिक, आर्थिक र सामाजिक क्यानभासमा कालजयी हरफ उनले यसरी उतारेका छन्, ‘यो सबैभन्दा उत्तम समय थियो, यो सबैभन्दा खराब समय थियो । यो विद्वताको युग थियो, यो मूर्खताको युग थियो । यो विश्वासको अवधि थियो, यो अविश्वासको अवधि थियो । यो उज्यालो घडी थियो, यो अन्धकारको घडी थियो । यो आशाको वसन्त थियो, यो निराशाको शीतकाल थियो ।’

करिब १६ महिना कायममुकायम नेतृत्वमा चलेको सर्वोच्च न्यायालयले भर्खरै मात्र प्रधानन्यायाधीश पाएको छ । नयाँ प्रधानन्यायाधीश हरिकृष्ण कार्कीको कार्यकाल ५० दिन मात्र छ, एक महिनाअघि इजलासमा नबस्ने परम्पराअनुसार कार्कीले अब प्रशासनिक जिम्मेवारी मात्र पूरा गर्दै छन् । तर उनको यो संक्रमणकाल नै प्रशासनिक रूपले निर्णायक समय हुनेछ किनकि देशभर विभिन्न तहका अदालतमा २६० न्यायाधीशको दरबन्दी रहेकामा रिक्त पदको संख्या ८९ पुग्दै छ ।

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको भारत भ्रमणका क्रममा अन्तिम सेकेन्डसम्म पनि एकापसलाई दबाबमा राख्दै नेपाल–भारतले समझदारी र सीमित सम्झौता गरेका छन् । हवाई रुट र पञ्चेश्वर परियोजनामा अपेक्षित ‘ब्रेक थ्रु’ हुन सकेन भने दीर्घकालीन विद्युत् व्यापारका लागि समझदारी बने पनि सम्झौता हुन बाँकी छ । 

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको भारत भ्रमण सद्भावना यात्रामा मात्र सीमित हुने सम्भावना देखिएको छ । नेपालले राखेका मुख्य तीन विषयमा भारत अनुदार देखिएको भन्दै प्रधानमन्त्री दाहालले आफ्नो प्रतिनिधिमण्डललाई पनि पर्खेर मात्र अघि बढ्न निर्देशन दिएका छन् । 

नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा मुछिएका पूर्वगृहमन्त्री बालकृष्ण खाणलाई निलम्बन गर्न  चर्को दबाब परे पनि सभापति शेरबहादुर देउवाले बेवास्ता गरेका छन् । सरकारमा मन्त्री बनाउँदा पनि उनले महामन्त्रीद्वय गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्मालाई बेवास्ता गरे । पार्टीमा देखिएका समस्या समाधानका लागि केन्द्रीय कार्यसमिति बैठक बोलाउन पनि अस्वीकार गरे । 

दुई साताअघि, ६ फेब्रुअरीमा टर्की र सिरियामा गएको विनाशकारी भूकम्पपछिका दृश्य जति भयानक छन्, त्यति नै चिन्ताजनक छन् त्यहाँ भएका लुटपाट ।

नेपाली नेता शिखण्डी कोरल्ने कुलतले ग्रस्त छन् । उनीहरू सिजन सिजनमा ओथारो बस्छन्, न्यानो पारेर चल्ला कोरल्छन्, तर पुलपुल्याएर हुर्काएको चल्लालाई ‘मुर्गा’ बनाएर काट्छन् । त्यसैगरी उत्ताउलो बनाएर हुर्काइएका चोलेन्द्रशमशेर जबरा अहिले अचानोमा राखिएका छन् ।

मुद्दा, एजेन्डा र प्रतिबद्धताले आकर्षित गर्न नसकेको यसपालिको संसदीय निर्वाचनमा मधेसका प्रभावशाली नेताहरूबीचको प्रतिस्पर्धाले भने रौनक बढाएको छ । महिन्द्र राय यादव–राजेन्द्र महतो, अनिल झा–जुली महतो, अमरेश सिंह–नागेन्द्र कुमार–मधुमालाकुमारी यादव, लक्ष्मणलाल कर्ण–प्रदीप यादव–अजय द्विवेदीबीच कठोर संघर्ष छ ।

यसपालिको संसदीय निर्वाचनमा मधेसका सबैजसो निर्वाचन क्षेत्रका उम्मेदवारले दल परिवर्तन गरेर मतदातालाई नै आश्चर्यमा पारेका छन् । कुन विचारधारा, कुन पृष्ठभूमि र कुन दल भन्नेमा यसपालि उम्मेदवारले पर्वाह नै गरेका छैनन् । जुन दलबाट टिकट पाइन्छ, त्यही दल छानेका उम्मेदवारबीच केका आधारमा फरक छुट्याउने ? मतदाता अन्योलमा छन् ।

निर्वाचन प्रचारका क्रममा गृहजिल्ला रौतहटमा केही दिनअघि भाषण गर्दा एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधवकुमार नेपालले दिएको अभिव्यक्तिले निर्वाचन आयोगको समेत ध्यान तान्यो । उनले ‘फ्रि टिकट फ्रि भिसा, बिना ढेउवा के’ विदेश जान पाइन्छ भनेर युवाहरूलाई आश्वासन दिएका थिए ।