एक जना थिए पूर्णबहादुर, पूर्णबहादुर मानन्धर, धरानका कहलिएका गाडी मेकानिक र मेरा बाका जिगरी । चिउँडोमा माओत्से तुङको जस्तो ठूलो कोठी थियो उनको र थिए श्याम वर्ण र अग्ला कदका । बालाई उनी नाम काढेरै इन्द्र भनी बोलाउँथे र तिमी भन्थे । उनी बाका साथी त थिए, तर स्पष्टतः बाभन्दा सिनियर ।
२२ मार्च २०२२ को साँझ लस एन्जेलसको डल्बी थिएटरमा चलिरहेको ९४औं ओस्कार समारोहमा एउटा अप्रत्याशित, अनपेक्षित र विस्मयकारी घटना भयो । अभिनेता विल स्मिथले स्टेजमा गएर कार्यक्रम प्रस्तोता क्रिस रकको गालामा एक चड्कन लगाए । अनि फर्केर गई आफ्नो सिटमा बसेपछि पनि चर्को स्वरले क्रिसलाई मुख छाडिरहे । आफ्नी पत्नीको केश मुण्डन गरिएको शिरलाई लक्ष्य गरेर क्रिसले जोक गरेकामा विल स्मिथ त्यसरी आक्रोशित बनेका थिए ।
‘हिमाल’ मासिक पत्रिकामा एउटा आवरण–कथा आएको थियो गत साल कात्तिकको अंकमा । त्यसको शीर्षक थियो– ‘सौम्य शक्ति’ । त्यसै शीर्षकलाई केन्द्रमा राखेर लेखिएका थिए त्यसमा प्रकाशित प्रायः आलेखहरू । यसअघि नदेखिएको, नेपाली शब्दकोशमा प्रविष्टि नभएको र अचानकझैं देखा परेको पारिभाषिकजस्तो देखिने यस नौलो शब्दावलीको अर्थ के हो ?
देव आनन्द हिन्दी फिल्म संसारका यस्ता सितारा थिए, जसको चिर युवाको रोमान्टिक छवि तथा आकर्षक अदाकारीको सम्मोहनबाट दर्शकका तीन–तीन पुस्ता बाँधिएका थिए । फिल्म लेख्नु, बनाउनु, निर्देशन गर्नु र त्यसमा खेल्नु नै यी अविश्रान्त अभिनेताको ध्येय बन्न गएको थियो जीवनको । र, मृत्युपर्यन्त फिल्म बनाइरहे उनले । नेपालमै सुटिङ गरिएका देव आनन्दका फिल्ममध्ये ‘ब्लक बस्टर’ बन्यो ‘जानी मेरा नाम’ । दरबारसँग पनि उनको घनिष्टता थियो । उनी महेन्द्रका विशिष्ट अतिथि बनेर काठमाडौं आएका थिए– युवराज वीरेन्द्रको विवाहमा ।
आज म यो आलेख त्यसरी सुरु गर्दै छु, जसरी विद्वान् लेखक डा. तीर्थबहादुर श्रेष्ठ प्रायः आफ्नो प्रबन्ध रचना सुरु गर्छन् । फरक यत्ति छ, उनी कसैको गीत या कविताको पङ्क्ति सिरानमा उद्धृृत गर्छन्, म भने आफैंले कोरेको गीतको उतार यहाँ गर्दै छु । उर्दू शेर वाचन गर्नुअघि शायरहरू ‘गौर फर्माइए’ भन्ने गर्छन् । म पनि भन्छु ‘गौर फरमाउनुहोला’ :
