'वैभव वीरगन्जको परिकल्पना साकार पार्न सबैको हातेमालो आवश्यक'
पर्सा — सरोकारवालाहरुले वैभव वीरगन्जको परिकल्पना साकार पार्न सबै क्षेत्रको हातेमालो आवश्यक रहेको बताएका छन् । कान्तिपुर मिडिया ग्रुपले शनिबार वीरगन्जमा आयोजना गरेको वीरगन्जको वाणी विमर्श श्रृङ्खला अन्तर्गत वीरगन्जको विरासत सत्रका सहभागीहरुले यस्तो धारणा व्यक्त गरेका हुन् ।
पत्रकार एवम् स्तम्भकार चन्द्रकिशोर प्रस्तोता रहेको सो सत्रमा वीरगन्ज महानगरपालिकाका मेयर राजेशमान सिंहले वैभव वीरगन्जको परिकल्पना साकार हुने तर त्यो आफ्नो एक्लो प्रयासले मात्र सम्भव नहुने बताए ।
‘वीरगन्जबासीले हातेमालो गरेर वीरगन्जमा परीवर्तनको सुरुवात गरेको हो,’ उनले भने, ‘धेरै कुरो गर्न अझै बाँकी छ, वीरगन्जले विरासतमा पाएको कुराहरुलाई सौर्न्दयीकरण गर्ने अभियानमा हामी लागेका छौं, यहाँका मठ मन्दिर र ऐतिहासिकस्थलहरुको सौर्न्दयीकरण सुरु गरेका छौँ, फोहोर सडकलाई सफा मात्र गरेका हौं, यो अभियानलाई अन्त्य सम्म पुर्याउन जरुरी छ ।’
मेयर सिंहले वीरगन्ज सम्भावना बोकेको सहर रहेको बताउँदै आफूहरुले औद्योगिक नगरी र आर्थिक नगरी पनि विरासतमा पाएको तर त्यसको अनुभुति भने गर्न नपाएको गुनासो गरे । ‘न त यहाँका युवाले रोजगारी पाएका छन्, न त अवसरनै पाएका छन्,’ उनले भने, ‘त्यस्तो विरासतको के काम ।’
उनले १ सय ३५ वर्ष पुरानो इतिहास बोकेको यहाँको नरसिंह भगवान मन्दिरको सौन्दर्यीकरणको डिपीआर तयार भएर टेण्डर प्रक्रियामा जान लागेको बताए । गहवा माईका ७ दिदी बहिनीको मन्दिरको पनि प्रचार प्रसार तथा सौर्न्दयीकरण गर्न लागिएको उनले बताए । वीरगन्जलाई अब धार्मिक पर्यटकीयस्थलको रुपमा विकास गरेर भारतीय पर्यटकलाई कम्तिमा २ रात बस्ने वातावरण बनाउन लागिएको उनले बताए ।
‘वीरगन्ज नेपाल प्रवेश गर्ने ट्रान्जिट मात्र नहोस् भन्ने हाम्रो प्रयास हो,’ उनले भने, ‘यसका लागि भारतीय पर्यटकलाई २ रात वीरगन्जमा बस्ने वातावरण बनाउँदैछौं, यसका लागि नाका रातिसम्म खुल्ला गर्ने र भारतीय पर्यटकलाई दुःख दिने काम बन्द हुनुपर्छ ।’
मेयर सिंहले वीरगन्जले भोजपुरी भाषा र संस्कृति, सुगौली सन्धी पछिको वीरगन्ज नाका, धार्मिक सद्भाव, सहिष्णुता,शंकराचार्य प्रवेशद्वार, गहवामाई मन्दिर र घण्टाघर आदि विरासतमा पाएको बताउदै यीनको संरक्षण, सम्बर्द्धन र सौन्दर्यीकरणमा बिशेष जोड दिइने बताए ।
नेशनल मेडिकल कलेज वीरगन्जका अध्यक्ष डा. जैनुद्दिन अन्सारीले कलेज स्थापनामा तत्कालीन प्रधानमन्त्री कृष्णप्रसाद भट्टराईको साथ र समर्थन रहेको स्मरण गरे । ‘वहाँको साथ, सहयोग र मार्गदर्शनले २५ वर्षअघि वीरगन्जमा मेडिकल कलेज स्थापनाको परिकल्पना साकार भएको हो,’ उनले भने, ‘वीरगन्जमा त्यति बेला चिकित्सक, नर्स र स्वास्थ्य प्राविधिकको समेत चरम अभाव रहेको बेला मेडिकल स्थापना पछि स्वास्थ्य शिक्षा र सेवाको क्षेत्रमा ठूलो परिवर्तन सम्भव भयो ।’ कलेजले वीरगन्जलाई देश र विदेशमा पनि चिनाउन सफल भएको उनले बताए ।
कलेजले २ हजार जनशक्तिलाई प्रत्यक्ष र ५ हजारलाई अप्रत्यक्ष रुपमा रोजगारी दिएको बताउँदै डा. अन्सारीले बिदेशी बिरामीलाई पनि उपचार दिन सफल भएको बताए । कलेजले वीरगन्जको पर्यटकीय गतिविधि पनि बढाएको दाबी गर्दै डा. अन्सारीले वीरगन्जबासीको स्वास्थ्य उपचारमा वीरगन्ज महानगरपालिकाको कार्यालयसंग सहकार्य गर्न इच्छुक रहेको पनि बताए ।
फरक प्रसंगमा उनले हालको सरकारी नीति मेडिकल कलेज मैत्री नभएको बताउँदै ५ वर्ष भित्र सरकारले मेडिकल कलेज आफैँले लिने वा बन्द गराउने सम्भावना रहेको आरोप लगाए ।
व्यवसायी रवि केसीले वैभव वीरगन्ज सपना साकार पार्न वीरगन्जमा स्थानीय स्तरको कच्चा पदार्थ उपयोग गरेर उत्पादित बस्तु निर्यात गर्न सक्नु पर्ने बताए । उनले निकट भविष्यमा निजगढ विमानस्थल र निजगढ–काठमाडौं द्रुत मार्ग सन्चालनमा आए वीरगन्जले अझै फड्को मार्ने दाबी गरे । उनले सरकार व्यापारी नभई सहजकर्ता मात्र हुनु पर्ने बताए । ‘सरकारले नीति नियम बनाउदा उद्योगमा आधारित बनाउदैन,’ उनले भने, ‘आयात हुने कच्चा पदार्थ र उत्पादित बस्तुको पनि एउटै भन्सार दर रेट छ ।’
केसीले पछिल्लो दिनमा उद्योगी व्यवसायी र कर्मचारीबीच विश्वासको खाड्ल बढेको पनि बताए । ‘उद्योगी व्यवसायी चोर हुन् र यीनले कर छली मात्र गर्छन् भन्ने आरोप लगाइन्छ,’ उनले भने, ‘के उद्योगी व्यवसायी दोश्रो दर्जाको नागरीक हुन त ।’
होटल तथा पर्यटन व्यवसायी निलम सिंहले वैभव वीरगन्जको सपना साकार पार्न आन्तरिक पर्यटनको साथै भारतीय पर्यटकलाई पनि वीरगन्जमा बस्ने वातावरण बनाइनु पर्ने बताइन् । ‘वीरगन्जलाई केवल आर्थिक राजधानी र मुलुकको प्रवेशद्वारको रुपमा मात्र चित्रित गरिनु भएन,’ उनले भनिन्, ‘यहाँ भारत तथा तेश्रो मुलुकबाट भित्रिने पर्यटकलाई बस्ने वातावरण बन्नुपर्छ ।’
सिहले होटल तथा पर्यटन व्यवसाय सेवा मुलक उद्योग रहेको र यसलाई सरकारले संरक्षण गर्नु पर्ने बताइन् । पछिल्लो समय आर्थिक मन्दी र अस्वस्थ प्रतिस्पर्धाले वीरगन्जको होटल व्यवसाय समस्यामा रहेको बताइन् ।
प्रकाशित : चैत्र २४, २०८० १७:३६