२५.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १०४

दीप्स शाह

दीप्स शाहका लेखहरु :

फोहोरमा जरुरी कडा कानुन

देशकै संघीय राजधानी काठमाडौंको बासिन्दा भएपछि यसका राम्रा–नराम्रा पक्षको भागीदार भइन्छ नै । दैनिकीको उपक्रममा, धूलोधूवाँसँग पौंठेजोरी खेल्दै दिनभरि सहरका गल्ली नाप्दै गर्दा अनेकन् दृश्यको साक्षी भइन्छ । अनि सोच्न बाध्य हुन्छु, ‘हामी र हाम्रो’ भावनाबाट हामी निकै टाढा छौं, खास गरी सार्वजनिक सरोकार र सम्पत्तिप्रति ‘हाम्रो’ भन्ने संवेदनशीलता पटक्कै छैन ।

रुस–युक्रेन युद्धको बाछिटा

हाम्रो देशमा २०५२–६२ सालमा अन्तरिक द्वन्द्वका कारण हजारौंले ज्यान गुमाउनुपर्‍यो । युद्धका घाउ पुरिन निकै समय लाग्छ । हामीले जति नै शान्ति र भाइचारा अलापे पनि दुनियाँका शक्तिशाली मान्छेहरूको सनकलाई नियन्त्रण गर्न नसकिने रहेछ, कुनै न कुनै बहानामा कहीँ न कहीँ युद्ध र ध्वंस झई नै राखेको छ ।

यौन शिक्षाको अपरिहार्यता

मानिसले मानिसलाई गर्ने हिंसामध्ये सबैभन्दा क्रूर हो— बलात्कार । यो हाम्रो समाजमा दिनानुदिन बढिरहेको छ, पत्रपत्रिका बलात्कारका समाचारले भरिन थालेका छन् । विद्यालय, क्याम्पस, कार्यालय तथा बजार जान हिँडेका बालिका–युवती असुरक्षित छन्, सामूहिक बलात्कारमा पर्ने गरेका छन् । अँध्यारोमा एक्लै–दुक्लै नहिँड्नू भन्ने अर्ती–उपदेश पाएर हुर्किएका हामी अब बिहान–दिउँसो उज्यालैमा पनि डराउनुपर्ने भो । केले मानिसलाई यस्तो अमानवीय हर्कत गराउँछ भन्नेमा धेरै थरी विचार भेटिन्छन्, तीमध्ये घर–परिवारको वातावरण मुख्य हो ।

इजरायलको पानी, नेपालको खोप

इजरायली भाषामा ‘परदेस’ को अर्थ फलफूलको बगैंचा हुन्छ । कुनै बेला म दक्षिण–पश्चिम इजरायलको सुन्दर गाउँ ‘परदेस हाना’ मा काम गर्थें, जसलाई कागती–सुन्तलाको बगैंचा मानिन्छ । अलिक नयाँनयाँ नै थिएँ म । इजरायलबारे खासै धेरै कुरा जानिसकेको पनि थिइनँ । मैले स्याहार्ने बूढीआमा एक दिन आफ्नो परिवारसँग कतै गएकी थिइन् ।

महामारी व्यवस्थापनमा तथ्यांक

प्राध्यापनबाट अवकाश पाइसकेका, बेलायत बस्ने मेरा एक मित्रले हालै तथ्यांक र यसको पारदर्शिताबारे सामाजिक सञ्जालमा घतलाग्दो स्टाटस पोस्ट गर्नुभयो । कुनै क्षेत्रको सही तथ्यांक भए, त्यहाँ देखा परेका समस्या समाधान गर्न सहज हुन्छ भन्ने आशयको उक्त पोस्टले मलाई केही वर्षअघिको भोगाइ सम्झायो ।