विमल खतिवडा

सूर्यविनायक–रत्नपार्क द्रुत बस हिँड्ने बाटो रंग्याउन र बोर्ड राख्नमै दुई करोड २० लाख रुपैयाँ खर्च भएको छ । तामझामसाथ उद्घाटन गरिएको बस सञ्चालनका लागि दुई खण्ड गरेर सडक रंग्याइएको थियो । पहिलो खण्ड रत्नपार्कदेखि जडीबुटीको मनोहरा पुलसम्म हो । यस खण्डमा रङ लगाउने र साइनबोर्ड राख्ने कामको नेतृत्व सडक डिभिजन कार्यालय, काठमाडौंले गरेको हो ।

भारतको उत्तराखण्डस्थित एक निर्माणाधीन सुरुङमा फसेका मजदुरलाई उद्धार गर्न त्यहाँको सरकारलाई हम्मेहम्मे पर्‍यो । कात्तिक २६ मा सुरुङमा फसेका ४१ मजदुरलाई १७ दिनको प्रयासपछि मंगलबार सकुशल निकालिएको छ । सुरुङको एक भाग भत्किएपछि निरन्तर खसेको भग्नावशेषका कारण उनीहरूको उद्धारमा कठिनाइ भएको थियो ।

भक्तपुरको कमल विनायक–नगरकोट जोड्ने सडकको स्तरोन्नति थालेको ९ वर्ष भयो  । ९ वर्षमा ९ पटक नै म्याद थपियो । तर १५.६६ किमि दूरीको सडकको निर्माण अझै अधुरै छ । सडक बनिनसक्दै भत्किन थालेको छ । यसबाट सबैभन्दा बढी नगरकोटका पर्यटन व्यवसायी मारमा छन् । यो सडक निर्माणकै चरणमा छ ।

विदेशी निर्माण व्यवसायीहरूलाई नेपालमा सम्भावना रहेका क्षेत्रमा लगानी गर्नका लागि आग्रह गरिएको छ । एसियाली तथा पश्चिम प्रशान्त क्षेत्रका १८ मुलुकका निर्माण व्यवसायीहरूको छाता संस्था इफाप्काको ४६ औं अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनका सहभागीलाई नेपाल निर्माण व्यवसायी महासंघले यस्तो आग्रह गरेको हो ।

चिनियाँ प्राविधिक टोलीले काठमाडौं–केरुङ रेलमार्गअन्तर्गत नुवाकोट खण्डको सर्भे सकेको छ । रेलमार्गको सम्भाव्यता अध्ययनका लागि ०७९ पुस तेस्रो साता नेपाल आएको टोलीले करिब एक वर्ष लगाएर नुवाकोटतर्फको सर्भेको काम सकेको हो ।

ठेकेदारलाई नियमन गर्ने निकाय सडक विभागकै कार्यालय भवन निर्माणमा ढिलाइ भएको छ । ठेक्का भएको लामो समय बित्दा पनि पूर्ण रूपमा साइट नपाएपछि निर्माणले गति लिन नसकेको हो । ठेक्का लिने निर्माण कम्पनीले सम्बन्धित निकायसँग साइट उपलब्ध गराउन पटकपटक माग गर्दै आएको छ । तर १० महिना बित्दा पनि डिभिजन सडक कार्यालय काठमाडौंले पूर्ण रूपमा साइट दिन सकेको छैन । 

पछिल्लो ५ वर्षयता राजनीतिक दबाबमा नयाँ–नयाँ ठाउँमा अध्ययन गर्ने भन्दै प्रत्येक बजेटमा नाम थपेर सुरुङको संख्या मात्र २७ पुर्‍याइएको छ । निर्माण भने दुई सुरुङको मात्र अघि बढाइएको छ । नागढुंगा–सिस्नेखोला र पाल्पाको सिद्धबाबा सुरुङको निर्माण थालिए पनि आसलाग्दो प्रगति छैन । समयभित्रै निर्माण सक्ने भन्दै अघि बढाइएको नागढुंगा–सिस्नेखोला सुरुङको काम अझै सकिएको छैन । 

आठ वर्ष बितिसक्दा पनि ०७२ सालको भूकम्पले भत्काएका संरचनाको पुनर्निर्माण सकिएको छैन । निजी आवाससँगै स्वास्थ्य संस्था, सरकारी भवन, पुरातात्त्विक सम्पदा जीर्णोद्धार तथा गुम्बा पुनर्निर्माण, शिक्षण संस्था र एकीकृत बस्ती विकासको काम अझै टुंगिएको छैन ।

देशमा माओवादीको सशस्त्र द्वन्द्व सकिएर भर्खर शान्ति पुनःस्थापना भएको थियो । चितवन खैरहनीका ३७ वर्षीय अनिल पोखरेल देश छाड्ने चटारोमा थिए । खासमा प्लस टु तह सकेर चिकित्साशास्त्र अध्ययनको छात्रवृत्तिको परीक्षा दिएका थिए उनले । पहिलो प्रयासमा नाम निस्किएन । दोस्रो पटक परीक्षा दिन तयारी गरिरहेकै बेला सँगैका साथीहरू एकपछि अर्को गर्दै बिदेसिइरहेका थिए ।

नेपाली सेनाको व्यवस्थापनमा २७४ किलोमिटर सडक निर्माण भइरहेको छ । सडक विभागले निर्माण गर्न नसकेका अप्ठ्यारा र भौगोलिक जटिलता रहेका सडक सेनाले बनाइरहेको छ । अहिले भौगोलिक जटिलता रहेका सडकमा ट्र्याक खोल्ने काम भइरहेको छ । केही ठूला सडक निर्माणको पूर्ण जिम्मा नै सेनालाई दिइएको छ ।