नेपालगन्ज — बाँकेलाई गत वर्षमात्रै पूर्ण खोप जिल्ला घोषित गरिएको थियो । नेपालगन्ज उपमहानगरपालिकामा दादुरा खोपसम्बन्धी अभिमुखीकरण पनि चल्यो । तर, यहाँ खोपको पहुँच बढ्न नसकेको पाइएको छ । केही सातादेखि यहाँ देखिएको दादुरा संक्रमण भयावह बन्दै छ ।

दादुराले सिकिस्त नेपालगन्ज–५ का ३१ महिने शिशुको त पुस १३ मा दादुराकै कारण ज्यान गइसकेको छ । त्यसयता बाँकेमा १ सय ३२ जनामा दादुराको संक्रमण पुष्टि भएको स्वास्थ्य कार्यालयले जनाएको छ । पुस १२ देखि फैलिएको दादुरा संक्रमण उपमहानगरका १ सय ३० र खजुराका २ जनामा पुष्टि भएको हो । बिहीबार मात्रै १७ जनामा संक्रमण देखिएको छ ।

पुस २२ देखि २७ सम्म यहाँका ७ हजार १ सय ६३ जनाले खोप लिएका छन् । जिल्लामा ७ हजार डोज दादुरा–रुबेला खोप बाँकी रहेको र ३० हजार मात्रा थप खोप प्रदेश स्वास्थ्य आपूर्ति व्यवस्थापन केन्द्रमार्फत प्राप्त हुने भएकाले खोप वितरणमा कुनै समस्या नरहेको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयले जनाएको छ । दादुरा संक्रमण फैलिएपछि विशेष अभियानका रूपमा दादुराविरुद्धको खोप लगाउने काम सुरु भए पनि समुदायबाट खासै चासो छैन । दादुरा संक्रमण फैलिएका सबै वडामा अभिमुखीकरण अभियान चलाउने रणनीतिअनुसार जनप्रतिनिधि, स्थानीय अगुवा, धार्मिक व्यक्तिहरूलाई सहभागी गराएर दादुराबारेमा जानकारी दिनुका साथै अहिले देखिएको संक्रमणलाई हटाउन खोप लगाउनुपर्ने कुरामा छलफल चलाइए पनि त्यो सन्देश समुदायस्तरमा पुग्न नसकेको सरोकारवालाले बताएका छन् ।

संक्रमण देखिएपछि आफैंले आफ्ना बालबालिकालाई लिएर स्वास्थ्य संस्थासम्म पुग्नुपर्नेमा स्वयंसेविकाहरू घरघर पुगिरहेका छन् । खोप लगाउन आह्वान गर्दा पनि खोप लगाउन आउनेको संख्या उत्साहजनक छैन । १० हजार ९ सय ९६ जनालाई खोप लगाउने जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयको लक्ष्य छ । बालबालिकाको संख्याअनुसार खोप लिनेको संख्या कम देखिएको वडा ८ मा खटिएका स्वास्थ्यकर्मी केशवराज पौडेलले बताए । ‘दादुराले बालकको मृत्यु भइसक्दा पनि सम्बन्धित वडा र अन्य वडाले दादुराविरुद्धको खोप लगाउने चासो देखाएनन्,’ उनले भने, ‘स्वयंसेविकाहरूले घरघरमा गएर बोलाउँदा पनि आउँदैनन् ।’

संक्रमण फैलिएपछि स्वास्थ्य सेवा विभाग व्यवस्थापन महाशाखाका निर्देशक डा. सर्वेश शर्मा र परिवार कल्याण महाशाखाका खोप अधिकृत वसन्त श्रेष्ठ आइतबार नेपालगन्ज आइपुगेका छन् । यहाँ पुस १२ देखि दादुरा संक्रमण देखिएको थियो । त्यसलगत्तै पठाएको नमुनाको १९ गते रिपोर्ट आएको थियो । पुस २२ देखि खोप अभियान सुरु गरे पनि खोप प्रभावकारिताबारे बुझाइको अभावमा अभियान सफल हुन नसकेको स्वास्थ्य कार्यालय बाँकेकी प्रमुख सुनीता पौडेलले सुनाइन् । ‘खोप लगाउँदा बच्चाहरूमा सामान्य ज्वरो आउने, दुख्नेजस्ता असर देखिन्छन्,’ उनले भनिन्, ‘खोपको दीर्घकालीन प्रभावबारे बुझाउन नसक्दा चुनौती छ ।’

दादुराविरुद्धको खोप लगाउने र भिटामिन ‘ए’ क्याप्सुल खुवाउने अभियानलाई प्रभावकारी बनाउन सकेमा दादुराको संक्रमण हटेर जाने डा. रोमा बोराले बताइन् । ‘अहिले खोपको बेबास्ताका कारण यो समस्या देखिएको छ,’ उनले भनिन्, ‘दादुरा कोभिडभन्दा निकै संक्रामक छ । एक जना बच्चाले १२ देखि १८ जनासम्मलाई सार्न सक्छ । यसको निन्त्रणका लागि खोप नै प्रभावकारी विकल्प हो ।’ नेपालगन्ज उपमहानगरका १० वटा वडामा संक्रमित फेला परेका छन् । सबैभन्दा धेरै वडा ८ मा २९ जना, वडा ७ मा २८, ११ मा २१, ५ मा १५ जना संक्रमित भेटिएका छन् ।