विचार विविधा

वैदेशिक रोजगारमा सुशासन 

वैदेशिक रोजगारी नेपाली युवाको रोजगारीको एक प्रमुख क्षेत्र बनेको छ । बर्सेनि श्रम बजारमा भित्रिने झन्डै तीन चौथाइ युवालाई वैदेशिक रोजगारीले नै अवसर प्रदान गरेको छ भने अर्थतन्त्रको मेरुदण्डका रूपमा यसले स्थान लिएको छ । विदेशी मुद्रा आर्जन मात्रै होइन, गरिबी निवारणमा प्रमुख योगदानकर्ताका साथै विप्रेषणको अग्रणी स्रोतको रूपमा समेत यो क्षेत्र रहेको छ । 

उपनिर्वाचनको विरासत

चन्द्रकिशोर

एक समयको कुरा हो । एक समझदार मान्छे थियो । यो कथा त्यो समझदार मान्छेको होइन, त्यो समयको हो । जसमा समझदार मान्छे चुप बसेर समझदार बनिरह्यो । समझदार मान्छे शतायु भएर मर्‍यो र जुन बखत त्यो कुनै तरिकाले बाँचेको थियो, त्यो समय स्वर्णकाल कहलियो ।’ 

पुरुष अधीनस्थ पहिचान

भावना घिमिरे

महिलालाई पुरुष स्वामित्वको वस्तु देख्ने राज्यसत्तासँग महिलाको नामबाट मात्रै पनि आफ्नो पहिचान निर्धारण गर्न र सन्तानको कानुन कागजात बनाउन पाउनुपर्छ भन्ने लडाइँ लामो समयदेखिको हो । हुन त राज्य भन्ने अवधारणा र यसको अस्तित्व नै न्यायपूर्ण छैन । त्यसैले महिलामाथिको दमन र उत्पीडनमा खडा भएको राज्यव्यवस्थाले महिलाका लागि निर्माण गर्ने मापदण्ड वा सीमा न्यायपूर्ण हुने कुरै हुँदैन । 

आगलागी : सर्वसाधारणलाई चेतना, पीडितलाई राहत

सम्पादकीय

मुलुकका विभिन्न क्षेत्रमा केही सातायता आगलागी र वन डढेलोका घटना बाक्लै भइरहेका छन् । फागुनयता आगलागी–डढेलोमा परी करिब ५० जनाको मृत्यु भइसकेको छ, कैयौं घाइते छन् । आगोले घरसँगै लत्ताकपडा, अन्नपात जलेपछि बिचल्ली बनेका परिवारको संख्या सयौं छ । पछिल्लो समय आगलागी–डढेलोका कारण वायु प्रदूषण बढेर लाखौं मानिस प्रभावित भइरहेका छन् ।

राजनीतिक उद्यमीका सीमितता

सीके लाल

अनौपचारिक छलफलको प्रमुख विषयले समाजमा व्याप्त समसामयिक मुद्दालाई प्रतिबिम्बित गर्ने रहेछ । प्रसंग २५ अप्रिल, २०२४ बिहीबारका दिन बौद्धको आलिसान होटलमा आयोजित बिहे भोजको हो । खानपानका क्रममा स–सानो समूहभित्र निम्तालुहरू गफमा रमाइरहेका थिए ।

स्वतन्त्र दलित सामाजिक आन्दोलनको आवश्यकता

दक्षिण एसियाली समाजको मूल चरित्र बोकेको हिन्दुधर्मीय अवैज्ञानिक वर्ण व्यवस्थामा आधारित विभेदकारी, क्रूर र अमानवीय जात प्रथाले शताब्दियौंदेखि निरन्तर अनियन्त्रित शक्तिको अभ्यास गर्दै आइरहेको छ । वनमारा...

छुटिरहेको यौनिकता बहस

रेणु अधिकारी

मानिसको जीवनसँग जोडिएको एक महत्त्वपूर्ण आयाम उसको यौनिकता हो । यौनिकता एक छाता अवधारणा भएको हुँदा यसको कुनै निर्दिष्ट परिभाषा छैन । विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनको सामान्य परिभाषालाई आधार मान्ने हो भने यौनिक...

अमेरिकी नेताको टिकटक चिन्ता

किशोर पन्थी

अमेरिका–चीन जटिल कूटनीतिक सम्बन्धका कारण अहिले टिकटक अमेरिकी राजनीतिज्ञका लागि निचोर्न नमिल्ने ठाउँमा आएको पिलोजस्तो भएको छ । अमेरिकामा मात्र झन्डै १७० मिलियन अर्थात् आधाभन्दा धेरै जनसंख्या टिकटक प्रय...

बिदा सदुपयोग

मधु राई

कक्षा ७ पढ्ने नाति सोसिनलाई पोहोर वार्षिक परीक्षापछि काठमाडौं बस्ने आफन्तकहाँ पठायौं । नयाँ ठाउँ, नयाँ परिवेश । घरायसी घरधन्दामा सधैँ सघाउने नातिले जीवनोपयोगी धेरै कुरा सिकेर आयो ।...

आप्रवासन नीति पुनःपरिभाषाको आवश्यकता 

अनुराग देवकोटा

पछिल्ला आठ महिनामा नेपालले ९ खर्ब ६१ अर्बभन्दा बढीको विप्रेषण भित्र्याएको छ । यो गत वर्षको तुलनामा २१ प्रतिशतले बढी हो । बढ्दो विप्रेषणसँगै जोडिएर आउने विषय हो–श्रम आप्रवासन । राष्ट्रिय अर्थतन्त्र विप...

छोरीमान्छेको शरीरले थेगेको समाज

सृष्टि कार्की

हरेक व्यक्तिको शरीर निजी हुने भएकाले त्यसको प्रयोग स्वअधिकारको विषय हुने गर्छ । तर अधिकांश समुदायका महिलाको हकमा भने उनीहरूको शरीरको स्वामित्व पुरुष, परिवार र समाजले लिने गरेको छ । छोरीहरू बुझ्ने हुन ...