कर्णाली विकासको मेरुदण्ड मानिएको कर्णाली राजमार्ग सुर्खेत–जुम्ला सडक कालोपत्र भएको एक दशक नपुग्दै जीर्ण बनेको छ । ३२ वर्षअघि निर्माण सुरु भएको कर्णाली राजमार्ग सुर्खेत–जुम्ला सडक खण्डको १८ वर्षअघि ट्र्याक खुलेको थियो ।
एघार महिनादेखि तलब भत्ता नपाएपछि रास्कोट नगरपालिकाका १५ जना स्थायी स्वास्थ्यकर्मी धर्नामा बसेका छन् । नगरपालिकाको विभिन्न स्वास्थ्य संस्थामा काम गर्दै आएका स्वास्थ्यकर्मीले साउनदेखि तलबभत्ता, चाडपर्व र पोसाक भत्ता नपाएको गुनासो गर्दै गत बिहीबारदेखि रास्कोट नगरपालिकाको गेटमा अनिश्चितकालीन धर्नामा बसेका हुन् ।
कालीकोटको महाबै गाउँपालिका–२ पादमघाटस्थित तिला माविका ३० जना विद्यार्थी बेहोस भएका छन् । विद्यार्थी बेहोस भएपछि चार दिनका लागि विद्यालय बिदा गरिएको छ । कक्षाकोठामै विद्यार्थी बेहोस भएपछि पठनपाठन बन्द गरिएको विद्यालयका प्रधानाध्यापक दिनेशबहादुर शाहीले बताए ।
कर्णाली राजमार्ग अन्तर्गत सुर्खेत-जुम्ला सडकमा लगाइएको अधिकांश फलामे सेफ्टी बार भाँचिएका छन् । भीरको सडकमा लगाइएको सेफ्टी बार केही ठाउँमा पहिरोले भाँचिएको छ भने अन्य ठाउँको पनि खिया लागेर जीर्ण बनेको छ ।
पलाता गाउँपालिका–१, धौलागोहका जन्मदेव न्यौपानेको ७ रोपनी खेतमा गत वर्ष मुस्किलले एक बोरा (५० किलो) धान फल्यो । पहिले यही खेतमा उनी वार्षिक १० बोरा धान फलाउँथे । ‘यसपालि बीउ गतिलो नहुँदा धानको गेडा लागेन, सबै पलाटो मात्र भयो,’ उनले भने, ‘हिउँदमा किन्याको सेतो चामलले परान धानियो, हामीकन त सधैं पेट पाल्नकै टन्टा हुन्छ ।’
६ लाख ६७ हजार ७ सय ४८ विद्यार्थीका लागि ३ हजार ३४ सामुदायिक विद्यालय । त्यसमा पनि १२ सय अर्थात् ४० प्रतिशत विद्यालयमा सरकारी शिक्षकको एउटा पनि दरबन्दी छैन । यो नियति हो कर्णालीको । यी विद्यालय राहत, स्थानीय र निजी स्रोतमा चलेका छन्, तैपनि सरकारले कर्णालीसहित सिंगो देशलाई साक्षर, शिक्षित र समृद्ध बनाउने नीति तथा कार्यक्रम दोहोर्याउँदै आएको छ ।
कालीकोटको शुभकालिका–७ का भीमबहादुर शाहीले निःशुल्क शिक्षादीक्षा र पालनपोषणको आसमा २०७८ भदौमा ८ वर्षीय छोरालाई काठमाडौं, सामाखुसीस्थित एक बालगृह पुर्याए । बालकका लागि आवश्यक पोसाक किन्न लगाएपछि बालगृहले बाबुबाट ३० हजार रुपैयाँ लिएको थियो ।