राष्ट्रिय गौरवको भेरी–बबई डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजनामा झन्डै साढे ९ वर्षमा ६५ प्रतिशत भौतिक प्रगति भएको छ । आर्थिक वर्ष ०७१/७२ बाट सुरु गरिएको आयोजनाको म्याद करिब साढे ४ वर्ष बाँकी छ । कोरोना महामारी, ठेक्का सम्झौतामा ढिलाइ, कामदार अभाव, समयमै अख्तियारी नआउनु, बाढीलगायत कारण आयोजनाको काममा ढिलाइ भइरहेको हो ।
रूकुम पश्चिमको मुसीकोट नगरपालिका–३ की भीमा केसीले २०७८ वैशाखमा जुम्ल्याहा छोरी करिस्मा र अंकितालाई जन्म दिइन् । उनीहरूका नाममा मुसीकोट नगरपालिकाको सहजीकरणमा बैंक खातासमेत खोलिएको छ । तर, दुवैका बैंक खाता रित्तै छन् । ‘छोरीको भविष्यका लागि हो, प्रदेश सरकारले वर्षैपिच्छे पैसा जम्मा गरिदिन्छ भन्थे,’ उनले भनिन्, ‘आसैआसमा २ वर्ष बित्यो, अहिले त पैसै जम्मा हुँदैन ।’
राष्ट्रिय गौरवको भेरी–बबई डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजनामा झन्डै साढे ९ वर्षमा ६५ प्रतिशत भौतिक प्रगति भएको छ । आर्थिक वर्ष २०७१/०७२ बाट सुरु गरिएको आयोजनाको म्याद झन्डै साढे ४ बर्ष बाँकी छ । कोरोना महामारी, ठेक्का सम्झौतामा ढिलाइ, कामदार अभाव, समयमै अख्तियारी नआउनु, बाढीलगायत कारण आयोजनाको काममा ढिलाइ भइरहेको हो ।
रुकुम पश्चिमको मुसीकोट नगरपालिका—३ की भीमा केसीले २०७८ बैशाख जुम्ल्याहा छोरी करिष्मा र अंकितालाई जन्म दिइन् । उनीहरूका नाममा मुसीकोट नगरपालिकाको सहजीकरणमा बैंक खातासमेत खोलिएको छ । तर करिष्माको खातामा २ वर्षयता पैसा गएको छैन भने अंकिताको खातामा एक रुपैयाँ पनि जम्मा भएको छैन ।
कामविशेषले सुर्खेतको चिङ्गाड गाउँपालिका–३ टुलेका कमलबहादुर रानालाई गाउँपालिकाको केन्द्र अवलचिङ गइरहनुपर्छ । सातेजरा खानेपानी निर्माण उपभोक्ता समितिका कोषाध्यक्ष उनलाई पालिकाको केन्द्र पुग्दा प्रायःजसो उतै बास बस्नुपर्ने बाध्यता पर्छ । ‘बिहानै ५ बजे हिँड्दा पनि ११/१२ बजे मात्र केन्द्र पुगिन्छ,’ उनले भने, ‘त्यही दिन काम नसकिए उतै बास बस्नुपर्छ ।’
राष्ट्रिय सडक सञ्जालले नजोडिएको एक मात्र जिल्ला हुम्लामा सडक निर्माणको काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ । अब हुम्ला सदरमुकाम सिमकोटसम्म सडक जोडिन झन्डै १ सय ५० मिटरको छारेभिर फोड्न मात्र बाँकी छ । सदरमुकाम सिमकोटबाट चीन सीमास्थित हिल्सासम्मको ९५ किलोमिटर दूरीमा भने यसअघि नै यातायातका साधन सञ्चालनमा छन् ।
भूकम्पले घर भत्किएको चार महिनामा समेत ओत बनाउन नसकेर अलपत्र पीडितहरूमध्ये चिसोका कारण मृत्यु हुनेको संख्या ३८ पुगेको छ । अधिकांशले ज्वरो, निमोनिया, दम, क्षयरोग, रक्तचापका कारण ज्यान गुमाएका हुन् । कात्तिक १७ को भूकम्पपछि त्रिपाल र टहरामा ओत लागेर बसिरहेका पीडितले गतिलो बास, उचित खानपिन तथा स्याहार पाउन सकेका छैनन् । चिसाकै कारण अधिकांश पीडित बिरामी छन् ।
संविधानले राज्यका हरेक निकायमा ‘सीमान्तकृत समुदायको समानुपातिक समावेशी सिद्धान्तका आधारमा प्रतिनिधित्व हुने व्यवस्था’ गरे पनि स्थानीय सरकारहरूले करार कर्मचारी नियुक्तिमा आफूखुसी गरेका छन् । स्थानीय तहहरूमा संवैधानिक मान्यताविपरीत असमावेशी ढंगले कर्मचारी भर्ना गरेका छन् ।
भूकम्पका कारण जाजरकोट भेरी नगरपालिका—३ का धनबहादुर बस्नेतको ६ जनाको परिवार झण्डै अढाई महिना त्रिपालमा बस्यो । त्रिपाल वरिपरि पुराना लुगा र पराल लगाएपछि झण्डै ३ महिना उनको परिवारको चिसो छेकिएको थियो । अघिल्लो साताको वर्षाका कारण उनीहरुले चिसो थेग्न सकेनन् ।