१७.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १६०

कृष्णप्रसाद गौतम

कृष्णप्रसाद गौतमका लेखहरु :

पानी अभावले रित्तिँदै कर्णालीका बस्ती

दशकअघि झन्डै २ सय परिवारको बसोबास रहेको सुर्खेत चौकुने गाउँपालिका—५ रेक्चामा अहिले करिब ८० परिवारको मात्र बसोबास छ । गाउँ बर्सेनि रित्तिँदै जानुको कारण हो—खानेपानीको चरम अभाव । ‘गाउँभरिमा १०/१२ वटा कुवा छन्, तर कुनैमा पनि दिनमा २ गाग्रीभन्दा बढी पानी भर्नै पाइदैन,’ ८० वर्षीया नन्दा जैसीले भनिन्, ‘अरु त अरु हामीले प्यास मेट्ने गरी पानी पनि खान पाउँदैनौं ।’ उनका अनुसार पानीकै कारण गाउँ बिरानो बन्दै गएको छ । १० जनाको परिवारलाई २ गाग्री पानीले पुर्‍याउन गाह्रो हुँदा रातदिन पानीकै चिन्ता हुने उनको गुनासो छ ।

कर्णालीमा बाहिरकै खाद्यान्न र तरकारीको भर !

सुर्खेतको बराहताल गाउँपालिका–४ की कमला नेपालीले ७ रोपनी जग्गामा हरियो सागपात, काउली, बन्दा, टमाटरलगायत तरकारी उत्पादन गर्छिन् । तरकारी खेतीबाट वार्षिक २ लाख ५० हजार रुपैयाँसम्म आम्दानी गरे पनि उनले प्याज, खुर्सानी, लसुनलगायत तरकारी भारतीय प्रयोग गर्नुपर्ने बाध्यता छ । ‘धेरैजसो तरकारी त गाउँमै फलाउँछौं,’ उनले भनिन्, ‘केही तरकारी स्थानीयभन्दा भारतकै सस्तो छ, त्यसैले भारतीय तरकारी प्रयोग गर्नुको विकल्पै छैन ।’ 

भूकम्पपीडितले ४ महिनादेखि पाएनन् आवासको रकम

भूकम्प गएको झन्डै साढे चार महिना बितिसक्दा पनि जाजरकोट र रुकुम पश्चिमका भूकम्पपीडितले अस्थायी आवास निर्माणका लागि सरकारले दिने भनिएको रकम पाउन सकेका छैनन् । पहिलो किस्ता पाएका कतिपयले पनि दोस्रो किस्ताको रकम पाउन सकेका छैनन् ।

कर्णालीमा १३२ केभीको प्रसारण लाइन विस्तारमा अवरोधै अवरोध

हुम्लाबाहेक कर्णाली प्रदेशका ९ जिल्लामा नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले राष्ट्रिय प्रसारण लाइन जडान गरेको छ । तर कोहलपुर–सुर्खेत १३२ केभी प्रसारण लाइन विस्तारमा अवरोधै अवरोध हुँदा विद्युत् सुविधाभन्दा बढी सास्ती भोग्दै आएका छन् ।

सशस्त्र र कुरुवाको भरमा हिल्सा

चिनियाँ सीमास्थित हुम्लाको हिल्सामा अहिले झन्डै ३ फिट हिउँ छ । दुई दर्जन पर्यटकीयसहित झन्डै ३५ होटल छन् । ती होटलमा व्यवसायीले १० लाखदेखि २ करोडसम्म लगानी गरेका छन् । तर, कात्तिक दोस्रो साता हिमपात सुरु भएसँगै व्यवसायीहरू बेंसी झरे । जसका कारण हिल्सास्थित नाका ४ महिनाभन्दा लामो समयदेखि सशस्त्र प्रहरी र करिब १० जना कुरुवाको भरमा छ । 

पर्यटन विकासका नाममा टुक्रे योजना 

डोल्पाका सांसद धनबहादुर बुढा २०७४ मा संघीय सरकारमा पर्यटन राज्यमन्त्री भए । उनका भाइ नन्दबहादुर बुढा कर्णाली प्रदेशका पर्यटन मन्त्री थिए । संघीय पर्यटन मन्त्री भएपछि कर्णालीवासी खुसी हुनु स्वाभाविक थियो, कर्णालीको पर्यटन विकासमा पक्कै पनि मन्त्रीले चासो राख्लान् भन्ने । तर, त्यसो भएन, पर्यटन विकासको ४० करोड रकम पूरै डोल्पामा खन्याए ।

सशस्त्र प्रहरी र कुरुवाको भरमा हिल्सा नाका 

चीनको सीमास्थित हुम्लाको हिल्सा नाका झण्डै ४ महिनादेखि सशस्त्र प्रहरी र झण्डै १० जना कुरुवाको भरमा छ । हिल्सामा दुई दर्जन पर्यटकीयसहित झण्डै ३५ वटा होटल छन् । ती होटलमा व्यवसायीले झण्डै १० लाखदेखि २ करोडसम्म लगानी गरेका छन् । अहिले हिल्सामा झण्डै ३ फिट हिउँ परेको छ । हिमपात हुनुअघि नै हिल्साका व्यवसायी कात्तिक दोस्रो साता बेंसी झरेका थिए ।

भेरी बबईमा साढे ९ वर्षमा ६५ प्रतिशत काम

राष्ट्रिय गौरवको भेरी–बबई डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजनामा झन्डै साढे ९ वर्षमा ६५ प्रतिशत भौतिक प्रगति भएको छ । आर्थिक वर्ष ०७१/७२ बाट सुरु गरिएको आयोजनाको म्याद करिब साढे ४ वर्ष बाँकी छ । कोरोना महामारी, ठेक्का सम्झौतामा ढिलाइ, कामदार अभाव, समयमै अख्तियारी नआउनु, बाढीलगायत कारण आयोजनाको काममा ढिलाइ भइरहेको हो । 

छोरी जन्मिएपछि खाता खोलेर हरेक महिना ५ सय जम्मा गरिदिने प्रदेश सरकारको कार्यक्रम अलपत्र

रूकुम पश्चिमको मुसीकोट नगरपालिका–३ की भीमा केसीले २०७८ वैशाखमा जुम्ल्याहा छोरी करिस्मा र अंकितालाई जन्म दिइन् । उनीहरूका नाममा मुसीकोट नगरपालिकाको सहजीकरणमा बैंक खातासमेत खोलिएको छ । तर, दुवैका बैंक खाता रित्तै छन् । ‘छोरीको भविष्यका लागि हो, प्रदेश सरकारले वर्षैपिच्छे पैसा जम्मा गरिदिन्छ भन्थे,’ उनले भनिन्, ‘आसैआसमा २ वर्ष बित्यो, अहिले त पैसै जम्मा हुँदैन ।’

भेरी बबई आयोजना : साढे ९ वर्षमा ६५ प्रतिशत भौतिक प्रगति 

राष्ट्रिय गौरवको भेरी–बबई डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजनामा झन्डै साढे ९ वर्षमा ६५ प्रतिशत भौतिक प्रगति भएको छ । आर्थिक वर्ष २०७१/०७२ बाट सुरु गरिएको आयोजनाको म्याद झन्डै साढे ४ बर्ष बाँकी छ । कोरोना महामारी, ठेक्का सम्झौतामा ढिलाइ, कामदार अभाव, समयमै अख्तियारी नआउनु, बाढीलगायत कारण आयोजनाको काममा ढिलाइ भइरहेको हो ।